Gladyatör sanki Tarkan

12 dalda Oscar'a aday olup, en iyi oyuncu, en iyi film, en iyi ses, en iyi kostüm ve en iyi görüntü efekti olmak üzere beş dalda ödül alan ‘‘Gladyatör’’ Türk sinemaseverleri şaşırtıyor. Şaşkınlığın nedeni filmin bir çok bölümünün ‘‘Tarkan’’ adlı çizgi romanla büyük benzerlik göstermesi.

Daha önce Hollywood'da çevrilen ‘‘Ben Hur’’ ve ‘‘Spartaküs’’ gibi filmlerin yeni versiyonu olarak sunulan ‘‘Gladyatör’’de, Tarkan çizgi romanından birebir kopya edildiğini düşündürten sahneler var. Neredeyse ‘‘Tarkan Hollywood'ta’’ dedirtecek kadar.

Sezgin Burak'ın 70'li yıllarda Avrupa ve Amerika'da da İngilizce, Fransızca, Almanca yayımlanan Tarkan serisini bütün dünya tanımıştı. Russell Crowe'un canlandırdığı ‘‘Gladyatör’’ de madalyonu, atı, kurdu ve kılıcı ile birlikte çizdiği imajla Türkler'in bu yenilmez kahramanı Tarkan'ın aynısı.

Yönetmen Ridley Scott, Russell Crowe'a ‘‘Gladyatör’’ kostümünü giydirirken, Tarkan'la özdeşleşen kuzu postunu da omuzlarına atmış sanki. Oysa Vikingler dışında Avrupa ya da Amerika'nın kahramanları, hiçbir zaman omuzlarında kuzu postlarıyla ortaya çıkmamıştı. Denilebilir ki Tarkan'ın imajına yaklaşmak için Scott'un seçtiği ilk yol bu olmuş!

Üç yabancı dilde yayımlanan dergi serileri ile videoları ve halen çeşitli uydulu kanallarda yayınlanan Tarkan filmlerinin, ‘‘Gladyatör’’ün yapımcılarını etkilediğini düşünmek hiç de yersiz sayılmaz.

Kahramanların, kostümlerin, figürlerin benzerliklerini bu sayfada fotoğraflı karşılaştırmalarıyla göreceksiniz. Sadece bu kadar da değil mesela İmparator'un kız kardeşi olan Honoria, ağabeyini iktidardan uzaklaştırmak için ordu komutanı ile işbirliği yapıyordu. ‘‘Gladyatör’’de de imparatora karşı kız kardeşi aynı rolde. Gladyatörlerin arenaya çıkış sahnesi de tümüyle hem de aynı anda açıdan canlandırılmış. Hatta gladyatör sıralamasında Russell Crowe, aynı sırada kamera karşısına geçmiş. Tarkan'ın macerasında yer alan bu sahne, bütünüyle kopyalanmış denecek kadar aynı.

Tarkan'ın unutulmaz ‘‘Maryo'nun Kuşları’’ macerasından hemen hatırladığımız Roma üstünden uçuşan kuşlar motifleri de eksik bırakılmamış. Tarkan'ın ‘‘Gümüş Eyer’’ hikayesindeki gibi ‘‘Gladyatör’’ün de ailesi hunharca katledilmiş.

Neyse ki benzemeyen birşey var, finaller: Gladyatör, filmde ölüyor, Tarkan ise ölümsüz...

TESADÜFÜ AŞAN BENZERLİKLER

Avrupalı kahramanların yanında görmeye alışık olduğumuz kaplan, pars ya da jaguarlar yerine bu kez ‘‘Gladyatör’’ün yanında bir kurt köpeği katmış. Tıpkı Tarkan'ın kurdu gibi. Hatırlayacaksınız, Tarkan'ın maceralarında kurdun rolü büyüktü. Zaman zaman Tarkan'ı saldırılardan kurtaran, zaman zaman da rakiplerinin ikinci düşmanı olan kurt, ‘‘Gladyatör’’ün de savaştaki yardımcısı.

Tarkan'ın Dev Orso'yla savaştığı sahneler, özellikle de bu sahnelerin karlı bir günde geçmesi bile ‘‘Gladyatör’’e yansımış durumda. Türk çizgi roman kahramanı Tarkan'ın ‘‘Honoriya'nın Yüzüğü’’ adlı macerası ile ‘‘Gladyatör’’ filmi arasında şaşırtıcı ve tesadüf ötesi benzerlikler var.

Arenadaki dövüş sona erdiğinde imparator ölüm emrini veriyor. Gladyatör ise, emri uygulamıyor. Tıpkı Tarkan çizgi romanındaki gibi. Filmin yapımcısı ölüm emrini 19. yüzyıl ressamından örnek aldığını söylüyor ama gladyatörün kahramanca davranışını açıklayamıyor.

‘‘Gladyatör’’ filminde arenadaki gösterileri organize eden Lisiyus ile Tarkan'ın maceralarındaki Lisiyus tamamen aynı. Üstelik isimleri de... Başındaki peruğu, defne yaprağı, kilolu oluşuna kadar tamamıyla aynı iki Lisiyus karakteri...

MİNE BURAK SEZGİN

Resmen çalmışlar

Efsanevi Türk çizgi kahramanı Tarkan'ı okurlara ve izleyicilere kazandıran merhum Sezgin Burak'ın kızı Mine Sezgin Burak, bu benzerliklerin hiç de tesadüf olduğunu düşünmüyor. Bu kadar benzerlik Avrupa'da ya da Amerika'da olsa, davalar açılıp büyük tazminatlar istendiğini vurgulayan Burak, ‘‘Madem ki, bu kadar benzerlik var, sinema sektörünü temsil eden bir çok kuruluş var ve bunların Gladyatör'ü incelemesi gerekir. Bırakın bu kadar benzerliği, esinlenildiği zaman bile Avrupa ve Amerika'da bir çok davalar açılıyor. Ben de bu işin peşini bırakmaya niyetli değilim. Çünkü resmen Tarkan'ı çalmışlar. İzlerken, Hollywood'un Tarkan filmi çevirdiğini düşünüyorsunuz. Kültürler globalleşmiştir ama bu kadar da çalınmaya müsait değildir. Gerekli mercilere müracat edip kültürel bir varlığımız haline gelmiş olan Tarkan'ın korunmasını isteyeceğim. Gerekirse Kültür Bakanlığı başta olmak üzere uluslararası kurumlara başvurup Tarkan'ın haklarının gasp edilmesine engel olacağım’’ diyor.

PEŞİNİ BIRAKMAYACAĞIM

Yıllarca Amerika'da kaldığını ve bu tür olaylara Amerika'da hiç de hoş bakılmadığını sözlerine ekleyen Mine Sezgin Burak, ‘‘Türkler, bir Amerikan filminin tek bir karesini taklit etselerdi, hemen el konulurdu. Örneğin atlı arabanın bir tekerleğini taklit etseydiniz, hemen olaya el konulurdu. Çünkü Amerikalılar bunun peşini bırakmazdı. Telif hakları bu derece korunuyor’’ diyor. Amacının Tarkan'ın taklit edildiğini gösterip tazminat almak olmadığını ancak Gladyatör'ün Tarkan'a kopya edercesine benzetildiğini tüm dünyaya göstermek olduğunu belirten Burak, bu işin peşini bırakmayacağını da vurguluyor.