Girişimci Başarı Örnekleri: “İşinizi ciddiye alın”

Girişimci Başarı bölümünün bu haftaki konuğu Umut Oran. Oran, beş yıllık profesyonel iş hayatından sonra 1992 yılında Domino Tekstil’i kurdu. 2002'de TGSD (Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği) Yönetim Kurulu Başkanlığı'na geldi. Başkanlığı'nın ilk gününden itibaren, şartlara teslim olmama anlayışıyla hareket etti. Anadolu'da istihdam yaratmayı ve az gelişmiş bölgelere vergisel muafiyeti hedefleyen, 4325 sayılı yasa tasarısının yürürlüğe girmesi, Türk hazır giyiminin dünya lideri olması yolunda çaba gösterdi. TGSD, Oran’ın başkanlığı döneminde, "Anadolu'da Yatırımı ve İstihdamı Teşvik Projesi" ile Anadolu'nun uluslararası yatırımcılara açılmasına öncü oldu.

Oran, küreselleşmeyle birlikte pek çok uluslararası hazır giyim örgütünde de görev aldı.�Halen Euratex’in (The European Apparel and Textile Organisation) Yönetim Kurulu üyeliğini ve 2002’den bu yana Euratex çatısı altındaki Avrupa Hazır Giyim Sanayicileri Başkanlığı'nı yürütüyor. 2 Aralık 2002'de Dünya Hazır Giyim Federasyonu IAF'ın başkanlığını devralan Oran, IAF'ın 19. Dünya Kongresi'ni Haziran ayında İstanbul'da gerçekleştirdi. Oran bugünlerde IIFF (İstanbul International Fashion Fair - İstanbul Uluslararası Moda Fuarı) Fuarı'nın Konsey Başkanlığını yürütüyor.

1. İş hayatına nasıl başladınız? Ne kadar süre profesyonel olarak çalıştınız?

Üniversite öğrenimimi tamamladıktan sonra Koç Holding'in Tekstil Şirketi Bozkurt Mensucat'da çalışmaya başladım. İş yaşamıma Öztek Tekstil'de devam ettim. İmalat Satış ve Pazarlama Müdürlüğü görevlerinde bulundum. Beş senelik profesyonel kariyerin ardından kendi işimi kurdum.

2. Girişimci olmaya nasıl karar verdiniz? Bu işe nasıl girdiniz?

Girişimci ruhum beni harekete geçirdi. Önceki deneyimlerimden satış, pazarlama ve üretimi biliyordum. Finansman ve risk yönetimini de girişimci olarak öğrenmek istedim. O dönemde çalıştığım şirketin stratejisi değişmişti ve mevcut müşteri portföyüne hizmet vermeme kararı alınmıştı. Patronlarımla da görüşerek mevcut çalışılmayan müşterileri kendi şirketimde değerlendirmek, risk alıp finansman ve şirket yönetimini daha iyi öğrenmek için kendi şirketimi kurdum. Gerekirse ve ihtiyaç duyulursa her zaman geri dönüşe ve göreve hazır olduğumu ifade ettim ve patronlarımın onayını alarak ayrıldım.

3. Yaptığınız işi kısaca anlatır mısınız?

1992 yılında kurulan Domino Tekstil Ürünleri San. ve Dış Tic. A.Ş www.dominotekstil.com.tr hazır giyim sektöründe faaliyet gösteriyor. Domino Tekstil'in fabrikası, misyon edindiğim "Anadolu'da istihdam yaratma" çalışmalarının bir örneği olarak Bolu'da�kuruldu ve 1997 yılında 20 bin m2 açık, 5 bin m2 lik�kapalı alanda faaliyete başladı. Entegre dikim fabrikası olan Domino Tekstil'de halen 500 kişi çalışmakta. Bolu'da ilk geniş kapsamlı istihdamı yaratan Domino Tekstil'in ardından pek çok hazır giyim firması bölgeye yatırım yaptı. Personelinin tamamı Bolulu olan Domino Tekstil'de uluslararası teknik, sosyal ve çevre şartnamelere uygun olarak, ABD ve Avrupa markalarının üretim ve ihracatı yürütülüyor.

4. İşini kurmadan önce geniş çaplı bir araştırma yaptınız mı?

İşi daha önceden bildiğim için geniş çaplı bir araştırmaya gerek olmadı. Bu işte en önemli sermayem müşterinin güveni, organizasyon becerim ve üretim bilgisi oldu. Mevcut ilişkilerim sayesinde firmanın ilk yıllarını finansmansız yürütebildim.

5. Bu süreçte örnek aldığınız kişi ya da kuruluş oldu mu?

Eski patronlarım.

Eski firmalarımdan iyi şekilde ayrılmaya, onları zor durumda bırakmamaya özen gösterdim. Halen iyi ilişkilerimizi sürdürüyoruz. Bozkurt ve Öztek’te edindiğim tecrübe altyapımın oluşmasında önemli rol oynadı. Özellikle Domino Tekstil’in ilk üç senesinde eski patronlarım bana çok yardımcı oldular. Ayrıca TGSD’de de çok şey öğrendim, ufkum genişledi.

7. İşinizi geliştirme sürecinde herhangi bir dönüm noktası yaşadınız mı?

Fabrikanın kuruluşu bir dönüm noktası oldu. Bolu’da kurulması sebebiyle sosyal sorumluluk örneğiydi. Ayrıca mesleki gelişimime katkısı oldu. Uzmanlaşmayı öğrendim. Belli bir ürüne konsantrasyon ve sistemi oturtma çabaları maliyetlere de olumlu yansıdı.

8. Bu işi kurarken ve büyütürken ne gibi engellerle karşılaştınız?

Devletin siyasi politikaları, bürokrasi, reel sektörün gözardı edilmesi bazı engellerdi. Ayrıca Bolu depremini yaşadık. Fabrika çok hasar görmedi ancak personelin yüzde doksanı evsiz kaldı.

9. Markalaşmak için herhangi bir çaba gösterdiniz mi?

Ben üreticiyim, hazır giyim sanayicisiyim. Herkes marka yapmak zorunda değil. Markalaşmak Domino Tekstil için şu an öncelikli konulardan birisi değil.�Biz müşterimizin markası için ürün ve koleksiyon yaratıyoruz.

10. Bundan sonrası için hedefleriniz?

İşimizi daha verimli, doğru ve düzgün yapmak; işi büyütmek değil. Üretilen ürün ve verilen hizmetten memnun olunması.

11. Şirketinizi nasıl yönetiyorsunuz? Ortaklarınız varsa iş bölümü nasıl yapılıyor? Aranızda nasıl uyum sağlıyorsunuz?

Ortağım yok. Şirketin sahibi ve Genel Müdürüyüm. Muhafazakar bir yapıya sahibiz. Gençliğimde futbol oynadım ve şirketimi de bir futbol takımı gibi yönetiyorum. Oyuncuların performans ve kondisyonlarına göre yerlerini değiştiriyorum. Dış transfer yerine içeriden adam yetiştirmeye önem veriyorum. Takım oyununa inanırım. Haftanın iki gününü Bolu’daki fabrikada geçiriyorum. Profesyonel yönetici arkadaşlarımla çalışıyorum, sorumlulukları delege ettim ama işimin her yönüne de hakimim.

12. Değişimle nasıl baş ediyorsunuz?

İhracat sizi dinamik tutuyor. Ayrıca sektörün uluslararası yönetiminde olmam değişimi çabuk takip etmemi sağlıyor. Ders çalışır gibi sürekli okuyor, yenilikleri izliyorum.

13. Sizce girişimcilikte size başarıyı getiren kriterler neler oldu?

Hedef koymam, işi ciddiye almam, takım oyunu, disiplin, insan ilişkileri, yenilikçilik, kendime sürekli “Yarın bugünden farklı ne yapabilirim?” diye sormam.

14. Girişimci adaylarına tavsiyeleriniz?

Bardağın boş tarafına değil dolu tarafına bakmaları. Yapacakları her işi ciddiye almaları. Türkiye’de görev ve yetki verilmez, alınır prensibini benimsemeleri.

Oran’ın kazandığı ve kazandırdığı ödüller

-        �TGSD olarak  "Anadolu'da Yatırım ve İstihdamı Teşvik Projesi"ne, Ekim 2002'de Globus dergisi tarafından verilen "İhracatın Yıldızları 2002-İhracat Teşvik ödülleri " kapsamında "İhracat Temelli Bölgesel Kalkınma Projesi Ödülü",

-        �Yine aynı projeye, Platin Ekonomi ve Aktüalite Dergisi'nin "Platin Zirvedekiler 2003" kapsamında "Sosyal Sorumluluk" ödülü,

-        �Çevre ve Sokak Hayvanları Derneği'nin 2003 Çevre ve Dostluk Ödüllerinden "Kişi Dalında Dostluk Ödülü",

-        �Genç Müteşebbisler Derneği Türkiye Şubesi (Junior Chamber Türkiye) tarafından düzenlenen "Türkiye'nin En Başarılı Genci Yarışması 2003" yarışmasında, " İş Dünyası, Ekonomi ve Girişimcilik "�ödülü.