Genç bilginlerin el kitabı
Güncelleme Tarihi:
Gökbilim ve matematik alanında çalışmalar yapan hükümdar Uluğ Bey'in, 1417 yılında "Astronomi Araştırma Merkezi" olarak kullanmak üzere bir rasathane yaptırdığını duymuş muydunuz? Leonardo Da Vinci’den asırlar önce yaşamış olan bilgin El-Cezeri'nin "İslam dünyasının Leonardo'su" olduğunu...
Dokuz asır önce dünya haritasını çizen coğrafyacı İdrisi hakkında bilginiz var mı? Ya İbn Sina’yı, Harezmî'yi, Biruni’yi... Geniş bir coğrafyada yaşamış kültür, düşün, sanat ve bilim alanında öne çıkmış Müslüman bilginleri... "1001 İcat: Dünyamızda İslam Mirası" adlı araştırma, bu bilginlerle ilgili bilinmeyen pek çok gerçeğe işaret ediyor. Prof. Dr. Salim Al-Hassani'nin başkanlığını yaptığı Bilim, Teknoloji ve Medeniyet Vakfı'nın yayına hazırladığı eser, tarihe mal olan parlak fikirler ve onları gerçekleştiren onlarca mucit hakkında bilgi veren bir başucu kitabı. Başta Prof. Dr. Ekmeleddin İhsanoğlu, Prof. Dr. Nil Sarı, Prof. Dr. Alparslan Açıkgenç ve Doç. Dr. Salim Aydüz gibi Türkiye’den çok sayıda bilim insanı eserde birçok bilinmeyene ışık tuttu.
Çeşitli ülkelerden de birçok akademisyenin yer aldığı araştırma, tıp, astronomi, şehir, ticaret ve coğrafya başta olmak üzere bilinmeyen birçok önemli bilgiyi okura resimlerle destekleyerek sunuyor. Örneğin, kitapta yer alan bilginlerden Farabi'nin ud ve kanun aletlerini geliştirdiğini, sesin ahengini matematik hesaplarla ölçtüğünü ilk kez bu kitapta okuyoruz. Eserin çıkış amacı; İslam coğrafyasında doğmuş, büyümüş, yaşamış ve bugünkü dünyaya bıraktıklarıyla bilime önemli katkıda bulunan bilginlere ait olan tarihe, gereken hassasiyeti göstermek..
Tarihte Müslümanlar arasında bilime öncülük eden birçok bilim adamı var oldu. Modern bilimin oluşumuna temel oluşturacak icatlarla adları anıldı. Ünlü tıp bilgini Ez-Zehravi'nin, ameliyat içeriklerini anlatan ansiklopedisi, asırlar boyunca tüm dünyada cerrahların başvurduğu bir kaynak haline geldi. Ez-Zehravi, cerrahi alanında birçok icada imza attı. Bunlardan biri de hayvan bağırsağını ameliyat ipi olarak kullanmaktı. Ayrıca, ilk sezaryen ameliyatını gerçekleştirdi.
Batılı âlimlere ilham kaynağı
Kitabın Yardımcı Editörü Doç. Dr. Salim Aydüz, "Dünya bilim tarihine damgasını vuran İslam bilginleri, 8. Yüzyıl'dan itibaren çalışmalarıyla bir 'altın çağ' yarattılar, kendilerinden sonra gelen Batılı âlimlere ilham kaynağı oldular" diyor.. Cabir Bin Hayyan, Fergani, Biruni, Harezmi, İbn Sina, Sabit Bin Kurra ve İbnü’l-Heysem gibi bir çok bilim adamının matematik, fizik, kimya ve tıp ilminin temellerini oluşturduğunu söylüyor ve ekliyor: "Fakat İslam coğrafyasına mensup bilim adamlarının sayısız eser ve çalışmaları gün yüzüne çıkarılmadığından, bir çok icat ve keşif Batılılara mal edildi. Bu yanlış bilgi ve sanıların giderilmesi için onlarca bilim ve tarih araştırmacısı kendilerine bir misyon edinerek, bir araya gelmeyi insanlık görevi addettiler. Kitap fikri bu bilinçle hayata geçti."
Geçmişe, bize olan tarihe dair merak ve ilginin alevlendiği bu günlerde, tarih kitaplarına yönelik ilgi de yükseldi. "Muhteşem Yüzyıl" dizisine gelen karşı sesler artarken, toplumda tepki olarak geçmişi anlatan birçok kitap tekrar gündeme geldi. 7-17. Yüzyıl arasında İslam coğrafyasındaki medeniyet ve kültür alanındaki buluşları anlatan 1001 İcat, uzun zamandır yayınevlerinde en çok satanlar arasındaydı. Son günlerde ise kitaba yönelik ilgi daha da arttı.
7 asır önce otomatik aletler!
Robotlar, su makineleri, şifreli kilitler, kasalar, kan alma düzenekleri gibi onlarca makine icat eden El-Cezerî, Leonardo Da Vinci’den önce yaşadı ve mekaniği ondan daha iyi kullanan Müslüman bir bilim insanı... Fakat İngiliz ve Alman bilimciler tarafından 1800'lü yıllarda keşfedildi. Kendini bilime adamış bu insanların fotoğrafları, resimleri ve heykelleri Müslüman ülkelerden çok, Batı’da yer alıyor! Mesela İbni Sina’nın anıtı Belçika’da, İbn Rüşd’ün anıtı İspanya Kordoba’da bulunuyor.