Gemi çarptı kel göründü!

Türkiye gazetesinde yer alan habere göre, Anadoluhisarı’ndaki Hekimbaşı Salih Efendi Yalısı’na çarpan Malta bayraklı “Vitaspirit” gemisiyle ilgili soruşturma sürüyor. Çökme riskiyle karşı karşıya kalan tarihi yalı İHA muhabiri tarafından havadan görüntülendi. Bu sırada yalının bitişiğinde bir inşaat alanı dikkatleri çekti.

Eski hali

Fatih Korusu'nun ve Fenerbahçe Spor Kulübü Başkanı Aziz Yıldırım’ın köşkünün yanında geniş bir alana yayılan bu inşaatın olduğu yerde Pervaneli Köşk bulunuyordu. Habere göre, Kültür Bakanlığı İstanbul 6 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Müdürlüğü, işadamı Faruk İshakoğlu’na köşkü restorasyon izni verdi. 2015 yılından beri süren çalışmalar sırasında tarihi köşk de tamamen yıkıldı. Tarihi binadan geriye sadece temeli ve moloz yığınları kaldı.

Anadoluhisarı sırtlarındaki Pervaneli Köşk’te başlatılan restorasyon çalışmaları sırasında 18 ağaç kesilmişti. Hepsi de yalı ve müştemilatın Boğaz manzarasını kapatan ağaçlar, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi’nden alınan ‘kuru ve hastalıklı’ raporuyla kesilmiş, çalışma eleştirilere hedef olunca, proje mimarı Barış Han, “Kesilen ağaçların yerine verilen izinlere göre yeni ağaçlar dikilecek” demişti.

İŞTE 2015 YILINDA YAYINLANAN O HABER

Pervaneli Köşk’te “kitabına uygun” restorasyon... Ağaçlar kesildi, tarihi duvarlar yıkıldı

Fırat ALKAÇ/İSTANBUL

Anadoluhisarı’ndaki Pervaneli Köşk’te devam eden restorasyon projesinde tarihi yapının bahçesindeki birçok ağaç kesildi, köşkün taş duvarları yıkılıp yerine beton duvar örüldü. Daha önce onlarca ağacın ortasında yer alan köşkün olduğu yerde betonarme bir görüntü oluştu. Ancak bu restorasyon çalışmalarının tamamına İstanbul 6 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Müdürlüğü tarafından onay verildi. Köşkteki restorasyon çalışmalarını yürüten Mimar Barış Han “Verilen onayların ve izinlerin dışına çıkmadık” dedi.

Anadoluhisarı’nda "Pervaneli Köşk" olarak bilinen, işadamı Faruk İshakoğlu’na ait köşkte, yaklaşık bir yıldır devam eden restorasyon çalışmalarında sona yaklaşıldı. Üç bin 428 metrekare arsası olan ve bin metrekare inşaat alanına sahip köşkte restorasyon çalışmalarına Kültür Bakanlığı İstanbul 6 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Müdürlüğü tarafından verilen onay tartışma yarattı. Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nün hemen altında bulunan köşk ve bahçesi verilen onayın ardından şantiye alanına döndü. Köşkün bahçesinde bulunan onlarca ağacın neredeyse tamamı kesildi. Tarihi özelliği bulunan bahçe duvarları yıkılarak yerine betonarme duvarlar inşa edildi. Öte yandan plan çerçevesinde bahçe içerisindeki tarihi kalıntılar da yeniden inşa edildi. Anadoluhisarı’nda köşkün bulunduğu en yeşil tepe çalışmaların ardından gri beton rengine dönüştü.

Restorasyon onay planına uygun

İstanbul 6 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Müdürlüğü tarafından verilen onaylara uygun bir çalışma yürütüldüğünü söyleyen proje mimarı Barış Han “Köşk bahçesindeki tüm çalışmaların onay alındı. Kesilen ağaçların yerine verilen izinlere göre yeni ağaçlar dikilecek. Diğer duvar çalışmaların da verilen izinlerin dışına çıkılmadı. Köşk inşaatında kaçak bir yapı olduğu iddiaları gerçek dışıdır. Denetimler yapılmaktadır” dedi. İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nde görevli Yrd. Doç. Dr. Gülsün Tanyeli ise “Köşkün restorasyon projesinde yer alan yapılara izin verilmiş görünüyor. Restorasyon projelerinde bazen alışılmışın dışında yapılar yükseliyor. Bunlar yapının akılda kaldığı şekline uymayabilir. Böyle bir onay verildiyse, kanıtlar onay veren kurula sunulmuş olmalıdır” dedi.

Koruma Kurulu onay verdi

Pervaneli Köşk için İstanbul 6 Nunmaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından onayı verilen restorasyon projesi şöyle: “Beykoz İlçesi 14 pafta, 604 ada, 26 parsel içerisindeki A, B, C blok için restorasyon tadilat projesi, D, E blok için restorasyon projesi, A, B ev C yapılarına ilave set altı otopark, yüzme havuzu projesinin düzeltmelerle uygun olduğu, uygulamadan proje müellifinin sorumlu tutulmasına, makinali hafriyat yapılmasında kültür varlıkları bakımından sakınca olmadığına, set altı otopark ve yüzme havuzu projesi ile makineli hafriyat için nihai karar verilmek üzere projenin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın ilgili birimine iletilmesine karar verildi.”

“Biz rapor hazırladık, denetleme yapamayız”

Köşkün bahçesinde yer alan 23 ağaç ve ağaçlık formunda bitkiyle ilgili hazırlanan raporda ise birçok ağacın “kaldırılması” yönünde karar verildi. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi profesörleri tarafından hazırlanan ağaç revizyon planında “Sahada 23 adet ağaç ve ağaççık formunda bitki bulunduğu, 16 No'lu meşe ağacının çok sağlıklı ve tür itibariyle önemli bir ağaç olarak sahada mutlak korunması gerektiği, 19 No'lu at kestanesi ile 18 No'lu ceviz, 14 No'lu defne, 15 No'lu sakız ağacının da sağlıklı olarak sahada korunmasının faydalı olacağı belirtilmiştir” dendi. Raporun devamında “7, 8, 9, 10, 11, 12 No'lu ağaçların makineli hafriyat çalışmasından etkileneceği” nedeniyle “sahadan uzaklaştırılması” kararı verildi. Raporda imzası bulunan Prof. Dr. Ömer Karaagöz “Köşkün bahçesi çok bakımsız bir yapıdaydı. İncelemeler sonrasında böyle bir karar verildi. Kesilen ağaçların yerine, belirlenen yerlere Boğaz'ın yapısına uygun ağaç dikilmesi şartı koşuldu. Ama hangi ağaçların kesildiği ve sonrasında hangi ağaçların dikileceğini biz kontrol etmeyiz. Sadece rapor hazırladık” dedi.

Boğaziçi Kanunu’nda yasaklandı

İstanbul Boğazı’nın tarihi yapısının korunması için çıkarılan 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu’nun 5. maddesinde ağaçların korunmasıyla ilgili şu madde yer alıyor: “Boğaziçi alanında orman sayılmayan kamu kurum ve kuruluşlarına veya özel mülkiyete ait koru, koruya katılacak alan, çayır, mesire yeri, bostan ve benzeri alanlar yeşil alan sayılır ve bitki varlıkları geliştirilerek muhafaza edilir. Bu alanlardaki ağaç varlıklarının yok edilmesi veya tahrip edilmesi yasaktır.”

Pervaneli Köşkün tarihi

Pervaneli Köşk olarak bilinen yapı Marki Necip Yalısı’na ait dağ köşküdür. Köşkün 1890’lı yıllarda tamamlandığı düşünülüyor. Sahilde bulunan yalı ile Pervaneli Köşk arasındaki dik eğilimli merdivenlerin ise 1928 yılında boğaz yolunun genişletilmesiyle yıkıldığı tahmin ediliyor. Köşkte bulunan rüzgâr gülünden elektrik ihtiyaçları karşılandığı için köşkün isminin Pervaneli Köşk olarak anıldığı düşünülüyor.

SON 24 SAATTE YAŞANANLAR