GeçmiÅŸi bırak, ileriye bak

"Türk-Amerikan iliÅŸkilerinin geleceÄŸini konu alan tartışmanın çoÄŸu, maalesef geçmiÅŸteki olaylarda odaklandı. Ãœlkelerimiz arasında dostluk devam edecek ve bu dostluk geleceÄŸe bakan bir iÅŸbirliÄŸi olmak durumunda."Koalisyon güçlerinin Saddam Hüseyin rejimini devirmeyi hedefleyen harekátı baÅŸarıyla sonuçlanmış bulunuyor. Saddam rejiminin komÅŸularına ve kendi halkına olan tehdidi artık sona ermiÅŸtir.Bu aÅŸamada karşımızda duran hedef, hem kendisi hem de komÅŸuları ile barış içinde yaÅŸayacak demokratik ve müreffeh bir Irak'ın yeniden inÅŸasıdır. Bu refahı saÄŸlamak üzere ilk adım olarak Ä°spanya, Ä°ngiltere ve ABD, BM Güvenlik Konseyi'ne Irak'a karşı on üç yıldır uygulanmakta olan ekonomik yaptırımları kaldırmayı amaçlayan bir karar tasarısı sunmuÅŸ bulunuyorlar.BM'YE HAYATÄ° ROLKarar tasarısı, Irak'ın çeÅŸitli alanlarda yeniden inÅŸasını ve Irak halkına daha iyi bir yaÅŸam getirmeyi amaçlayan maddeler içeriyor. Tasarı, yaptırımların Irak halkı üzerindeki külfetini kaldıracak, uluslararası toplumun Irak'ın yeniden inÅŸasına katılımını teÅŸvik edecektir. Tasarı aynı zamanda, ABD BaÅŸkanı Bush ve Ä°ngiltere BaÅŸbakanı Blair'in çaÄŸrıda bulundukları ÅŸekilde, BM'nin hayati derecede önem taşıyan rolünü de tanımlayacaktır.BM KOORDÄ°NATÖRÃœTasarı, BM Genel Sekreteri'nden insani yardımı düzenleyecek ve ayrıca halkı temsil eden, hukuka dayalı ve insan haklarına saygılı bir hükümetin kuruluÅŸuna yardımcı olmak üzere bir BM Özel Koordinatörü atanmasını da öngörüyor. Tasarı, Irak'ın yeniden yapılanması ve insani amaçlı kullanım için Irak Merkez Bankası bünyesinde, bu ülkenin petrol gelirlerinin yatırılacağı, uluslararası denetime açık bir Irak'a Yardım Fonu oluÅŸturulmasını da hükme baÄŸlıyor. KÃœLTÃœR KORUNACAK‘‘Gıda İçin Petrol Programı’’ aÅŸamalı olarak kaldırılarak, mevcut kriz geçinceye kadar yeterli gıda dağıtımını güvence altına alacak bir sistemin uygulanması da bu tasarıda öngörülüyor. Tasarı, Irak'a ait kültür eserlerinin alım-satımına uluslararası yasaklama getirirken, Saddam rejiminin iÅŸlemiÅŸ olduÄŸu vahÅŸetten sorumlu olanlara barınak saÄŸlanmasını da yasaklıyor.SESÄ°NÄ°ZÄ° YÃœKSELTÄ°NBM yaptırımları, eski Irak rejiminin kontrol altında tutulmasında belli bir rol oynamıştı. Ancak bu yaptırımların günümüzde hálá devam etmesi, Irak halkının toparlanmasının önünde bir engel oluÅŸturuyor. BM Irak halkının çekmekte olduÄŸu acıları dindirmek için kararlılıkla ve süratle hareket etmelidir. ABD DışiÅŸleri Bakanı Powell ve diÄŸer koalisyon liderleri, Güvenlik Konseyi'nin diÄŸer üyeleri ile birlikte bu konuda nasıl bir hareket tarzı izleneceÄŸi hususunu görüşüyorlar. Bölgede ve BM'de bir lider konumunda duran ve aynı zamanda Irak'ın komÅŸusu olan Türkiye'nin bu yaptırımların sona ermesi için sesini duyurması önemlidir. BilindiÄŸi gibi Türkiye yıllardan beri anlaşılabilir nedenlerle bu yaptırımların karşısındadır.UMUTLAR ERTELENMESÄ°N BaÅŸkan Bush, geçen hafta Irak'a karşı yaptırımların kaldırılması konusunda önemli bir inisiyatif üslendi. Irak'a insani yardım ve ülkenin yeniden inÅŸasına katkıda bulunacak konularda Amerikan ÅŸirketleri artık Irak'ta iÅŸ yapabilecekler. Ayrıca, özel kuruluÅŸlar da Irak'a insani yardım gönderebilecekler. Buna ek olarak ABD'de yaÅŸayan Iraklılar da memleketlerine para gönderebilecekler. BaÅŸkan Bush'a göre, ‘‘Vicdan sahibi hiçbir ülke, yaptırımların sürdürülerek Irak halkının umutlarının ertelenmesine destek vermemelidir’’.BM yaptırımlarının kaldırılması ve temel insani ihtiyaçların karşılanmasının saÄŸlanması, Irak'ın küresel pazara yeniden katılmasına izin verecektir. Bu durum, özellikle Türkiye'de memnuniyetle karşılanmalıdır.DOSTLUÄžUMUZA DEVAMSon zamanlarda Türk-Amerikan iliÅŸkilerinin geleceÄŸini konu alan bir hayli tartışma cereyan etmiÅŸtir. Maalesef, bu tartışmanın önemli bir bölümü geçmiÅŸteki olaylar üzerinde odaklanmıştır. Ãœlkelerimiz arasında pek çok deÄŸiÅŸik düzeyde iÅŸlemekte olan dostluk devam edecektir. Ancak bu dostluk, geleceÄŸe bakan bir iÅŸbirliÄŸi olmak durumundadır. Yeni Irak'ın geliÅŸtirilmesinde birlikte çalışmamız, tam da ikili iliÅŸkilerimizi saÄŸlam temeller üzerinde inÅŸa eden türden bir iÅŸbirliÄŸi olacaktır.TÃœRKÄ°YE'YE YENÄ° Ä°ÅžMevcut yaptırımların kaldırılmış olduÄŸu bir Irak, Türk ekonomisine de büyük yararlar saÄŸlayacaktır. Özgür Irak halkının kendi petrol gelirlerini kullanabilmesi, emniyetli sınırlar üzerinden serbestçe ticaret yapabilmesi, Körfez ülkelerine daha kolay eriÅŸim, Türkiye için yeni pazar ve iÅŸ ortaklıkları imkánları yaratacaktır. Ayrıca istikrarlı ve müreffeh bir Irak, Türkiye'nin güvenliÄŸine de katkıda bulunacaktır.BÄ°ZÄ° DESTEKLEYÄ°NYaptırımları gerekli kılan temel neden ortadan kaldırılmıştır. Yaptırımlar ne kadar süratle kaldırılabilirse, bunun getireceÄŸi olumlu geliÅŸmeler o kadar süratle Iraklılara ve dolaylı olarak da komÅŸusu ve ticaret ortağı Türkiye'ye yönelecektir. Ä°ÅŸte bu nedenlerle ABD, hem kendi ülkesinde, hem de uluslararası forumda, BM yaptırımlarının kaldırılmasında bize destek verilmesini teÅŸvik etmektedir.Â