Geçici ölüm hali yaşam kurtarıyor
Güncelleme Tarihi:
Hikmet B. Çağlayan
Oluşturulma Tarihi: Şubat 19, 2006 00:00
Boston’daki Massachusetts Hastanesi, 200 hayvan üzerinde denenen bir yöntemle tıp tarihinde bir ilki gerçekleştirdi. Hasan Alam başkanlığındaki araştırma ekibi, kan kaybından ölmek üzere olan yaralı bir hayvanın vücut ısısını 10 dereceye düşürdü. Ardından bedendeki tüm kan boşaltıldı.
Kanın yerine vücuda beyin hücrelerinin ölümünü engelleyen tuzlu "özel bir solüsyon" verildi. Bu yöntemle yaralı hayvan 2.5 saat hayatta tutuldu. Bu süre içinde doktorlar, kanamaya yol açan organa müdahale ettiler. Bunun ardından vücuttaki solüsyon boşaltıldı ve yaralının kendi kanı tekrar verildi.
Önce kalbi yeniden atmaya başladı. Ardından nefes alıp vermeye. Bir süre sonra yaralı domuz doğruldu ve laboratuvarda kafesinin önünde bekleyen beyaz gömlekli doktora merakla bakmaya başladı. Boston’da Massachusetts Hastanesi’nde cerrah olarak görev yapan 39 yaşındaki Hasan Alam, "Bu hayvan birkaç saat öldü. Ancak onu geri getirdik. Ve şimdi burada" diye konuştu.
Benzer bir deney, Viyana’da General Hospital Hayvan Araştırmaları Merkezi’nde de yapıldı. Elektrik şoku ile kalpleri durdurulan ve yarım saati aşkın bir süre ölü olan domuzlar birden gözlerini açtılar. Üstelik beyinlerinde hiçbir nörolojik hasar olmadan.
Son birkaç yıl içinde bu iki araştırma grubu, yüzlerce domuzu öteki dünyaya bir yolculuğa çıkartıp geri döndürdüler. Fizikçiler, soğutularak sıcaklığı düşürülmüş hayvan bedenlerini tuzlu bir solüsyonda tutuyorlar. Hayvan bir çeşit geçici ölüm (suspended animation) haline geçiyor, böylece ölü bedeninin hücrelerinin ölmesi önlenmiş oluyor. Bu deneyler anestezi verilerek yapıldığı için hayvanlar işlem sırasında hiçbir şekilde acı duymuyor.
SUYUN ALTINDA 45 DAKİKA KALAN KIZ
İnsan bedeninde her 10 santigratlık sıcaklık düşüşü, metabolik hızı da yüzde 50 düşürüyor. Bu düşüş ise, insanın ölüm sürecini yavaşlatıyor. 30 santigratlık beden ısısında, beyin oksijen olmadan 20 dakika yaşayabiliyor. Bu ısının 10 dereceye düşmesi halinde ise beyin 90-120 dakika arasında yaşayabiliyor.
Bu olgu, insanların mucizevi diye tanımadıkları bazı olayları da açıklıyor. Örneğin 2000 yılı baharında Almanya’nın güneyinde 3 yaşındaki bir kızın Neckar Nehri’nin soğuk sularına düşmesi. Suyun sıcaklığı 10 santigrat idi. Küçük kız, suyun altında 45 dakikadan uzun bir süre kalmış olmasına karşın ilk yardım ekipleri onu yaşatmayı başarabildi.
Bugün bilim dünyası, kalp krizi geçiren hastaların, bedenleri soğutulduğunda yaşama şanslarının arttığını biliyor. Ancak, düşük sıcaklığın bedeni ölüme karşı korumasının nedenlerini henüz aydınlığa kavuşturabilmiş değil.
YAŞAMA DÖNÜŞÜBEKLEYENLER
İnsan öldüğü zaman metabolizmasının beden hücrelerinde bir süre daha devam ettiği biliniyor, kanda kalan oksijen ise enerji üretimine fazla yetmiyor. Ve hücre bu nedenle ölüyor. Soğuk tuzlu solüsyon işte bu süreçte etkili oluyor. Beden, geçici ölüm diye tabir edilen safhaya giriyor.
Bir avuç insanın, ikinci bir yaşam şansına sahip olmak için bir servet harcayarak ölümlerinden sonra bedenlerini dondurtarak sıvı azot içinde sakladıklarını biliyoruz. Yeniden dirilmeyi bekleyen bedenleri ve başları, Arizona ve Califonia’da tanklar içinde bekletiliyor.
Boston ve Viyana’da hayvanlar üzerinde gerçekleştirilen deneyler, bu ütopyaların eskiden olduğu kadar uçuk olmadığını gösteriyor.
Bilim dünyası, bunun için bir takvim vermenin henüz çok uzağında. Ancak ilk kez, insanın birkaç saat süren ölüm uykusuna yatırılıp tekrar uyandırılabileceğine ikna olmuş durumda.
Laboratuvarını daha yeni Maryland’dan Massachusetts’e taşıyan Hasan Alam, şimdilerde harıl harıl insan üzerinde klinik deneylerini sürdüreceği hevesli doktor ve araştırmacılardan bir ekip oluşturmaya çalışıyor.
"İnsanlar üzerinde ön klinik deneylere hazırlanıyoruz. Bu işi yürüten yalnızca biz değiliz. Pittsburg, Baltimore, Los Angeles ve Houston’daki hastaneler de benzeri projelere hazırlanıyor. Bir noktada verileri bir araya getirip ortak bir sonuç elde edeceğiz."
Profesör Alam’ın bu tür klinik deneyler için kullanmayı düşündüğü kişiler ise, son derece ölümcül kaza ya da yaralanmalar sonucu acil servislere kaldırılan kişiler. Alam, bu tür hastalar arasında her 20 kişiden 19’unun, doktor ameliyatı tamamlayamadan kan kaybından yaşamını yitirdiğini belirtiyor. Alam’a göre zaten ölmek üzere olan bedenin geçici ölüm safhasına geçirilmesi ile ameliyatın tamamlanmasına yetecek süre de kazanılmış olabilir.
Boston Grubu, bu deneye önümüzdeki 12-18 ay içinde başlamayı planlıyor. Hasan Alam, Etik Komisyonu’nun bu taleplerini onaylayacağı görüşünde. Çünkü denemelerin yapılacağı kişiler çok ağır yaralı ve zaten normal şartlarda yaşam şansı olmayan insanlar.
Önce kalbi yeniden atmaya başladı. Ardından nefes alıp vermeye. Bir süre sonra yaralı domuz doğruldu ve laboratuvarda kafesinin önünde bekleyen beyaz gömlekli doktora merakla bakmaya başladı. Boston’da Massachusetts Hastanesi’nde cerrah olarak görev yapan 39 yaşındaki Hasan Alam, "Bu hayvan birkaç saat öldü. Ancak onu geri getirdik. Ve şimdi burada" diye konuştu.
Benzer bir deney, Viyana’da General Hospital Hayvan Araştırmaları Merkezi’nde de yapıldı. Elektrik şoku ile kalpleri durdurulan ve yarım saati aşkın bir süre ölü olan domuzlar birden gözlerini açtılar. Üstelik beyinlerinde hiçbir nörolojik hasar olmadan.
Son birkaç yıl içinde bu iki araştırma grubu, yüzlerce domuzu öteki dünyaya bir yolculuğa çıkartıp geri döndürdüler. Fizikçiler, soğutularak sıcaklığı düşürülmüş hayvan bedenlerini tuzlu bir solüsyonda tutuyorlar. Hayvan bir çeşit geçici ölüm (suspended animation) haline geçiyor, böylece ölü bedeninin hücrelerinin ölmesi önlenmiş oluyor. Bu deneyler anestezi verilerek yapıldığı için hayvanlar işlem sırasında hiçbir şekilde acı duymuyor.
SUYUN ALTINDA 45 DAKİKA KALAN KIZ
İnsan bedeninde her 10 santigratlık sıcaklık düşüşü, metabolik hızı da yüzde 50 düşürüyor. Bu düşüş ise, insanın ölüm sürecini yavaşlatıyor. 30 santigratlık beden ısısında, beyin oksijen olmadan 20 dakika yaşayabiliyor. Bu ısının 10 dereceye düşmesi halinde ise beyin 90-120 dakika arasında yaşayabiliyor.
Bu olgu, insanların mucizevi diye tanımadıkları bazı olayları da açıklıyor. Örneğin 2000 yılı baharında Almanya’nın güneyinde 3 yaşındaki bir kızın Neckar Nehri’nin soğuk sularına düşmesi. Suyun sıcaklığı 10 santigrat idi. Küçük kız, suyun altında 45 dakikadan uzun bir süre kalmış olmasına karşın ilk yardım ekipleri onu yaşatmayı başarabildi.
Bugün bilim dünyası, kalp krizi geçiren hastaların, bedenleri soğutulduğunda yaşama şanslarının arttığını biliyor. Ancak, düşük sıcaklığın bedeni ölüme karşı korumasının nedenlerini henüz aydınlığa kavuşturabilmiş değil.
YAŞAMA DÖNÜŞÜBEKLEYENLER
İnsan öldüğü zaman metabolizmasının beden hücrelerinde bir süre daha devam ettiği biliniyor, kanda kalan oksijen ise enerji üretimine fazla yetmiyor. Ve hücre bu nedenle ölüyor. Soğuk tuzlu solüsyon işte bu süreçte etkili oluyor. Beden, geçici ölüm diye tabir edilen safhaya giriyor.
Bir avuç insanın, ikinci bir yaşam şansına sahip olmak için bir servet harcayarak ölümlerinden sonra bedenlerini dondurtarak sıvı azot içinde sakladıklarını biliyoruz. Yeniden dirilmeyi bekleyen bedenleri ve başları, Arizona ve Califonia’da tanklar içinde bekletiliyor.
Boston ve Viyana’da hayvanlar üzerinde gerçekleştirilen deneyler, bu ütopyaların eskiden olduğu kadar uçuk olmadığını gösteriyor.
Bilim dünyası, bunun için bir takvim vermenin henüz çok uzağında. Ancak ilk kez, insanın birkaç saat süren ölüm uykusuna yatırılıp tekrar uyandırılabileceğine ikna olmuş durumda.
Laboratuvarını daha yeni Maryland’dan Massachusetts’e taşıyan Hasan Alam, şimdilerde harıl harıl insan üzerinde klinik deneylerini sürdüreceği hevesli doktor ve araştırmacılardan bir ekip oluşturmaya çalışıyor.
"İnsanlar üzerinde ön klinik deneylere hazırlanıyoruz. Bu işi yürüten yalnızca biz değiliz. Pittsburg, Baltimore, Los Angeles ve Houston’daki hastaneler de benzeri projelere hazırlanıyor. Bir noktada verileri bir araya getirip ortak bir sonuç elde edeceğiz."
Profesör Alam’ın bu tür klinik deneyler için kullanmayı düşündüğü kişiler ise, son derece ölümcül kaza ya da yaralanmalar sonucu acil servislere kaldırılan kişiler. Alam, bu tür hastalar arasında her 20 kişiden 19’unun, doktor ameliyatı tamamlayamadan kan kaybından yaşamını yitirdiğini belirtiyor. Alam’a göre zaten ölmek üzere olan bedenin geçici ölüm safhasına geçirilmesi ile ameliyatın tamamlanmasına yetecek süre de kazanılmış olabilir.
Boston Grubu, bu deneye önümüzdeki 12-18 ay içinde başlamayı planlıyor. Hasan Alam, Etik Komisyonu’nun bu taleplerini onaylayacağı görüşünde. Çünkü denemelerin yapılacağı kişiler çok ağır yaralı ve zaten normal şartlarda yaşam şansı olmayan insanlar.