Gazze'den sonra birinci yıl: Acı dinmiyor

Operasyon sırasında bin 300’den fazla Filistinli hayatını kaybederken 50 binden fazla da ev yerle bir oldu. Bugün bu evlerin sakinlerinden hayatta kalanlar hala yıkıntıların arasında yaşıyor.

               �

Binlerce Filistinlinin hâlâ bu koşullarda yaşıyor olmasının sebebi ise parasızlık değil. Çünkü daha İsrail’in saldırıları başlamadan önce uluslararası bağışçılar Filistin üzerinde İsrail’in iki buçuk yıldır uyguladığı ekonomik kuşatmanın kaldırılması için yardım etmeye karar vermişti.

Bu bağışı yapacak olanlar, bu yılbaşında da savaşın yaralarının sarılması için Gazze’ye 4.5 milyar dolar gönderme sözü vermişti.

Ancak Filistinliler ve yardım kuruluşları bu yardımların bölgeye ulaşmamasından yakınıyor. Çünkü İsrail, Gazze’ye okul kitapları, bal ve büyük ambalajlarda satılan margarin gibi beklenmedik ürünlerin yanı sıra cam gibi inşaat hammaddelerinin girişine izin vermiyor.

Dolayısıyla 4.5 milyar dolarlık rakam sadece kağıt üzerinde kalıyor.

UMUTSUZLUK ARTIYOR

Bugün Gazzelilerin yüzde 80’inden fazlası Birleşmiş Milletler (BM) Filistinli Mültecilere Yardım ve Çalışma Örgütü’nden (UNRWA) gelen yardımlarla yaşıyor.

Time dergisinden Tim McGrik’e konuşan örgüt sözcüsü Chris Gunness, “Filistinliler gün geçtikçe daha umutsuz ve daha radikal bir havaya giriyor” diyor.

İsrailli bir sivil toplum kuruluşu olan GISHA’nın elindeki verilere göre İsrail geçen Ocak’ta biten savaştan bugüne bölgeye sadece 19 kamyon inşaat malzemesinin girişine izin verdi. Gunness, Gazzelilerin bu koşullar altında evlerini çamurla inşa ediyor.

İŞSİZLİK VE YOKSULLUK

Savaş sırasında zarar gören makineler tamir edilemediği için Gazze’deki fabrikaların yüzde 97’si kapatıldı, işsizlik yüzde 43’ün üzerine çıktı.

Gazzelilerin ellerine geçen gelirin miktarının ne kadar az olduğu düşünüldüğünde eğer BM ve diğer kuruluşların sunduğu yardımlar olmazsa pek çok Gazzelinin açlıktan öleceği tahmin ediliyor.

Bölgede 40 binden fazla kişinin evlerinde elektriği, 10 binden fazla kişinin de şebeke suyuna bağlantısı yok.

Dahası İsrail kanalizasyonlardaki arıtma sistemlerinin tamir edilmesi için gereken yedek parçaların Gazze Şeridi’ne girişini yasakladığı için her gün Akdeniz’e 87 milyon litrelik kanalizasyon atığı akıyor.

Uluslararası kamuoyu zaman zaman Gazze’de sürmekte olan trajediyi kınayan açıklamalar yapsa da henüz İsrail’in sıkılı yumruğunu gevşetmesi için ciddi bir baskı uygulayan da bulunmuyor.

GELİŞME OLMASIN KRİZ DE OLMASIN

Başbakan Benjamin Netanyahu’nun hükümetinden üst düzey bir yetkili geçtiğimiz günlerde BM’deki arkadaşlarından birine İsrail’in Gazze’deki amacını şöyle açıklamıştı: “Gelişme olmasın, refah olmasın, insani kriz olmasın.”

Bu ifadeler İsrail’in Gazzelilere yardım etmeyi reddettiğine işaret ediyor. Buna karşın Gazze’de önceki seçimlerden galip çıkan ve bugün Mısır’daki tüneller üzerinden bölgeye silah, para ve kaynak kaçıran Hamas güçlenmeye devam ediyor. Dahası Hamas pek çok genç erkek için de tek gelir kapısı konumunda. Dolayısıyla Hamas’ın önümüzdeki seçimlerde devrileceği yönündeki umutlar gün geçtikçe zayıflıyor.

Bugün İsrail’in Gazze’den kuşatmayı kaldırması için elde kalan tek zayıf umut ise 2006 yazından beri Hamas’ın elinde tutsak olan Gilad Şalit’in geri dönüşünün garantilenmesi. Eğer anlaşmaya varılırsa, terörizm suçlamasıyla İsrail hapishanelerinde tutuklu bulunan yaklaşık 900 kadar Filistinli, Şalit karşılığında salıverilecek.

"UTANÇ DUVARI"

Hamas, geçen yılki savaştan bu yana Mısır’daki tünelleri yeni roketler edinmek için kullanıyordu ancak ABD’nin mali desteğini ve uzmanlığını arkasına alan Kahire bu kanalı yakın zaman içinde kapatabilir.

Mısırın önde gelen gazetecilerinden İbrahim İssa’nın “Utanç Duvarı” olarak tanımladığı ve tünelleri kapatan çelik duvar bu çabanın ilk adımı olarak görülüyor.

Ancak tüneller kapanırsa tek zarar gören Hamas olmayacak. Dolayısıyla Netanyahu Şalit değiş tokuşundan sonra Gazze üzerindeki baskıyı azaltmadıkça, Gazzeli Filistinlilerin durumu daha da kötüye gidecek gibi görünüyor.