Gasp suçları %35 arttı
Güncelleme Tarihi:
Gülden AYDIN
Oluşturulma Tarihi: Şubat 13, 2005 01:06
Soyulan dükkanlar, evlerdeki hırsızlıklar, sokaktaki kapkaç son haftalarda en fazla konuştuğumuz konular oldu. Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan istatistikler de bu durumu doğruluyor. 2003 yılı ile karşılaştırmalı hazırlanan verilerde gasp, kapkaç, yankesicilik gibi suçlarda artış yüzde 30’ların üzerinde.
Bu arada başka bir ilginç veri de uyuşturucu suçlarıyla ilgili. Emniyet yetkililerinden aldığımız bilgiye göre uyuşturucu suçlarında da bir önceki yıla göre kimi zaman 3 katına varan artışlar yaşandı. Emniyet istatistikleri bir kez daha gösterdi ki Türkiye’nin suç şampiyonu yine İstanbul’du. Ancak İstanbul Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah’a göre basın abartıyor ve İstanbul’da işlenen suçlarda azalma bile söz konusu. İşte 2004 Türkiyesi’nin şahsa ve mala karşı işlenen asayiş suçları karnesi.
CELALETTİN CERRAH (İstanbul Emniyet Müdürü)
İstanbul’un müdürü benim benim söylediğim gerçek
Neden şuç artıyor?
- Suç artışındaki en büyük neden, ‘susma hakkı’. Sanık ‘Susma hakkımı kullanıyorum’ dediği an, polisin yapabileceği bir şey yok. Baro’dan avukat tutmak zorundayız. Polis, yasa gereği 18 yaş altındaki çocukları sorgulayamıyor. Direkt savcılığa sevk ediyor. 2003’te Kadıköy’de 18 yaş altında 10 bin 526 kapkaççı çocuk yakaladık. Bin 41’i tutuklandı. 2004’te ise bin 189 kapkaççı çocuktan sadece 148’i tutuklandı. Medyada yazılanlara bakarak ‘İstanbul’da suç patlaması oldu’ diyebilir miyiz? Abartıldığı kadar değil. İstanbul’da şahsa karşı işlenen suçlarda yüde 5 azalma var halbuki. 2003’te 46 bin 635 suç işlenmişti, 2004’te ise 44 bin 305’e düştü. Mala karşı işlenen suçlarda az da olsa düşüş var. 2003’te 157 bin 753 suça karşılık 2004’te 157 bin 220’ye indi.
Yalnız, bu verdiğiniz rakamlar Emniyet Genel Müdürlüğü verilerine uymuyor. Onlar mala karşı suçlarda 71 bin 384, şahsa karşı suçlarda 23 bin 125 rakamlarını verdiler. Sizin söylediğinizin yarısı.
- Benim söylediğim gerçek. Bu şehrin müdürü benim. Bugün (10 Şubat) CNN Türk’te programdayken Emniyet Genel Müdürlüğü aradı. Onlara da bu rakamları söyledim. Doğrusu budur.
UYUŞTURUCU SUÇLARINDA PATLAMA
Emniyet Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre uyuşturucu suçlarında bir önceki yıla göre yüzde 40’lık bir artış yaşandı. Örneğin 2003’te 3 bin 546 kilogram eroin yakalanırken, bu oran 2004’te 6 bin 525 kilogram oldu. Yani neredeyse 2 katı kadar arttı. Aynı şekilde ele geçirilen baz morfin de, 2003’te 711 kilogramken 2004’te 4 bin 491’e ulaştı. 2004’te ele geçirilen Captagon ve Esctasy, üç katına çıktı.
FAİLİ MEÇHUL SUÇ ŞEHRİ İSTANBUL POLİSİ EN BAŞARILI YER KARAMAN
Geçen yıl Türkiye’nin en fazla cinayet işlenen şehri, 1867 kişi ile İstanbul oldu. En az insanın öldürüldüğü şehir ise 6 cinayetle Iğdır.
Suç istatistiklerine göre 2004’te polisin en iyi çalıştığı il, Karaman. 690 toplam vakanın 666’sının faili yakalandı. Bu durumda Karaman’da suçluların yakalanma oranı yüzde 96.5.
Suçluların yakalanma oranı en düşük kent ise İstanbul. İstanbul’da geçen yıl suçluların sadece yüzde 30’u yakalandı. Yüzde 6’sı firari, yüzde 64’ü ise faili meçhul.
Ordu’da firari tek bir suçlu yok. Ordu polisi, 2004’te kimliğini tespit ettiği suçluların istisnasız hepsini yakalamış. Kapatılmamış dosya oranı ise yüzde 11, onlar da henüz faili meçhul.
En az faili meçhul kalan suç sayısı Ardahan’da. 2004’te faili meçhul kalan 8 suç işlendi. Bu sayı şehirdeki toplam suçun yüzde 2,5’lik oranına denk geliyor.
Tüm Türkiye’de 18 yaşın altında ve yabancı uyruklu kadınların öldürüldüğü 8 şehir var. 4 cinayetle Kilis ve Trabzon en üstte yer alıyor. Ardından 2 cinayetle Antalya geliyor. İstanbul, Tekirdağ, Tokat, Kocaeli ve Ardahan’da da 2004 yılında bu tarife uyan birer cinayet işlenmiş.
En yüksek şüpheli kadın oranı yüzde 19.4 ile Adıyaman’da. En düşük oran ise Muş’ta. Burada toplam şüpheli sayısının sadece yüzde 3.2’si kadın.
YORUMLAR
DOÇ. HALİL İBRAHİM BAHAR (Polis Akademisi Başkan Yardımcısı)
Mağdur anketleri yapalım
Bundan özel güvenlik kurumlarıyla elektronik cihaz satan firmalar kárlı çıkacak. Medyanın sadece resmi istatistiklere bakarak geçmişi günümüzle kıyaslaması da doğru değil. İşlenen suçların kayıtlara girme oranı artabilir. Suçun gerçek rakamlarının ortaya çıkarılabilmesi için ‘mağdur anketleri’nin yapılması gerekiyor. Toplum, medya, bürokrat ve siyasetçi ‘Kolluk kuvvetleri görevini yapmıyor. İstanbul’a Guiliani lazım’ diyor. Suç nedenleri olan sosyal, ekonomik ve hatta siyasal süreçlerden kimse bahsetmiyor. Korporasyon suçları, beyaz yakalı suçlar ele alınmıyor. Oysa bir beyaz yakalı suçlunun hırsızlık maliyeti yüz, hatta bin hırsızın çaldıklarının toplamından daha fazlayken bir sokak çocuğu daha zararlı olarak gösteriliyor.
DR. İBRAHİM CERRAH (Polis Akademisi Enstitü Müdürü)
Artışın nedenleri teknoloji, göç, manevi değer erozyonu
2004 yılı suç oranındaki artışın açıklanması bir veya iki faktöre indirgenemez. O nedenle polise suçla mücadelede verilen yetkilerin sınırı, suç üzerinde belirgin bir artış veya azaltma etkisi yapmaz. Suç konusunu, sadece siyasi iktidarın suçla mücadele politikalarının başarı veya başarısızlığıyla değerlendirmek de sağlıksızdır. Teknoloji, hızlı göç, çarpık kentleşme, yetersiz ve niteliksiz eğitim, manevi değerlerin erozyona uğraması, aile ve toplumun sosyal kontrol etkisinin azalması... Bir sürü neden olabilir. Örneğin tipik bir örnek olarak, yakalanan uyuşturucu miktarındaki artış, bir yönüyle polisin başarısını gösterirken, öte yandan toplumun bu suça karşı başarısızlığını gösterir. Uyuşturucu oranındaki artış, uyuşturucu talebinde artışın olduğu anlamına gelir ki, bu talebi azaltmak polisin görevi değildir.
DOÇ. MESUT BEDRİ ERYILMAZ (Polis Akademisi Öğretim Üyesi)
Polis çekingenleşti boşluğu suçlular doldurdu
Bütün dünyada suç oranları artar, önemli olan bu artışların boyutu. Neden böyle peki denecek olursa, hukuk alanında yapılan reformlar, suçla mücadeleyi zorlaştırdı. Reformlar öncesi altyapının hazırlanmaması da otorite boşluğu yarattı. Bu boşluğu suçlular doldurdu. Bu süreçte polisin, hak ihlali halinde ciddi şekilde cezalandırılması, suçla mücadelede polisin daha çekingen davranmasına sebep oldu. Halbuki uzun süre polis, adalet sistemini ayakta tutma adına, suçla mücadeleyi sadece kendi görevi olarak gördü. Fakat polis, bugün daha profesyonel düşünmeye başladı.
CELALETTİN CERRAH (İstanbul Emniyet Müdürü)
İstanbul’un müdürü benim benim söylediğim gerçek
Neden şuç artıyor?
- Suç artışındaki en büyük neden, ‘susma hakkı’. Sanık ‘Susma hakkımı kullanıyorum’ dediği an, polisin yapabileceği bir şey yok. Baro’dan avukat tutmak zorundayız. Polis, yasa gereği 18 yaş altındaki çocukları sorgulayamıyor. Direkt savcılığa sevk ediyor. 2003’te Kadıköy’de 18 yaş altında 10 bin 526 kapkaççı çocuk yakaladık. Bin 41’i tutuklandı. 2004’te ise bin 189 kapkaççı çocuktan sadece 148’i tutuklandı. Medyada yazılanlara bakarak ‘İstanbul’da suç patlaması oldu’ diyebilir miyiz? Abartıldığı kadar değil. İstanbul’da şahsa karşı işlenen suçlarda yüde 5 azalma var halbuki. 2003’te 46 bin 635 suç işlenmişti, 2004’te ise 44 bin 305’e düştü. Mala karşı işlenen suçlarda az da olsa düşüş var. 2003’te 157 bin 753 suça karşılık 2004’te 157 bin 220’ye indi.
Yalnız, bu verdiğiniz rakamlar Emniyet Genel Müdürlüğü verilerine uymuyor. Onlar mala karşı suçlarda 71 bin 384, şahsa karşı suçlarda 23 bin 125 rakamlarını verdiler. Sizin söylediğinizin yarısı.
- Benim söylediğim gerçek. Bu şehrin müdürü benim. Bugün (10 Şubat) CNN Türk’te programdayken Emniyet Genel Müdürlüğü aradı. Onlara da bu rakamları söyledim. Doğrusu budur.
UYUŞTURUCU SUÇLARINDA PATLAMA
Emniyet Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre uyuşturucu suçlarında bir önceki yıla göre yüzde 40’lık bir artış yaşandı. Örneğin 2003’te 3 bin 546 kilogram eroin yakalanırken, bu oran 2004’te 6 bin 525 kilogram oldu. Yani neredeyse 2 katı kadar arttı. Aynı şekilde ele geçirilen baz morfin de, 2003’te 711 kilogramken 2004’te 4 bin 491’e ulaştı. 2004’te ele geçirilen Captagon ve Esctasy, üç katına çıktı.
FAİLİ MEÇHUL SUÇ ŞEHRİ İSTANBUL POLİSİ EN BAŞARILI YER KARAMAN
Geçen yıl Türkiye’nin en fazla cinayet işlenen şehri, 1867 kişi ile İstanbul oldu. En az insanın öldürüldüğü şehir ise 6 cinayetle Iğdır.
Suç istatistiklerine göre 2004’te polisin en iyi çalıştığı il, Karaman. 690 toplam vakanın 666’sının faili yakalandı. Bu durumda Karaman’da suçluların yakalanma oranı yüzde 96.5.
Suçluların yakalanma oranı en düşük kent ise İstanbul. İstanbul’da geçen yıl suçluların sadece yüzde 30’u yakalandı. Yüzde 6’sı firari, yüzde 64’ü ise faili meçhul.
Ordu’da firari tek bir suçlu yok. Ordu polisi, 2004’te kimliğini tespit ettiği suçluların istisnasız hepsini yakalamış. Kapatılmamış dosya oranı ise yüzde 11, onlar da henüz faili meçhul.
En az faili meçhul kalan suç sayısı Ardahan’da. 2004’te faili meçhul kalan 8 suç işlendi. Bu sayı şehirdeki toplam suçun yüzde 2,5’lik oranına denk geliyor.
Tüm Türkiye’de 18 yaşın altında ve yabancı uyruklu kadınların öldürüldüğü 8 şehir var. 4 cinayetle Kilis ve Trabzon en üstte yer alıyor. Ardından 2 cinayetle Antalya geliyor. İstanbul, Tekirdağ, Tokat, Kocaeli ve Ardahan’da da 2004 yılında bu tarife uyan birer cinayet işlenmiş.
En yüksek şüpheli kadın oranı yüzde 19.4 ile Adıyaman’da. En düşük oran ise Muş’ta. Burada toplam şüpheli sayısının sadece yüzde 3.2’si kadın.
YORUMLAR
DOÇ. HALİL İBRAHİM BAHAR (Polis Akademisi Başkan Yardımcısı)
Mağdur anketleri yapalım
Bundan özel güvenlik kurumlarıyla elektronik cihaz satan firmalar kárlı çıkacak. Medyanın sadece resmi istatistiklere bakarak geçmişi günümüzle kıyaslaması da doğru değil. İşlenen suçların kayıtlara girme oranı artabilir. Suçun gerçek rakamlarının ortaya çıkarılabilmesi için ‘mağdur anketleri’nin yapılması gerekiyor. Toplum, medya, bürokrat ve siyasetçi ‘Kolluk kuvvetleri görevini yapmıyor. İstanbul’a Guiliani lazım’ diyor. Suç nedenleri olan sosyal, ekonomik ve hatta siyasal süreçlerden kimse bahsetmiyor. Korporasyon suçları, beyaz yakalı suçlar ele alınmıyor. Oysa bir beyaz yakalı suçlunun hırsızlık maliyeti yüz, hatta bin hırsızın çaldıklarının toplamından daha fazlayken bir sokak çocuğu daha zararlı olarak gösteriliyor.
DR. İBRAHİM CERRAH (Polis Akademisi Enstitü Müdürü)
Artışın nedenleri teknoloji, göç, manevi değer erozyonu
2004 yılı suç oranındaki artışın açıklanması bir veya iki faktöre indirgenemez. O nedenle polise suçla mücadelede verilen yetkilerin sınırı, suç üzerinde belirgin bir artış veya azaltma etkisi yapmaz. Suç konusunu, sadece siyasi iktidarın suçla mücadele politikalarının başarı veya başarısızlığıyla değerlendirmek de sağlıksızdır. Teknoloji, hızlı göç, çarpık kentleşme, yetersiz ve niteliksiz eğitim, manevi değerlerin erozyona uğraması, aile ve toplumun sosyal kontrol etkisinin azalması... Bir sürü neden olabilir. Örneğin tipik bir örnek olarak, yakalanan uyuşturucu miktarındaki artış, bir yönüyle polisin başarısını gösterirken, öte yandan toplumun bu suça karşı başarısızlığını gösterir. Uyuşturucu oranındaki artış, uyuşturucu talebinde artışın olduğu anlamına gelir ki, bu talebi azaltmak polisin görevi değildir.
DOÇ. MESUT BEDRİ ERYILMAZ (Polis Akademisi Öğretim Üyesi)
Polis çekingenleşti boşluğu suçlular doldurdu
Bütün dünyada suç oranları artar, önemli olan bu artışların boyutu. Neden böyle peki denecek olursa, hukuk alanında yapılan reformlar, suçla mücadeleyi zorlaştırdı. Reformlar öncesi altyapının hazırlanmaması da otorite boşluğu yarattı. Bu boşluğu suçlular doldurdu. Bu süreçte polisin, hak ihlali halinde ciddi şekilde cezalandırılması, suçla mücadelede polisin daha çekingen davranmasına sebep oldu. Halbuki uzun süre polis, adalet sistemini ayakta tutma adına, suçla mücadeleyi sadece kendi görevi olarak gördü. Fakat polis, bugün daha profesyonel düşünmeye başladı.