Reuters
Oluşturulma Tarihi: Kasım 12, 2009 17:15
Dolar, G20 ülkelerinin finans yetkililerinin son toplantısında küresel para transferlerinin yeniden düzenlenmesi konusunda somut önlemler almayı başaramamasıyla, gelişmekte olan ülkelerin para birimleri ve euro karşısında yeni bir baskı ile karşı karşıya kalabilir.
Reuters tarafından yayımlanan analizde, hafta sonu İskoçya’da gerçekleştirilen toplantıda bir araya gelen maliye bakanları ile merkez bankaları yöneticilerinin, ülkeler arasındaki ticari ve tasarruf dengesizliklerinin nasıl azaltılabileceğini değerlendirmeye yönelik çerçeveyi ortaya koyulduğuna değinildi.
Ancak çerçevenin genel hatları çizdiğini ve tek tek ülkelerin uygulayacağı politikalar üzerinde 2010’un sonundan önce anlaşmanın beklenmemesi gerektiğine de işaret edildi.
MERKEZ BANKALARININ MÜDAHALESİ SÜRECEK
Reuters analizinde alınacak kararların gelişmekte olan ekonomilere yüksek miktarda kaynak aktarımının sürmesi ve bu piyasalarda dövizlerin desteklenmesi olabileceğine de dikkat çekerek merkez bankalarının piyasaya müdahalesinin de devam edeceğini belirtti.
Reuters, İngiliz Lloyds TSB Bankası piyasa ekonomisti Kenneth Broux’un “G20 zirvesinin yaklaştığı dönemde yeni bir dolar zayıflamasına tanık oluyor gibiyiz” sözlerine yer vererek, bu durumun ana nedenini Çin’in 2008 ortalarından beri dolara karşı aynı değerde seyreden ve sıkı kontrol altında tutulan yuanın değerinin arttırılmasına izin verilip verilmemesinin olduğu belirtildi.
Bu durum, döviz girişi konusunda kısıtlama olmayan ülkelere ek kaynak aktarımına neden olurken, Brezilya’da yaşandığı gibi realin değerinin bu yıl içinde yüzde 30’dan fazla değer kazanması gibi sonuçları doğuruyor.
IMF GÖRMEMEZLİKTEN GELİYOR
Reuters geçen hafta Brezilya’nın bu konuyu G20 zirvesine taşıyacağını açıklamasına rağmen zirvenin bildirisinde bu konunun yer almadığını, dahası küresel yeni düzenleme sürecinde önemli rolü olan Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) Brezilya’ya neredeyse hiç sempati göstermediğine dikkat çekti.
IMF Uluslararası Para ve Finansal Komitesi Başkanı Yusuf Butros-Gali, Reuters’e yaptığı açıklamada, Brezilya’nın ülkeye giren doğrudan yabancı yatırımlara uygulanan son vergi uygulamasının başarılı olmaktan uzak olduğunu söyledi ve “döviz kurları üzerinde sabitlenmemeliyiz” ifadesini kullandı.
G20 GEREKLİ UYARIYI YAPMADI
Diğer yandan Japonya, Brezilya, Endonezya’nın yanı sıra birçok ülkeden yetkililerin Çin’e yuanın daha esnek kılınması adına çağrıda bulundukları belirtilirken, G20 grubunun bu tavrın tam tersini gösterdiği belirtildi. İngiltere Ekonomi Bakanı Alistair Darling yaptığı açıklamada “Çin ile yuan hakkında konuşmadık. Bana kalırsa bu bizden çok kendilerini ilgilendiren bir konu” açıklamasını yaptı.
Analizde Çin’in yuan konusunda kavgacı bir tutum içinde olduğu, hafta sonu yapılan toplantının ardından Çin Ekonomi Bakanı Xie Xuren ve Merkez Bankası Başkanı Zhou Xiaochuan’ın yuan hakkında tek söz bile etmeden, gelişen ülkelere kendi politikalarının kalitesi üzerinde uğraşmaları gerektiğini söyledikleri belirtildi.
Xie yaptığı açıklamada, küresel rezerv dövizine sahip olan ülkelerin küresel ekonominin gerilememesi için para birimlerini korumak adına çaba göstermeleri gerektiğini ve zayıflayan dolar konusunun Pekin’in değil, Washington’ın çağrısı ile ele alınması gereken bir konu olduğunu açıkladı.
G20’de küresel döviz piyasalarına düzen getirilmesi adına ekonomik dengenin yeniden sağlanmasını tartışacak olan ülkeler için detaylı ve benzeri görülmemiş program dağıtıldı.
Zirvenin bildirisi yanında verilen bir ekte, tüm G20 ülkelerinden Ocak 2010’un sonuna kadar parasal, mali ve diğer politika ve planlarına ait detayları teslim etmelerini istendi. Analizde G20 ülkelerinin Haziran ayında bir “politika tercihlerinden oluşan görüş sepeti” oluşturacağı ve Kasım 2010’da G20 liderlerinin bu önerileri değerlendireceği ifade edildi.
POLİTİK HESAPLAR
Reuters, bu planın diplomatik duyarlılıklar nedeniyle açıkça baskı altına alındığına dikkat çekti. Analizde, ek bildiride IMF’nin gelecek senenin ilk yarısında ülkeler için tek tek değil de sadece “benzer koşullar ile karşı karşıya olan” ülkeler için toplu politikalar önereceğinin yazdığı, bu maddenin açıkça yuan üzerine yönelebilecek özel bir talebi konu dışında bıraktığı belirtildi.
Reuters, Londra’daki Bank of New York Mellon için çalışan döviz analisti Simon Derrick’in “kısa dönemde döviz piyasalarındaki trendler devam edecek gibi gözüküyor” açıklamasına yer verdi. Derrick “Yuan konusunu çözüme ulaştırmadan dövizler üzerinde bir oynama sahası düşünebilmek zor” açıklamasında bulundu.