Fransız Senatosu’nda Azerbaycansız ‘Karabağ’ diyaloğu

Fransız Senatosu’nda inkar yasasının hazırlayıcılarından Sosyalist Partili (PS) Senatör ve Senato Fransa-Ermeni Dostluk Grubu Başkanı Philippe Kaltenbach, Ermeni-Fransız Dostluk Grubu’nun Fransa ziyareti vesilesiyle Senato’da, “Dağlık Karabağ: Barış ve Diyalog” konulu bir toplantı düzenledi. Toplantı Karabağ sorununu anlatan bir video gösterimi ile başladı. Diyalog başlıklı bir toplantıya Azerbaycan’dan ya da Azerbaycan Dostluk Grubu’ndan kimsenin davet edilmemesi Ermeni parlamenterler dahil katılımcıların eleştirilerini topladı. Azerbaycan Büyükelçisi Elçin Amirbayov, Kaltenbach’a sert bir mektup göndererek, “barış ve diyaloğun bile tek taraflı olarak konuşulmasını” kınadı. Kaltenbach toplantı sonunda mektuba değinerek, “Bu ilk adımdı, umarım ileride üçlü toplantılar da mümkün olur” dedi

Toplantıda konuşan araştırmacı Gaidz Minasyan, Karabağ sorunu hakkında bilimsel verileri anlattıktan sonra, “Arap Baharı’na dikkat edin. Bu dalga diktatör rejimleri düşürüyor. Aliyev rejimi bir sonraki dalgaya kapılabilir. Ama Ermenistan da bu dalgadan uzak değil. Ermenistan demokrasiden uzaklaşmamalı” diye konuştu.

Karabağ sorununun çözümü için Fransa, ABD ve Rusya’dan oluşan Minsk Grubu’nda uzun yıllar eş başkanlık yapan Fransız diplomat Bernard Fassier de, “Her iki devlet de çözümde ayak direyerek, bu sorunu iç politikaya alet ederek zamanın lehine işlediğini düşünüyor. Ama ikisi de çok büyük bir yanılgı. Zaman savaşa doğru işliyor. Bir gün belki de küçük bir kıvılcımla orada savaş çıkabilir.  Maalesef ben iki tarafın da sorunun çözümünde gönüllü olduğunu düşünmüyorum. Sonuçta onların yerine biz barış yapamayız. Tango için iki kişi lazım. Ama bu sorunda taraflar tek başlarına tango yapmak istiyor. Bu olmaz” dedi.

“GELİN NEFRETİ KALDIRALIM”
Senato’nun dar bir salonu olan Vaugirard’da kısıtlı katılımla yapılan toplantıda en büyük alkışı Ermeni Parlamentosu Ermeni-Fransa Dostluk Grubu Başkanı Ara Babloyan aldı. Babloyan, “Ben çocuklarıma komşumun düşman olduğunu öğretmek istemiyorum. Onların da bizim gibi olduğunu ve en önemlisi de bizim yüzyıllardır bir arada yaşadığımızı anlatmak istiyorum. Gelin okullarımızda, evlerimizde birbirimizi düşman olarak değil, komşu olarak anlatalım. Başka komşumuz yok, onlarla iyi ilişkiler geliştirelim. İşte benim önerim: Biz burada dostluğu ve diyaloğu iki grup olarak konuşuyoruz. Önemli bir adım ama herkesin barış için çözüm bulacağı daha geniş adımlar atalım” dedi.

“HAVYAR DİPLOMASİSİ” POLEMİĞİ
Toplantıdaki Azeri Dostluk Grubu üyesi tek senatör olan Nathalie Goulet, toplantı başında gösterilen filmde, Karabağ sorununun İsrail-Filistin sorununa benzetildiği ve Ermenistan’ın İsrail’i örnek aldığını öne sürerek, “Ermenistan için İsrail gerçekten kötü bir örnek. Gazze’de çocuklar hasta, yaralı, ilaç, su yok, yoksul bir halkın üzerine modern silahlarla saldıran bir İsrail’i model olarak almanız çok üzücü. Gazze’de her gün acı çeken Filistinli çocukları çekmenizi öneririm. Ayrıca bu tartışmanın tek taraflı yapılmasından dolayı üzgünüm. Taraflardan birisi olmadıkça barış ve diyalog iddialı bir toplantı hep eksik kalır. Olayların bir tek versiyonunu dinliyoruz burada. Ama bu sabah duyduklarımdan çok memnun oldum. Umarım birbirimizi daha iyi tanımak için toplanırız, karşılaşabiliriz” dedi.

Bu sözleri üzerine bazı Ermeni milletvekili ve gazeteciler söz alarak “Sözde Hocalı katliamı ile ilgili her ay yeni bir fotoğraf ortaya çıkıyor. Broşürlerde Kosova katliamındaki kurbanların fotoları kullanıldı. Bunu Avrupa Konseyi’ne taşıyacağız. Nathalie Goulet, Mihriban Aliyeva’nın yakın dostudur. Bayan Goulet havyar diplomasisi yapıyor” dedi. Bunun üzerine Goulet de, “Ben havyar sevmem de yemem de. Ama diyalog isteyenler bunun için karşı tarafı da çağırır” yanıtını verdi.
Konuşmacı sırasından söz alan Bir Ermeni politikacının Azeri ders kitaplarında hala Ermenilere nefreti okuttuklarını söylemesi üzerine de Goulet, daha önce İrlanda-İngiltere ders kitapları komisyonunda görev aldığını, barıştan sonra iki ülke arasındaki nefreti yayan ifadelerin ders kitaplarından ayıklanabilmesi için 15 yıl çalıştıklarını, İsrail-Filistin örneğinde de aynı sorunun yaşandığını hatırlattı.

KALTENBACH: “SARKİSYAN DA ÇÖZÜM İSTİYOR”
Toplantıyı kapatan PS’li Senatör Kaltenbach, “Eğer barış olacaksa bunu Azerbaycan ve Ermenistan yapacak, üçüncü ülkeler değil. Diyalog ve güven ortamını yeniden yaratmak lazım. Sarkisyan Paris’e geldiğinde şunu hissettim ki, Sarkisyan da artık bu çatışmanın Ermeni ekonomisine çok büyük zarar verdiğini düşünüyor. Onun da bu sorunun çözümünden yana olduğunu hissettim. Ermenistan gibi bir devletin 65 bin askeri beslemesi zor. Bu çatışma her iki devlet için de büyük yük. Barış şartlarını oluşturmak herkesin çıkarına.  Ermenistan ve Azerbaycan’da seçimler var. Öncesinde bir şeyler yapılması zor. Ama hemen seçimlerin ardından iki tarafı bir araya getirmek gerekir” diye konuştu.