Fransa, Orta Asya ve Kafkasya Politikasını Yeniliyor

Nazarbayev’in ziyaretininhemen arkasından ‘Abhazya Devlet Başkanı’ Sergey Bagapş’ın Paris gezisi gerçekleşti. Fransa, 1 Temmuz 2008 tarihinde AB Dönem Başkanı olmadan hemen önce Nazarbayev ve Bagapş’ın Fransa gezilerinin gerçekleşmesi oldukça ilginçtir. Bagapş’ın Paris gezisinin Gürcistan'ın Paris Büyükelçisi'nin Fransa'ya protesto notası vermesine rağmen gerçekleşmiş olması da dikkat çekicidir.

Sarkozy, Akdeniz Birliği Projesi ile Akdeniz’e uzanırken, Orta Asya’nın yükselen yıldızı Kazakistan’a ve Gürcistan’dan tek yanlı bağımsızlığını ilan eden Abhazya gibi dondurulmuş çatışma bölgelerine el atarak Akdeniz’den sonra Orta Asya ve Kafkasya’da da Fransa’nın ve Avrupa-Atlantik dünyasının ağırlığını arttırmak mı istiyor? Kosova’dan Karadeniz’e esen bağımsızlık yanlısı rüzgarlar, Paris’den ne ölçüde destek bulacak? Karadeniz Ekonomik İşbirliği (KEİ) Teşkilatı’na gözlemci üye olan Fransa, KEİ gözlemciliği dışında da Karadeniz’de etkinlik peşinde mi? Orta Asya ve Kafkasya politikasını AB Dönem Başkanlığını fırsat bularak yenilemek mi istiyor?

Kosova, ‘tekil örnek’ olarak sunulsa da Kosova’nın 17 Şubat 2008 tarihinde bağımsızlık ilanının ardından Abhazya’nın bağımsızlığını dünya kamuoyuna kabul ettirebilmek için kulis faaliyetlerini arttırdığı bir gerçek. Nitekim, Bagapş, 23 Haziran’da Sohum’da Paris gezisini değerlendirdiği bir basın toplantısı düzenledi ve Abhazya sorunu üzerine Fransız kamuoyunu bilgilendirdiğini açıkladı. Bagapş, Rusya Federasyonu’nun katılımı olmadan, Güney Kafkasya'da yapılacak olan görüşmelerden başarı alma şansı bulunmayacağını, Abhaz-Gürcü görüşmelerine Gürcistan'ın Yukarı Kodor bölgesindeki askeri güçlerini tamamen çekmesi ve saldırmazlık anlaşmasını imzalaması koşulu ile katılabileceklerini, BDT Barış Gücü içerisinde görev yapan ve "mavi bereliler" olarak bilinen Rus Barış gücü Kuvvetlerinin sayısının varolan anlaşmalar gereğince Abhazya'nın talebi üzerine arttırıldığını, Ancak sınır bölgesindeki görevlerin Abhazya ordusuna bırakılabileceğini, ABD ile Tayvan arasında yapılan saldırmazlık anlaşması örneğinde olduğu gibi Abhazya ile Rusya Federasyonu arasında saldırmazlık anlaşması yapılarak bölgede savaş çıkmasının engellenmesi garanti altına alınabileceğini açıklamıştır.

Nazarbayev’in Fransa ile stratejik ortaklık anlaşması imzalaması Hazar ötesinde Fransa’nın elini güçlendirecektir. Bagapş’ın Bağımsız Devletler Topluluğu dışında bir ülkeye, Fransa’ya gitmesi de Abhazya’nın dışa açılım atakları açısından oldukça önemlidir. Tiflis’in protestolarına rağmen Bagapş’ın Paris’te kabul edilmesi söz konusu gezinin önemini ve çok boyutluluğunu arttırmaktadır. Bagapş’ın 21-25 Nisan 2007 tarihleri arasında planladığı Türkiye ziyareti sağlık sorunları nedeniyle 2007 sonbaharına ertelenmişti. Bagapş’ın 17-24 Ekim 2007 tarihleri arasında Türkiye’ye gayrı resmi ziyareti de Gürcistan’da iç kargaşalıkların artması ve ülkenin devlet başkanlığı seçimine doğru gitmesi üzerine ikinci defa ertelenmişti. 2008 yaz aylarında da Bagapş’ın Ürdün’e gayrı resmi bir ziyareti beklenilmektedir.