Ali Kobanbay
Oluşturulma Tarihi: Aralık 26, 2011 15:26
Felçlilerin sadece baş ve çene hareketleriyle bilgisayar kullanabileceği aparat geliştirdi.
Adı Emrah Yılmaz. Yaşı 29. O bir “Sosyal Tekno-Girişimci.” Yani teknolojik bilgisini, sosyal fayda için kullanan örnek bir vatandaş.
Bordo bereli kuzeni girdiği çatışmada görme yeteneğini kaybedince, ona gelen SMS’leri seslendiren bir program geliştirmiş önce. Sonra da bir şirket kurmuş ve “Sosyal Tekno-Girişimci” olmuş.
Şu anda geliştirdiği yeni ürün, boyundan aşağısı ağır felçli olan bir insanın sadece baş ve çene hareketleriyle bilgisayar kullanabilmesini, böylece eğitim ya da profesyonel hayata katılmalarını sağlayan bir sistem olan EGEM.
Bu röportajla; hem teknolojinin yaratabileceği sosyal değişimlere güzel bir örnek vermek, hem de ülkemizdeki genç sosyal tekno-girişimcilerin önlerine çıkan engellere dikkat çekmek istedik. Umarız bu örnekler çözüm önerilerini beraberce düşünmeye sevk eder hepimizi…
Bu projeniz kısa ve öz olarak ne işe yarıyor ve nasıl çalışıyor?
- Projemizin çıktısı ürünün adı; CyberTech-EGEM. Bu ürün temelde engellilerin istihdam ve eğitiminde rol almak için tasarlanmış bir ürün. Bu modül sayesinde ellerini kullanma yeteneğini yitirmiş hemen her insan, sadece baş ve çene hareketleriyle bilgisayarın tüm fonksiyonlarını kullanabilir hale geliyor. EGEM, başa takılarak kullanılacak bir çoklu sensör destekli bilgisayar-engelli etkileşim aracı. Tercihe bağlı olarak şapka gibi günlük aksesuarlara yerleştirilebildiği gibi özel baş aparatıyla da kullanılabiliyor. Bilgisayara kablosuz olarak bağlanıyor ve engellinin bilgisayar ara yüzünün tamamını kullanmasına olanak tanıyor.
Proje fikri ne zaman ve nasıl ortaya çıktı?
- Kuzenim bordo bereli bir askerdi. Girdiği bir çatışmada yaralandı ve görme kabiliyetini kaybetti. İlk olarak onun için gelen SMS mesajlarını seslendiren bir program geliştirdim. Daha sonra engellilerin hayatını kolaylaştırmak için teknolojiyi kullanmak beni çok tatmin etti ve bu yönde çalışmaya karar verdim. Körler için Ulaştırma Bakanlığı’nca geliştirilen GörenGöz projesi üzerinde çalışırken, engellilere daha fazla nasıl hizmet ederiz fikri ortaya çıkınca bu sistem üzerinde çalışmaya başladık.
Benzer örnekler yurtdışında da yok mu? Neden bu ürünü tercih etsin ihtiyaç duyan birisi?
- Öncelikli tercih sebebi bilgisayar-engelli etkileşim kalitesi. Benzer ürünler "nasılsa engelli verilenle yetinmek zorunda" mantığıyla çalışıyor. CyberTech EGEM ise son derece yüksek kalitede etkileşim kabiliyeti sağlıyor engelliye. Engelsiz bir insan bilgisayarla ne kadar iyi etkileşim kurabiliyorsa EGEM daha iyisini sunuyor. Bir diğer avantajı ise fiyatı tabii ki. Benzer ürünlerin fiyatlarının 20 bin dolar civarında olması, bu oranda mali gücü olmayan engelliler için önemli bir tercih sebebi.
Genç bir sosyal tekno-girişimci olarak önünüze çıkan en önemli engeller ne oldu?
- Maddi kaynak bulma en büyük sorunlardan biriydi. Bir diğeri ise insanların önyargıları. Bu arada kendi teknolojinizi geliştirirken bütün zamanınızı ve konsantrasyonunuzu projeye vermeniz gerekiyor. Bense 8-18 başka bir işte çalışırken geri kalan zamanımı bu işe ayırmak zorunda kalıyorum. Bu projeyle ilgili mali desteğe sahip olabilseydim, bütün konsantrasyonumu bu projeye verebilirdim.
Anladığım kadarıyla patentlenmiş ve çalışan bir ürüne sahipsiniz. Neden seri üretime geçilmedi?
- Seri üretim için hızlı adımlar atıyoruz. Buradaki en büyük problem engelliler için üretilen cihazların direkt olarak alıcıyla buluşturulamaması. Müşteri zaten engelli evinden çıkamıyor, TV kanalı değiştiremiyor. Gelip ürünü satın alma şansı yok. Bu durumda büyük şirketlerin sisteme entegre olması gerekiyor. Reklam ağı geniş olan kurumlar sosyal sorumluluk projeleri kapsamında bu ürünü son kullanıcıya ulaştırma konusunda faydalı olabilirler.
Seri üretime geçilebilmesi için herhangi bir yatırımcıyla temas ettiniz mi? Reddedildiyseniz sebebi ne oldu?
- Yavaş yavaş temaslarımız başladı. Genellikle insanlar kendini kanıtlamış işleri seviyor. Yani seri üretime geçmiş ve satılan ürünlere yatırım yapmaktan bahsediyorlar. Benim ise o zaman değil, şimdi böyle bir desteğe ihtiyacım var.