Farnborough’da politik güç

Bu yıl 44’üncüsü düzenlenecek Farnborough Havacılık Fuarı’nda kriz sonrasında yeniden toparlanmaya başlayan sektörden imalatçıların pay alma savaşının yanı sıra politik çekişme de yaşanacak. İngilizlerin Farnborough Fuarı’nın en büyük rakibi tek yıllarda yapılan Paris Air Show. Çok sayıda Amerikan şirketi geçen yıl Paris’e Fransa’nın Irak politikasını protesto etmek için katılmamıştı. Farnborough’da ise Amerika yüksek katılımla İngiltere’yi bir nevi Irak’ta verdiği destek nedeniyle ödüllendirmek istiyor. Buna rağmen sektörün devlerinden iki büyük Amerikan şirketi Cessna ve Gulfstream’in ekonomik nedenlerle Farnborough’a katılmaması dikkat çekiyor.Kapılarını yarın açacak olan fuar, Londra’ya 48 kilometre uzaklıktaki gerçekleştirilecek. Aralarında Türkiye’den de 4 imalatçının bulunduğu 38 ülkeden 1300 havacılık şirketine ev sahipliği yapacak fuarda 10 milyar dolarlık satış anlaşmasının imzalanması hedefleniyor.Yolcu uçağı pazarında Boeing ve Airbus arasında rekabetin Farnborough’da artarak sürmesi bekleniyor. Amerikalı şirket, tanıtımda ağırlığını yeni nesil uçağı 7E7’ye kaydırırken sürpriz siparişler her an açıklayabileceğinin sinyallerini veriyor. Airbus ise dikkatini ilk uçuşuna sayılı aylar kalan dev yolcu uçağı A380’e vermiş durumda. Airbus ayrıca 7E7’nin önünü menzili uzatılmış çift motorlu A330 ile kesmeyi planlıyor.EFSANELER DÖNÜYORBölgesel uçakta ise eski imalatçılar dönüş sinyali veriyor. Faaliyetlerini durduran Fairchild Dornier’in 328JET modeli AvCraft şirketi portföyünde Çin’de yeni pazar arıyor. Hollandalı uçak imalatçısı Fokker ise yeni sahipleri ile 80 koltuklu 70 modelini üretmek üzere çalışmalar yapıyor. Diğer taraftan Brezilyalı imalatçı Embraer ilk defa 190 modelini Farnborough’a getiriyor. Kanadalı Bombardier ise CRJ ve Dash 8 serisi ile bayrak gösteriyor. İş jetlerinde ise Cessna ve Gulfstream gibi iki büyük şirketin gelmemesinin arkasında ekonomik tedbirler nedeniyle fuar bütçelerinin kısılması geliyor. Amerika’daki özel uçakların fuarı olan NBAA’in Avrupa versiyonu Cenevre’deki EBACE, Farnborough ve Paris’ten müşteri çalıyor. Uzmanlar gelecek yıllarda özel uçak imalatçılarının büyük fuarlar yerine direkt müşteri ile temas kurulan küçük ama dinamik fuarlara kayacağına dikkat çekiliyor. İş jetlerinde Farnborough’a Dassault Falcon 900EX, Bombardier Global 5000, Challenger 300, Lerjet 40, Airbus A319CJ, Embraer ise Legacy’i geliyor.TÜRK ŞİRKETLERFuara Türkiye’den TUSAŞ portföyündeki TAI ile TEI’nin yanı sıra Alp Havacılık ve EJS Jant Sanayii sergiledikleri ürünlerle uluslararası projelerden pay almayı hedefliyor.TUSAŞ Havacılık ve Uzay Sanayii TAI, Farnborough’a kamera sistemi ile donatılan ‘Turna’ hedef uçağını getiriyor. İnsansız hava aracı olan Turna, saatte 400 kilometre hızıyla radar, optik güdümlü füzeler ve namlulu uçaksavarların eğitiminde kullanılıyor. Yerden kumandayla uçurulan Turna, görevini tamamladıktan sonra paraşütle iniyor. TAI fuarda Airbus ile A320 serisi yolcu uçaklarının 18 numaralı gövde parçasından 2008’e kadar toplam 300 adet imal etmek üzere anlaşma imzalayacak. TAI aynı parçadan Airbus’a 200 adet imal etmişti. TAI’nin fuardaki bir başka ürünü ise Avrupa’nın ortak nakliye uçağı A400M için tasarladığı ve imalatına başlayacağı parçalar olacak.Eskişehir merkezli TUSAŞ Motor Sanayii TEI ise Türkiye’nin de katılımcı olduğu Ortak Darbe Uçağı (JSF-Joint Strike Fighter) projesinde motor parça imalatı için anlaşmaya imza atacak. F-16’ların yerini alması planlanan JSF Projesi’nde Türkiye Amerika ve İngiltere’nin arkasından İtalya ve Hollanda ile ikinci seviye katılımcı olarak yer alıyor.İmalat portföyünü sivil ve askeri motor parçalarının eşit pay aldığı TEI’nin ayrıca A400M uçaklarında kullanılacak motorlar için de tasarım ve imalat çalışmalarını sürdürüyor. TEI’nin halen 30 mühendisi uçakta kullanılacak TP400 motorları için Madrid ve Bilbao’da çalışıyor. Gövde imalatında TAI özel tasarım ve imalat konusunda faaliyetlerini Airbus bünyesinde ana merkez Fransa’da Toulouse ve Ankara’da sürdürüyor.DEV PROJE JSFJSF Projesi’nde alt yüklenicilerden Sikorsky ve Alpata Grubu’nun Eskişehir merkezli ortak yatırımı Alp Havacılık ise hassas imalat kabiliyetini yurtdışında tanıtmayı hedefliyor. Şirket, uçak gövdesi ve motorda kullanılan hassas parçaların imalatını gerçekleştiriyor. Yine bir başka Eskişehirli katılımcı ise EJS Jant Sanayii. TEI’nin alt destekçilerinden olan şirket, hassas imalata dönük imalat gerçekleştiriyor. EJS, büyük imalatçılarla ortaklık yapmayı hedefliyor.Tolga ÖZBEKTHY sizi çağırıyorTürk Hava Yolları yetiştirmek üzere pilot adayı alıyor. 15 yıl zorunlu hizmet karşılığında uçuş eğitimi verilecek olan adaylardan başarılı olanlar THY filosunda pilot olarak görev yapacak. Adayların üniversitelerin elektronik, elektrik-elektronik, elektronik ve haberleşme, makine, endüstri, havacılık ve uzay, uçak, bilgisayar, kontrol mühendisliği ve pilotaj bölümlerinden lisans düzeyinde mezun olmaları, belirtilen şartlarda İngilizce’den yeterlilik almaları, uçuşa elverişli ve askerlik hizmetlerini yapmış veya en az 2 yıl tecilli olmaları gibi şartlar aranıyor. Özel Pilot (PPL) ve Ticari Pilot Lisansı (CPL) tercih sebebi olarak belirtilirken adayların ATPL olarak adlandırılan Hava Nakliye Pilot Lisansı sahipleri hariç doğum tarihlerinin 1 Ağustos 1983- 1 Ağustos 1974 arasında olması gerekiyor. Bu şartlara sahip adayların 3-5 Ağustos tarihleri arasında THY Yönetim Binasına 2 fotoğraf, nüfus cüzdanı aslı ve sureti, noter onaylı lisans diploma sureti (yurtdışında tamamlayanlar için denklik belgesi) ve İngilizce belgesi ile şahsen başvurmaları gerekiyor.Kokpit talihlileriKanal D’de 4 Temmuz’da yayınlanan Kokpit Programı’nın son bölümdeki talihlileri belli oldu. Noter kanalı ile yapılan çekilişte, Türk Hava Yolları’ndan İstanbul-Varşova biletini Yıldız Cilasın (İstanbul) kazanırken yedek talihli ise Bursa’dan Yüksel Gürbulut oldu. Genel Havacılık’tan helikopterle İstanbul turunu Egemen Özkan (İstanbul) asil, Seda Boztan (İstanbul) yedek, Kokpit şapka, anahtarlık ve VCD setini Betül Öztürk (Ankara), Kevser Sema Solak (Konya), Gülşen Gürlen (İstanbul), Eray Baydar (Antalya) ve Halef Yıldız (İstanbul), THY’den Boeing 737-800 maketini ise Şevket Tunç (Kütahya) kazandı.İşte A380Yıllardır bilgisayar çizimleriyle, animasyonlarla sunulan Airbus A380 uçağının imal edilen ilk modeli tamamlandı. İki katlı, 555 yolcu kapasiteli uçak ilk uçuşuna Şubat 2005’te yapacak. Kanat, gövde ve iniş takımlarının montajı yapılan ve sadece motorlarını bekleyen MS5000 seri nolu ilk A380, ana merkez Toulouse’da ilk uçuşuyla en büyük yolcu uçağı olarak Boeing 747 Jumbo Jet’in 35 yıllık tahtını alacak. Rolls Royce imalatı Trent 900 tipi motorlara sahip olacak ilk modele yer testleri kasım ayında başlayacak. Önce rule yani uçağın yerdeki hareketleri ve hızlanması test edilecek. Airbus, testler için toplam dört A380 imal edecek. İkinci A380 Almanya’ya götürülerek gövde dayanıklılık testleri yapılacak. Uçağın gövde ve kanatlarına iki yıl boyunca servis ömrü boyunca karşılaşacağı tüm yük ve zorlamalar uygulanacak. Uzmanlar bunun 60 bin iniş kalkışta meydana gelebilecek etkiye eşit olduğunu belirtiyor. Şubat 2005’ten 2006’nın ortasına kadar yaklaşık 2 bin uçuş saati test edilecek olan uçak daha sonra havacılık otoritelerinin onayına sunulacak. A380’in 2006 sonundan önce onay alarak Singapur ve Emirates Havayolları’nda hizmete girmesi bekleniyor. Diğer taraftan Air France ve Virgin Atlantic Havayolları’nın uçaklarını 18 ay geç teslim almak istemesi Airbus’ı kara kara düşündürüyor.THY en az bagaj kaybeden havayoluAvrupa Havayolları Birliği’nin aylık istatistiklerinde Türk Hava Yolları en az bagaj kaybeden şirket oldu. Geçen mayıs ayı istatistiklerine göre 1 milyon 1017 yolcu taşıyan THY, bin bagajdan sadece üçünü kaybetti. En fazla bagaj kaybeden şirketler ise bin bagajda 13,8’le British Airways ve Lufthansa oldu. Araştırmalar, kayıp bagajların yüzde 85’inin 48 saat içinde bulunarak sahibine teslim edildiğini ortaya koyuyor. Herhangi bir talihsizliğe uğramamak için yolcuların adres bilgilerinin bulunduğu bagaj etiketlerini kullanması ve check-in’de hazırlanan etiketleri kontrol etmesi tavsiye ediliyor.Swiss toparlanıyorİsviçre’nin ulusal havayolu Swiss, yılın ilk yarısında doluluk oranlarını 4.7 puan artırarak yüzde 73.4’e ulaştı. Altı ayda toplam 4.6 milyon yolcu taşıyan Swiss, toplam 71 bin 985 sefer gerçekleştirdi. Geçmişin etkilerini hızla atmaya çalışan Swiss’in filosunda 81 uçak bulunuyor. Havayolu 42 ülkede 70 şehre sefer düzenliyor.