Fahrelnissa Zeid kimdir? Fahrelnissa Zeid hakkında merak edilenler

Bugün Google ana sayfasını açan kullanıcılar, Fahrelnissa Zeid'e özel doodle tasarımı ile karşılaştılar. 5 Eylül 1991'de hayatını kaybeden Fahrelnissa Zeid, Halikarnas Balıkçısı olarak tanınan Cevat Şakir Kabaağaçlı’nın kız kardeşidir. Fransa'da modern bir sanatçı olarak adını duyuran Fahrünnisa sonraları imzasını 'Fahrelnisa' olarak kullanmaya başlamıştır. İşte, Fahrelnissa Zeid'in hayatına ilişkin diğer bilgiler...

PAŞA KIZI OLARAK DÜNYAYA GELDİ

1901 yılında İstanbul’da doğan Fahrünissa Zeid, II. Abdülhamit devri sadrazamlarından Cevat Paşa'nın yeğenidir. Cevat Şakir Kabaağaçlı’nın (Halikarnas Balıkçısı) ve Aliye Berger'in kızkardeşi olan Zeid, Füreya Koral'ın teyzesi, Ressam Nejad Devrim'in ve tiyatrocu Şirin Devrim'in de annesidir. Zeid, soyadını Kral I. Faysal'ın kardeşi ve dönemin Irak büyükelçisi olan Emir Zeid'le evlendikten sonra almıştır. Fransa'da modern bir sanatçı olarak adını duyuran Fahrünnisa sonraları imzasını "Fahrelnisa" olarak kullanmaya başlamıştır.

Sanatçı Dame de Sion’un ardından Sanayi-i Nefise’de eğitime başlamış sonrasında Paris Ranson Akademisi’nde devam etmiştir. İstanbul’a dönüşünde İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi’nde Namık İsmail ile çalışmıştır. Zeid, Eren Eyüboğlu ile birlikte D grubunun kadın üyesidir.

SANAY-İ NEFİSE'NİN İLK KADIN ÖĞRENCİLERİ ARASINDA YER ALDI

14 yaşında resme başlayan sanatçı işgal yıllarında Sanay-i Nefise'nin ilk kadın öğrencileri arasında yer aldı. İlk evliliğini, Sanay-i Nefise'ye başladığı 1920 yılında, yazar İzzet Melih Devrim ile yaptı. Eşi ile beraber Avrupa kentlerine seyahat etme, yazar ve entelektüellerle tanışma fırsatı buldu. Bu evlilikten Nejat ve Şirin adında iki çocuğu dünyaya geldi. Resim öğrenimini Paris'te Ranson Akademisi Stalbach Atölyesinde ve Türkiye'de Güzel Sanatlar Akademisi Namık İsmail atölyesinde sürdürdü.

İkinci evliliğini 1934 yılında, Irak'ın Ankara temsilcisi ve Irak Kralı I. Faysal'ın kardeşi olan Emir Zeid ile yaptı; bu evlilikten "Raad" adında bir oğlu dünyaya geldi. Diplomat olan eşinin görevi nedeniyle Türkiye'den ayrılan sanatçı, resim kariyerini Avrupa'nın çeşitli kentlerinde sürdürdü. İlk kişisel sergisini 1944 yılında İstanbul'da kendi evinde açtı. Bu ilk sergiyi Paris, Londra, New York, Brüksel gibi kentlerde açtığı onlarca sergi izledi.

1970 yılında eşinin ölümünden sonra 1976'da, oğlu Raad'ın yaşadığı Amman'a yerleşti. Bu kentte kendi adıyla anılan bir sanat enstitüsü kurdu. Son döneminde portreler üzerinde yoğunlaştı. Eserlerini son olarak 1988'de İstanbul'da, 1990'da Fransa ve Almanya'da sergiledi.
5 Eylül 1991'de hayatını kaybetti. Amman'da El Rağdan Sarayı Kraliyet Mezarlığı'na defnedildi.

FAHRELNİSSA ZEİD'İN YAPITLARI

Fahr el nissa Zeid, yapıtları sanatın çağdaş klasiklerinin çok dışında geçmişin anıtsallığını barındırmakta, İslami iradeyi temsil etmektedir. Sanatçı 1940’larda karmaşık nakışlara soyut yorumlar getirmiştir. 1950’ler sanatçının eserlerinin anıtsal ifadeye ulaşmayı başarmıştır. 70 ve 80’li yıllar son dönem çalışmalarıdır. Sanatçı bu dönemlerinde figüratif üsluba dönmüş, portreler dizisi yapmıştır. Sanatçının soyut çalışmaları kadar Nü’leri, doğa görünümleri, iç mekan ve portre çalışmaları da etkileyici ve tazedir.