Güncelleme Tarihi:
İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı'nın eğitim projesi parasızlık yüzünden durdu
İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı seks işçilerine güvenli cinsel ilişki kurmaları için bir eğitim programı hazırladı. Hatta içlerinden bazılarını Bodrum'da birkaç gün süren bir seminere götürdü. AIDS'i önlemek için sürdürülen projeye AB destek oldu. Ancak proje şu anda parasızlıktan durdu.
Cinsel yolla bulaşan hastalıkların, özellikle AIDS'in önlenmesi için yeni ve farklı stratejiler geliştiriliyor. Seks işçilerinin eğitimi bu stratejilerden biri.
Türkiye'nin bu konuda diğer ülkelerden bir farkı yok. Bu durumu göz önüne alan İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı (İKGV) 1995 yılında ‘‘Seks işçilerine güvenli cinsel ilişki davranışı kazandırarak cinsel yolla bulaşan hastalıkları önleme’’ adını verdiği bir proje geliştirdi.
Proje psikolog, halk sağlığı uzmanı ve bir proje koordinatörü gibi küçük bir grupla hazırlandı. Önce fahişelerin cinsel davranışları araştırıldı. Ardından bu bulgulardan yola çıkılarak bir eğitim programı geliştirildi. Önce bir grup fahişe eğitimci olarak yetiştirilecek, onlar meslektaşlarını eğitecekler ve eğitim böylece yaygınlaşacaktı.
Bu plan hayata geçirildi. 1995-1997 arasında tam 21 seks işçisi eğitildi. Katılımcılar, travesti, transseksüel, kayıtlı ve kayıtsız kadın fahişelerdi. Ancak onları eğitime razı etmek çok kolay olmadı. Zorluğu aşabilmek için önce hepsinin toplumsal sorunlarıyla ilgilenmek gerekti. Bunun için de ‘‘Kadın Kapısı’’ adıyla bir merkez kuruldu.
Bodrum'a uçtular
Sonra altışar kişilik gruplar halinde eğitim toplantıları düzenlendi. Eğitimler beşer günlük programlar halinde önce İstanbul'da veriliyordu. Ama katılım çok azdı. Çünkü eğitime katılanlar arasından her gün biri karakola çekiliyor, biri müşterisinden dayak yiyordu.
Sonuçta, hepsini bu tür sorunlardan arındırılmış bir ortamda yoğun bir programla eğitmenin daha doğru olacağını düşündü Vakıf. Travesti ve transseksüel beş seks işçisi alınıp Bodrum'a götürüldü. Uçağa bindikleri sabah içlerinden birinin bir önceki akşam tutuklandığını öğrendiler.
Geri kalanlarla eğitim beş gün sürdü. Dersleri üreme sağlığı konusunda deneyimli bir psikolog, bir halk sağlığı uzmanı, iki uzman psikolog ve bir pratisyen hekim verdi. Eğitim programı, uyuşturucu madde kullanımından prezervatif kullanmaya kadar uzanıyordu. Hijyen ve insan hakları da ele alınan konu başlıklarından birkaçıydı.
Eğitimci olacaklara aldıkları bilgileri nasıl aktaracakları da öğretildi. Güvenli cinsel ilişki konusunda bilgi veren ve fahişelerin deneyimlerini aktaracakları Gacı Dergisi'nin yayınlanması kararı da burada atıldı.
Eğitim programı Avrupa Birliği'nin verdiği kaynakla gerçekleştirildi. Seks işçileri eğitime katıldıkları gün mesaileri kaçırdıkları için onlara para ödendi. Ancak şimdi bu proje parasızlıktan rafa kaldırılmış durumda.
İstanbul'da genelevde çalışan kayıtlı 400 fahişe var. Bu İstanbul'da çalışan seks işçilerinin çok küçük bir oranı. Çünkü resmi olmayan kayıtlarda 20 bin rakamından söz ediliyor.
Fahişeler müşterilerine prezervatifi kabul ettirmekte zorluk çekiyor. Çünkü genellikle çiftler, cinsel organ haricinde birbirilerini yeterince uyarmıyorlar. Penis haricindeki bölgelerin kadın tarafından uyarılması, prezervatifi kadının takması ve prezervatifin seksin bir parçası haline getirilmesi bu sorunu çözebilir. Müşteriler cinsel ilişkiyi kesintiye uğratır diye prezervatif kullanmak istemiyor. Eğitim sırasında seks işçilerine, müşterileriyle prezervatif konusunda pazarlık yapma taktikleri öğretildi. ‘‘Prezervatifle cinsel ilişkide bulunmaktan daha fazla zevk alıyorum’’, ‘‘Haz almam için bunu kullanabilir misin?’’, ‘‘Prezervatif kullanırsan ereksiyon uzar, benim de haz almam için zamana gerek var. Bu süreyi birlikte sağlayalım mı?’’ gibi sorularla müşterilerini yönlendirmeyi öğrendiler. Ayrıca her birine gizli prezervatif takma yöntemi öğretildi. Bütün dünyada birçok seks işçisinin kullandığı bir yöntem bu. Müşterisine göstermeden, önceden ağzına aldığı prezervatifi, oral ilişkide bulunma niyetiyle müşterisinin penisine takıyor. Müşteri hiç hesapta yokken ekstradan cinsel ilişkiye girecek diye buna itiraz etmiyor. Bu yöntem sadece seks işçisi-müşteri ikilisine özgü değil. Çünkü diğer çiftler de cinsel ilişkiyi kesintiye uğratır diye prezervatif kullanmak istemiyor.