F-35’e dönüş sinyali mi? Victoria Nuland kapıyı araladı

Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğine onay vermesi ile birlikte Ankara-Washington ilişkilerinde iyileştirme ve ilerlemeye odaklanan yeni bir süreç başladı. Ancak hâlâ çözüm bekleyen konular var. Onlardan biri de Türkiye’nin CAATSA yaptırımları çerçevesinde F-35 programından çıkarılması. Son günlerde bu konuda yapılan açıklamalar dikkat çekerken, konunun resmi müzakere masasına gelip gelmeyeceği tartışılıyor.

GÖRÜŞMELER YAPTIK

ABD Dışişleri Bakanlığı Siyasi Müsteşarı Victoria Nuland, Ankara temasları sonrasında CNN Türk’ten Büşra Aslantaş’ın “F35 programına dönüş için görüşme var mı?” sorusunu yanıtladı. Nuland, “CAATSA yaptırımları, hükümetinizin Rusya Federasyonu’ndan S-400 hava savunma sistemleri satın alma kararıyla ilgiliydi. CAATSA yaptırımlarını tetikleyen buydu. Bu yüzden bugün bazı görüşmeler yaptık. Açıkçası bu S-400 meselesini halledebilirsek, ki bunu yapmak istiyoruz. ABD, Türkiye’yi F-35 ailesine geri almaktan memnuniyet duyacaktır. Ama önce bu diğer meseleyi çözmeliyiz ve bunu çözerken aynı zamanda Türkiye’nin güçlü bir hava savunmasına sahip olmasını sağlamalıyız” dedi.

RESTORE EDİLEBİLİR

Nuland’ın ardından ABD’den konuyla ilgili açıklama yapan bir diğer isim ise Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby oldu. Günlük basın brifinginde konuya değinen Kirby, “Bu konudaki görüşmelerimiz sürüyor, eğer Türkiye bu konudaki endişelerimizi giderebilirse ondan sonra F-35 programına katılımı restore edilebilir” dedi.

ANKARA: İYİ NİYET BEYANI

Ankara’dan yanıt ise dün öğlen saatlerinde Milli Savunma Bakanlığı kaynaklarından geldi. Konunun çok tartışıldığını belirten MSB kaynakları, “Her iki ülkenin duruşunda şu an herhangi bir değişiklik yok. ABD tarafından gelen açıklamaları bu aşamada bir iyi niyet beyanı olarak değerlendirmek gerekir. Bu konuda herhangi bir değişiklik veya gelişme olursa bilgilendirme yaparız.” yanıtını verdi.

AL-VER SÜRECİ

Hürriyet’e konuşan Emekli Büyükelçi Hasan Göğüş de ABD yetkililerinden gelen açıklamaların bir iyi niyet beyanı olduğu görüşüne katılırken bundan sonra bir müzakere sürecinin başlaması gerektiğine dikkat çekti: “NATO’nun güçlenmesi Türkiye’nin güçlenmesi demek. Türkiye’nin güçlenmesi NATO’nun güçlenmesi demek. ABD de Türkiye’ye F35 satmak ister, sonuçta para kazanacak. Ancak bu bir müzakere sürecidir, bu bir al-ver sürecidir. ABD ile Türkiye’nin karşılıklı müzakereye girmesi gerek. İsveç konusu bu anlamda iyi bir kozdu. Bundan sonrası masaya oturulduğunda görülecek. Bu niyet beyanını yapan ABD’nin bir planı da vardır diye düşünüyorum. S400’ler ile ilgili bir yol bulunabilir.”

ÖNCE TERÖRLE MÜCADELE

TEPAV Dış Politika Direktörü Gülru Gezer ise Türkiye-ABD ilişkilerinde artık iyi niyet beyanından ileri geçilmesi, özellikle terörle mücadele konusunda somut adımlar atılması gerektiğine işaret etti:

“Bunu söylüyorlar ama daha satın aldığımız F35’lerin parasını geri vermediler. Programdan çıktığımız için binlerce insanımız iş kaybına uğradı. Türkiye’den S-400’ler konusunda nasıl bir esneklik bekledikleri de net değil. Evet F-16’lar ve İsveç meselesinde önemli bir eşiği geçtik, sıkıntılı bir konuyu arkamızda bıraktık ama iki ülke gündeminde başka sıkıntılı konular var. Bu bir müzakere ise biz de ABD’nin özellikle terörizmle mücadele konusunda artık eyleme geçmesini beklemeliyiz. Yaratılmak istenen olumlu atmosferin devamı olacaksa bu mesele ilk önce terörizmle mücadeleden başlamalı. O zaman iyi niyet görmüş oluruz. Burada önemli olan iyi niyet beyanlarının ötesine geçilmesi.”

NULAND KAPIYI ARALADI

HÜRRİYET’e bilgi veren diplomatik kaynaklar, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile ABD Dışişleri Bakanlığı Siyasi Müsteşarı Victoria Nuland arasındaki görüşmenin olumlu bir atmosferde geçtiğini belirtti. Bölgesel konuların ele alındığı görüşmede Ürdün’deki saldırı, Gazze’deki son durum, Türkiye-ABD ilişkileri, özellikle de enerji alanında işbirliği konuları ele alındı.