Eyvah! Tatile gidecekken Covid'e yakalandım şimdi ne olacak? Param geri ödeniyor mu?

Salgın döneminde neredeyse duran turizmde normalleşme ile birlikte yeniden hareketlenme yaşandı/yaşanıyor. Özellikle bu yıl dokuz günlük Kurban Bayramı tatiliyle yüzde 100 doluluğa ulaşan turistik yörelerde bayram sonrasında da yüzler gülmeye devam ediyor. Hatta Akdeniz Bölgesi’nde sezonun en az Ekim sonuna kadar uzayacağı öngörülüyor.

Fakat tatil sezonunda işler çok iyi gitse de bir gerçeği de unutmamak gerekiyor: Koronavirüs!

Özellikle Omicron’un alt varyantları BA.4 ve BA.5’in yayılımı tüm dünyada her gün artırıyor. Dünya Sağlık Örgütü Temmuz ayında Covid-19 enfeksiyonlarının bir haftada Güneydoğu Asya ve Avrupa'da yüzde 32, Amerika'da yüzde 14, Orta Doğu'da ise yüzde 47 oranında arttığını bildirmişti. Ülkemizde de Mart'tan itibaren azalan vaka sayısı, Haziran’ın ikinci yarısından itibaren yeniden artış eğilimine girdi.

Peki virüs ülkemizde pozitif vaka yükünü artırmışken, tatil planı yapıp koronavirüse yakalanıldığında ödemesi önceden yapılan uçak bileti, otobüs bileti ve tur paketleri ne oluyor? Konunun uzmanlarına danıştım ve oldukça önemli bilgiler edindim.

UÇAK VE OTOBÜS BİLETİ ÜCRETİ GERİ ÖDENİYOR MU?

Havayolu şirketlerinin yurt içi ve yurt dışı Covid-19 önlemleri gereği bilet sahibi koronavirüs olduğunu öğrendiği durumda, şirketlerin internet sayfasından ‘Geri bildirim’ ya da ‘İletişim’ sekmesinden biletine dair yeniden işlem yaptırabiliyor. Kişi, koronavirüs olduğuna dair bir belgeyi biletini aldığı firmanın yetkili kişilerine ileterek uçak biletini açığa aldırabiliyor.

Açık uçak bileti ise önceden satın alınan, kullanım tarihi serbest bırakılmış bilet çeşidi olarak adlandırılıyor. Özetle bilet sahibi bileti aldığı günden itibaren bir yıl boyunca istediği bir tarihte yeniden ekstra ücret ödemeden biletini kullanılabiliyor. Ama bileti iptal ettirip para iadesi alamıyor.

Otobüs firmaları ve otobüs bilet satışı yapan tüm kurumlar ise Karayolu Taşıma Yönetmeliği’ne uymak zorunda olduğundan yapılacaklar yönetmelikte açıkça belirtiliyor. Bu yönetmeliğin 36’ncı maddesine göre yolcuların seferden 24 saat öncesine kadar bileti iptal etme ve ücretinin tamamını geri alma hakkı bulunuyor.Otobüs hareket saatinden 12 saat öncesine kadar yapılacak müracaatlarda ise 6 ay geçerli açık bilet düzenlemesi gerekiyor. Bu da otobüs firmalarının mobil uygulamaları üzerinden biletteki referans numarasını kullanılarak kolaylıkla ve ücretsiz bir şekilde yapılıyor.

Pozitif vakaların karantina süresi Sağlık Bakanlığı tarafından 7 gün olarak açıklandı. 7 günden sonra hafif ya da hiç semptom göstermeyen kişiler için karantina süresi sona eriyor. Bu süreden sonra kişilerin seyahat etmesinde bir sakınca bulunmuyor. ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezi de testi pozitif çıkanların 10 gün sonrasından itibaren seyahat etmesi gerektiğinin altını çiziyor. Özetle virüsü atlatan kişilerin yeniden tatil için bilet alma ve değiştirme işlemlerini 7 ya da 10 gün sonrasına ertelemesi oldukça önemli.

Peki tur şirketlerinde süreç nasıl ilerliyor? Koronavirüse yakalanınca biletler açığa mı alınıyor? Tur esnasında koronavirüse yakalanınca nasıl adımlar atılıyor?

Konuyla ilgili görüşlerine başvurduğum Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TURSAB) İstanbul Asya Bölgesi Yönetim Kurulu Üyesi Esra Başeskioğlu, “Artık sadece bizim ülkemizde değil tüm dünyada Covid tedbirleri yavaş yavaş kaldırıldığından eskisi kadar sıkı önlemler devam etmiyor. Ama yine de tur şirketleri belli başlı şeylere çok dikkat ediyor” dedi ve şöyle devam etti:

“Örneğin kültür turlarında müşterilere araçlarda maske takmaları gerektiği konusunda uyarılar yapılıyor ama yasal bir zorunluluğu olmadığından maalesef bu durum kişinin kendi inisiyatifine kalıyor. Ayrıca artık tur araçlarının eskisi gibi son kapasiteye kadar doldurmamasına özen gösteriliyor. En önemlisi de personellere sık sık test yaptırılarak seyahat severlerin korunmasına çalışılıyor. Bir de tur sonrası tura katılanlara iletişim devam ettirilerek herhangi bir vaka çıkması durumunda diğer kişiler de konu hakkında uyarılıyor. Ama yoğun sezona rağmen şu ana kadar böyle bir durumla karşılaşmadık.”

TURLA TATİLE ÇIKARKEN YA DA TATİL SIRASINDA VİRÜSE YAKALANINCA SÜREÇ NASIL İŞLİYOR?

Tur tarihine yakın bir zamanda koronavirüse yakalanma ihtimali oldukça yüksek. Örneğin ‘otobüslü ya da uçaklı bir tur’ ile rezervasyon yaptırdık ama Covid olduk diyelim. Böyle bir durumda süreç nasıl işliyor? Para iadesi yapılıyor mu?

Esra Başeskioğlu bu soruma “Tur tarihine yakın bir tarihte ve karantina dönemi de tur tarihini de kapsayacak şekilde Covid vakası görülmesi durumunda, kişinin söz konusu turunu karantina bitiminde kendisine uygun olan başka bir tarihe erteliyoruz. Ayrıca aynı durum uçaklı turlarda da geçerli” cevabını verdi.

 

‘PARA İADESİ OLUR AMA COVİD SEYAHAT İPTAL SİGORTASI ÇOK ÖNEMLİ’

Uluslararası Turizm Gazetecileri Yazarları Federasyonu Üyesi ve aynı zamanda özel bir tur şirketinin yöneticisi olan Oğulcan Tatar da böylesi bir durumda “Turu hangi acenteden aldığınızla beraber ücrete dâhil olan hizmetler ve seyahat sigorta poliçenizin detayları büyük önem taşıyor” dedi ve detaylandırdı:

“Müşteriler genellikle tur satın alırken sadece gün sayısı ve kalınacak otel standardına bakar. Fakat dâhil olan hizmetler ve bu hizmetlerin içerikleri tur fiyatını ve kalitesini belirler. Bazı acenteler bu tarz iptaller durumunda sorun yaşanmasın diye zorunlu seyahat sağlık sigortasına ek olarak bir de Covid seyahat iptal sigortasını tur ücretine dâhil ediyor. Bunu yapan acentelerin sayısı az olsa da isteğe bağlı olarak müşterilerine sunan birçok acente mevcut. Bu durumda insanların Covid dolayısıyla seyahat iptal poliçelerini çok iyi bir şekilde incelemesi gerekiyor. Seyahat sağlık sigortası ile Covid sebepli seyahat iptal sigortasının aynı olmadığının da altını çizmek gerek."

Oğulcan Tatar, “Seyahat iptal koşullarında eğer Covid sebebiyle iptalde iade yapıldığı yazıyorsa tam iadeye kadar alabilirsiniz” ifadelerini kullandı ve şu bilgilerin altını çizdi:

“Genellikle acenteler Sağlık Bakanlığı'ndan onaylı pozitif testinizi turdan 48 saat kalaya kadar sizden ister. Covid sebebiyle turunuzu iptal ediyorsanız ve genellikle ekstra hizmet olarak satılan bu sigortayı aldığınızda poliçe detaylarınıza bağlı olarak ödediğiniz ücretin tamamına kadar ücret iadesi alabilirsiniz. Bu nedenle mutlaka tura dâhil olan hizmetlerde Covid iptal paketinin olup olmamasına, varsa da paketin içeriğine dikkat etmek gerekiyor.”

Bu noktada da en önemli soru şu: ‘Otobüs ya da uçaklı turla tatili çıktık ve tur esnasında koronavirüs olduk diyelim. Böylesi bir durumda ne olacak?’

Esra Başeskioğlu çok net bir şekilde “Böyle bir şeyle karşılaşıldığında kişi tura devam edemiyor” dedi ve ekledi.

“Eğer söz konusu tur yurt dışı turu ise ve misafirin satın almış olduğu seyahat sağlık sigortası da Covid kapsamlı ise sigorta tüm masrafları karşılayıp karantina bitiminde de ülkeye dönüşleri sağlıyor. Yurt içinde ise tüm tedavi masrafları devlet hastanelerinde karşılanıyor. Uçaklı turlarda da aynı durum geçerli.”

‘GÜVENİLİR OLMAYAN YERLERDEN TUR ALINMAMALI’

Oğulcan Tatar ise tur esnasında kişi koronavirüs olursa otobüs ya da uçakta kişilerin tamamı karantina altına alınmadığının altını çizerek bazı tur şirketlerinin bu sorunu görmezden geldiğini vurguladı:

-- Covid’e yakalanan her bir kişi topluma duyarlı bir vatandaş olarak kendini karantinaya almalı tabii ki, sizin için Covid olmak belki sorun olmayabilir ama temas ettiğiniz kişiler için Covid olmak çok büyük riskler ortaya koyabilir. Fakat artık eskisi gibi turda bir kişi Covid olduğunda araçtaki diğer kişiler karantinaya alınmıyor. Böyle olunca da antijen testi pozitif olsa da aldığım birçok duyuma göre rehber turda ilave sorumluluk almamak için Covid belirtisi gösteren misafirlerine resmi test yaptırmayıp tur bitince kendi şehirlerinde test yaptırmaları konusunda tavsiyede bulunuyor.

-- En son bir yakınımın şahit olduğu olayda antijen testi pozitif çıkan müşteri turun son kalan iki günün tamamını maske takarak tamamlamış ve karantinasına kendi şehrinde devam etmiş. Bu nedenle çok fazla markalaşmamış turlarda biraz daha dikkatli olmakta yarar var. Daha güvenilir firmalar tercih edilmeli.

Fotoğraflar: iStock