'Evde kalmanın tehlikesi: Mutfak'

PROF. DR. DERYA ULUDÜZ (Cerrahpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi):

Evde kalma mecburiyeti beyni strese sokar. Stresli beyin, stres hormonu kortizolün yükselmesine ve bu da yeme isteğinde değişikliğe yol açar. Kendimizi mutfakta buluruz. Burada temel ipucu duygusal değil fiziksel ihtiyaçlara göre beslenmek. Önerim diyet yapmaya kalkmayın. Açlık hissi beyin tarafından kontrol edilir ve beynimiz diyetleri sevmiyor. Vücutta fiziksel olarak ihtiyaç yokken, stresle veya hoşa gitmeyen duygularla başa çıkabilmek için yemeye yöneliriz. Kilo kontrolünü sağlayabilmek için bu duygusal alışkanlıkları değiştirmek ve fiziksel açlık sinyallerine kulak vermek gerekir. Fiziksel beslenmede diyetlerde olduğu gibi bir kısıtlama ya da koşul yoktur. Ancak bu her istediğinizi istediğiniz kadar yiyebilirsiniz anlamına gelmiyor. Miktarı çok iyi ayarlamalısınız. Ne kadar yavaş yerseniz kilonuzu o kadar kilonuzu kontrolde tutarsınız. Vücudunuz hangi besine ihtiyacı olduğunu da size söyleyecektir; canınız bir portakal ya da kırmızı et çektiğinde bu sinyallere uyarak dengeli beslenmiş olursunuz. Sadece beslenme yetmez çok düzenli uyumaya çalışın. İyi bir uyku uyumadığınızda ‘ghrelin’ dediğimiz açlık hormonu beyinde uyarılarak artar. Ghrelin yüksekse yemeye doyamazsınız, canınız özellikle de karbonhidrat tüketmek ister.

ÇOCUKLARIMIZ İÇİN PANİĞE GEREK YOK

Ayşe Zeynep ÇAVUŞ soruyor:

New York’ta üç çocuğun koronavirüsle bağlantılı hastalıklardan öldüğüne dair haberler vardı. Virüs form mu değiştiriyor, artık çocukları da mı etkiliyor? 

PROF. DR. ZAFER KURUGÖL (Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı):

Bilindiği üzere COVID-19 çocuklarda erişkinlere göre daha hafif geçiriliyor. Ancak son günlerde önce İngiltere’den sonra ABD’de New York Şehir Hastanesinden 15 çocukta, yoğun bakım gerektiren, kalp ve solunum desteğine ihtiyaç duyulan, çoklu organ tutuluşu olan ağır bir klinik tablo rapor edildi. Yaşları 2-15 yaş arasında değişen bu çocuklarda düşmeyen ateş yanında, karın ağrısı, kusma, ishal ve vücutta döküntüler bildirildi. Bu belirtiler daha önce bilinen ‘Kawasaki’ isimli hastalığa benzemekle beraber ondan farklı özellikleri vardı; hastalarda belirgin şok tablosuyla entübasyon ve mekanik ventilasyon gerektirdi. Uzmanlar, erken teşhis ve tedaviye rağmen bir çocuğun kaybedildiğini bildirdi. 15 çocuğun dördünde koranavirus testi pozitif, 10 çocukta ise negatif çıktı. Altı hastada tüm testler negatifti. Dolayısıyla, bahsedilen tablonun korana bağlantılı yeni bir hastalık olduğunu söylemek zor. Panik yapmak doğru değil. Ancak, biz çocuk enfeksiyon hekimleri, hastalarımızı yine de bu açıdan değerlendiriyoruz. Nitekim Türkiye’de de Kawasaki’nin mevsimi olması sebebiyle böyle benzer birkaç vaka oldu. Hatta çocuklardan biri COVID-19’luydu ama hepsi iyileşti.

ÇİFT MASKE DAHA FAZLA KORUMUYOR

Serdar ÇELİKKANAT soruyor:

Cerrahi maskenin çift olarak kullanılması koruyuculuk değerinde önemli bir artış yapar mı?

PROF. DR. MEHMET CEYHAN (Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı):

Hayır. Cerrahi maskeler, biz taktığımızda karşıdan bulaşıyı yüzde 30 oranında koruyor. Hasta kişi taktığında bizi ondan yüzde 95 oranında koruyor ama bir maske daha takmak korunma oranını arttırmıyor. Virüsü taşıyan ve taşımayan herkes takınca zaten yüzde 97 korunma sağlanmış oluyor.