Oluşturulma Tarihi: Mayıs 13, 2004 00:00
Konut inÅŸaatında devrim yaratmak isteyen bir mühendis, betonu üfleçle püskürten bir robot geliÅŸtirdi. Ve bu teknik sayesinde bir yapıdaki beton dökme iÅŸinin bir gün içinde tamamlanacağını iddia ediyor. Mühendis bu amaçta geliÅŸtirdiÄŸi robota oldukça iddialı bir isim takmış: ‘Bir günde bir ev makinesi’. Ä°ran asıllı Güney Kaliforniya Ãœniversitesi mühendisi Behrokh Khoshnevis’e göre, insan kafasını çalıştırarak beton dökme iÅŸini, doÄŸrama, çatı kaplama, zemin döşeme, tesisat, boya ve badana ve diÄŸer birçok iÅŸi makinelere yaptırabilir. Projesi daha ÅŸimdiden en iyi makale ödülü aldı.Mühendis Behrokh Khoshnevis’in hedefi gelecekte 200 metrekarelik bir evi sadece birkaç saat içinde neredeyse taşınabilir duruma getirebilecek bir robot geliÅŸtirmek. Evin çatısı, yer döşemeleri ve tüm tesisatlar tamamlanmış olacak, geriye sadece pencere ve mutfak gibi küçük iÅŸler kalacak. Ãœstelik Khoshnevis robotlu inÅŸaatları halihazırdakilerden çok daha ucuza mal edeceÄŸinden emin. Uzmanların çoÄŸu mühendisin planlarını ciddiye aldılar ve Ulusal Bilim Vakfı da araÅŸtırması için birkaç yüz bin dolarlık bir teminat verdi. Konsepti, Robot Tasarımcıları konferansında ‘Best Paper’ (En iyi makale) olarak deÄŸerlendirildi. Kendi üniversitesi ise bir firma kurması için sıkıştırıyor. Ve robotla inÅŸa edilecek ilk ev bir yıl içinde hazır olacak. Ä°ranlı mühendisin projesi Almanya’daki dev bir ÅŸirketin de iÅŸtahını kabarttı. Bundan birkaç hafta önce Khoshnevis ile buluÅŸan yapı kimyasalları ÅŸirketi Degussa’nın bilimsel yönetmeni Gerhard Albrecht, otomatikleÅŸmenin otomobil ve gemi üretiminden sonra konut inÅŸaatına da gireceÄŸinden emin. Khoshnevis’in niyeti modern yapı endüstrisinde bir kuantum atılımı. BaÅŸarılı ilk sonuçÜstelik, mühendis projesinde ÅŸimdiden epeyce yol aldı. Ãœniversitedeki laboratuarda ilk prototip hazırda bekliyor. Ve Ocak ayında ilk kez denenen robot, birkaç gün içinde tek başına tertemiz bir duvar inÅŸa etti. 30cm yüksekliÄŸinde ve 1,50m uzunluÄŸundaki duvarın biçimi kusursuz. ‘Teknik, Çin seddinden sonra en önemli geliÅŸme, sonuçta duvarı yapan evi de inÅŸa edebilir’ diyor Khoshnevis. Aslında inÅŸaat kavramı burada biraz anlamsız kalıyor. Çünkü robot inÅŸa etmiyor, basıyor. Matbaanın icadından 550 yıl sonra ÅŸimdi konut basan bir robot keÅŸfedildi. Tıpkı mürekkepli bir yazıcının metni kağıda aktardığı gibi Khoshnevis’in aleti de yapı malzemesini üç boyutlu bir iskelete dönüştürüyor ve robot çabuk sertleÅŸen özel bir betondan bilgisayarda tasarlanan yapının iskeletini basıyor. Böylece yapı tabaka tabaka yükselirken önce bir duvarın dış iskeletini biçimlendiriyor ve daha sonra içini betonla dolduruyor. Yani önce bir ‘O’ hazırlıyor ve daha sonra da içini dolduruyor. Ãœstelik bunu yaparken de tesisat için gerekli boÅŸlukları da unutmuyor. Robotun, CAD çizim programıyla (Computer Aided Design) hazırlanan planı birebir uygulama tekniÄŸini mühendis, ‘Contour Crafting’ olarak adlandırmış ve mimarlara ve inÅŸaat mühendislerine sınırsız olanaklar yaratacağını iddia ediyor. Yeni teknik neredeyse istenilen tüm biçimlerin gerçekleÅŸtirilmesine izin veriyor sonuçta. Mesela normalde düz duvarlardan çok daha pahalıya mal olabilecek tonozlu ya da silindir biçimli duvarlar gibi. Bu ÅŸekilde yapılar tıpkı yürüyen bantta üretilen ürünler gibi seri imal edilebilecek; tabii aynı zamanda ayrı ayrı yapı parçaları da. Üçboyutlu konseptin buluşçusu Khoshnevis deÄŸil, o sadece eski konsepti yeni malzemelere aktarıp inÅŸaat yerinde uyguluyor. Bu tür yöntemler diÄŸer endüstri alanlarında on beÅŸ yıldan bu yana ‘Rapid Prototyping’ (RP) olarak bilinmekte. Makineler bilgisayar verilerine göre plastik veya metal tozundan tabaka tabaka istenilen ürünleri biçimlendiriyorlar. RP, mesela otomobil endüstrisinde, küçük serileri veya döküm kalıbı için parçalar üretmek için kullanılmakta. Cerrahlar ise hastalarının organlarına ait RP modelleriyle zorlu ameliyatlar yapıyorlar. Hatta bilim adamları 5300 yıllık buz adam ‘Ötzi’nin kafatasını bile bu teknikle yeniden tasarladılar. TekniÄŸin yapı endüstrisinde devrim yaratacağına kesin gözle bakan mühendis, otomobil üretiminin ev inÅŸaatından çok daha zor olmasına raÄŸmen otomatikleÅŸmenin ÅŸimdiye kadar inÅŸaat endüstrisine neden girmediÄŸine de bir türlü inanamıyor. Mahalle inÅŸaatıGerçi Japonya’daki dev inÅŸaat ÅŸirketleri birkaç yıldan beri robotlarla çalışıyorlar ama, robotlar genelde belli baÅŸlı iÅŸlere göre geliÅŸtirildiÄŸi için robot tekniÄŸi inÅŸaat alanında önemli bir devrim yaratamadı. Khoshnevis bu nedenle daha baÅŸarılı olacağını sanıyor. Yeni makineyle önemli ölçüde tasarruf yapılabilecek. Her ÅŸeyden önce işçilik giderleri ve aylar süren inÅŸaat projelerine yapılan yatırımlar kısıtlanabilir. Dahası ‘ev baskısı’ sırasında moloz da çıkmayacağından çevre kirlenmeyecek. Robot, duvar inÅŸası dışında tıpkı otomobil üretiminde olduÄŸu gibi hazır parçaları da istenilen yerlere taşıyabilir. Mesela elektrik tesisatı ve telefon baÄŸlantıları için duvar modülleri ve kiremit gibi. Hatta mühendis beton dökme iÅŸinden önce çelik konstrüksiyonu da yerleÅŸtirebilir ki bu hiç de zor bir iÅŸ deÄŸil diyor. Konut inÅŸaatına normal bir fabrikasyon süreci gibi bakıldığında robot sıva yaptıktan sonra üzerini boyayabilir hatta tıpkı mürekkepli yazıcı gibi boyayı basabilir de. Dahası, dijital bir yapı planıyla yönlendirildiÄŸinden hayal bile edilemeyecek olanaklar sunabilir. Mesela deprem yüzünden yerle bir olan tarihi Bem kenti kısa bir süre içinde ayaÄŸa kaldırılabilir. Hatta aynı anda bir çok CC robotu devreye girdiÄŸinde koskoca semtler bile yeniden inÅŸa etmek mümkün. Depremzedeler için geçici konutlar, askerlere baraka ve Khoshnevis’in hayaline göre de gelecekte Ay ve Mars üzerinde yapılar basmak neden gerçekleÅŸmesin?Kim bilir belki Khoshnevis yakında kendisi için de hayalindeki evi basar. Konut inÅŸaatında devrim yaratmak isteyen mühendis hala kirada oturuyor. Bir evin planı bilgisayarda tasarlandıktan sonra veriler baskı robotuna iletilir1Bilgisayarla yönlendirilen baskı robotu önce çabuk sertleÅŸen betondan dış iskeleti hazırlıyor.2Ä°kinci adımda iskelet betonla doldurulur.Â
button