Ümit ÇETİN / ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Aralık 03, 2005 16:57
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü orta menzilli ANA uçağının ve pilotlarının okyanus aşırı uçuşa yeterli olmadığını bildirdi. Uçağa ETOPS yetkisi yani uzun mesafeli uçuş operasyon yetkisi verilmedi. Bunun üzerine uçağın rotası değiştirildi. Başbakan Erdoğan’la 40 kişiyi taşıyan uçağın riski azaltıldı.
BAŞBAKAN Tayyip Erdoğan’ın Yeni Zelanda ve Avustralya gezisi, tek motorla 60 km’den fazla uçuş anlamına gelen ‘ETOPS tartışması’ gölgesinde başladı. Havacılıkta en yüksek otorite olan Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, orta menzilli ve çift motorlu ‘ANA’ uçağı ile okyanus aşırı bu geziyi gerçekleştirecek pilotların yeterli olmadığını ve uçuşun risk taşıdığını belirterek uçuşa vize vermedi. Ancak Başbakanlık, bakan, bakan eşleri ve milletvekilleriyle dolu ANA uçağının rotasını son anda değiştirip, riski azaltarak Avustralya ve Yeni Zelanda gezisini başlattı. 50 kişiyle havalanması beklenen Başbakanlık uçağında 41 yolcunun bulunması da dikkati çekti.
ETOPS YETKİSİ İSTENDİ
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ile 3 Ekim’de temasa geçerek Başbakan Erdoğan’ın Avustralya-Yeni Zelanda gezisi sırasında Başbakanlığın A319 tipi ANA uçağının kullanılmasının düşünüldüğü belirtti.
THY yetkilileri, iki motorlu uçaklar için, tek motorun arızalanması durumunda diğer motorla en yakın meydana olan uzaklığın 60 dakikayı geçmesi halinde alınması zorunlu kılınan ‘ETOPS yetkisi-Uzun mesafeli uçuş operasyon yetkisi’ verilmesini talep etti.
Talebi değerlendiren Sivil Havacılık, THY ve Ulaştırma Bakanlığı ile temasa geçerek, ETOPS yetkisinin verilmesinde en önemli unsurun, uçuş ekibinde görevli pilotlarla bakım hizmeti veren teknik personelin özel eğitimlerden geçirilmiş ve yeterli tecrübeye sahip bulunmaları olduğunu belirtti.
PİLOTLAR YETERSİZ
ETOPS uçuşunun çok katı kuralları olan ve özel pilot eğitimi gerektiren bir uçuş olduğunu belirten Sivil Havacılık, THY pilotlarının A319 uçaklarıyla ETOPS uçuşu yapma konusunda herhangi bir tecrübeye ve eğitime sahip olmadıklarını belirtti.
Sivil havacılık, her ne kadar tek seferlik bir uçuş olsa da, içinde Başbakan’ın da bulunacağı uçağın ETOPS uçuşuyla risk taşıyabileceği ve uçuşun riske edilmemesi gerektiği görüşünü dile getirdi. Sivil Havacılık, okyanus ötesi bu uçuşun ETOPS dışındaki uçuşta bile riskli olduğunu da belirtti.
A330 VEYA A340
Pilotların ETOPS dışındaki uçuşlarında bile tecrübelerinin yavaş yavaş oluştuğuna dikkat çeken otorite, Başbakan’ın THY filosunda bulunan ve ETOPS’a ihtiyaç duymayan dört motorlu Airbus A330 veya A340 tipi bir uçağın kullanılmasının daha uygun olacağı önerisinde bulundu. Konu hakkında bilgi edinen Başbakanlık, Bakanlık aracılığı ile Başbakan’ın ANA uçağı ile gitmesi konusunda ısrarlı davrandı ve ‘Konunun bir şekilde halledilmesi gerektiği’ mesajını verdi. Önceki geceye kadar uçağa ETOPS izni vermeme konusundaki tavrını sürdüren ve ETOPS dışında da risk olacağını vurgulayan Sivil Havacılık, son noktayı bu şekilde koydu.
KARADAN KARAYA
Bunun üzerine ANA uçağının ‘ETOPS dışı’ bir rotada uçarak, ‘karadan karaya’ gitmesine karar verildi. Uçağın tek motoru bozulsa bile diğer motorla ulaşılabilecek en yakın meydana uzaklığı 60 dakikayı geçmeyecek yeni bir güzergah belirlendi. Ancak tüm uçaklar Sivil Havacılığa uçuş planı verirken, ANA uçağı VIP uçuş gerekçesiyle uçuş planını genel müdürlüğe iletmedi. THY ile uçağın geçeceği ve ineceği ülkelere ise uçuş planı iletildi.
YAZAR DA ALINMADI
Bu arada kapasitesi 50 olan ve genelde ortalama 45 kişi ile uçan ANA, dün 41 kişi ile havalandı. Erdoğan ilk kez bir yurt dışı sehayatinde uçağına yazar da almadı.
ETOPS nedir
ÇİFT motorlu uçaklar, denizaşırı uçuşlarını ETOPS (Extended Twin-Engined Operations-Uzatılmış Çift Motorlu Operasyonlar) olarak adlandırılan kurallarla yapıyor. Buna göre denizaşırı gerçekleşen bir uçuşta, iki motorlu uçağın tek motorunda bir arıza meydana geldiğinde; çalışan motorun uçağı en yakın havalimanına kadar taşıması gerekiyor. Ancak bu olay, okyanus gibi mesafelerin uzun olduğu durumlarda meydana geldiğinde, tek motorun, bazen çok uzun süre uçağı emniyetle uçurması gerekebiliyor.
Havayollarına ETOPS yekisi, bakım kalitesi, pilotların eğitimi gibi faktörler bakılarak havacılık otoritesi tarafından veriliyor. Havayolu başarılı olursa ETOPS süresi yani tek motorlu uçuş süresi uzatılıyor.
THY’nin filosunda Başbakan Erdoğan’ın kullandığı A319 uçağı ile aynı özelliklere sahip, ancak biraz daha uzun gövdeye sahip A320 ve A321 uçakları bulunuyor. Ancak bu tip uçaklarla, Avrupa gibi kara üstünde kısa-orta menzilli uçuşlar yapıldığı için, ETOPS standartları sınırlı.
Bu uçuşta Başbakanlık uçağının deniz üzerinde ETOPS limitlerine girmemesi için, rotası özel olarak hazırlandı. Buna göre yaklaşık 30 dakika uçuş süresi uzayan ANA uçağı bu sınıra gerek kalmadan Avustralya-Yeni Zellanda arasında uçabilecek.
BAŞKAN: KURALLARI ÇOK KATIDIR
Türkiye Havayolu Pilotları Derneği Başkanı Tuna Gürel: Bütün uçaklar bir motorunu kaybettikleri anda kalkış dahi yapabilirler, hesaplamaları ona göre yapılır. Ama bu kadar uzun bir deniz üzeri uçuşta acil iniş yapılabilecek bir meydan olmadığı için bu tür uçuşlarda çok motorlu uçaklar tercih edilir. İkiden fazla motorlu uçaklar tercih edilir. ETOPS, uzun mesafeli uçuş operasyonudur. Kuralları çok katıdır. Pilotların çok özel eğitimler alması gerekir.
Çocuklar uğurladı
10 günlük Avustralya ve Yeni Zelanda gezisine çıkan Başbakan Tayyip Erdoğan dün cuma namazını AKP Genel Merkezi’nin yanındaki Bağlarbaşı Camii’nde kıldı. Erdoğan, namazın ardından caminin önünde kendisini bekleyen çocukların ilgisi ile karşılaştı. Başbakan Erdoğan, namazın ardından da Genel Merkez’de toplantı yaptı ve havaalanına gitti.