Esad’lı senaryo

Esad’ın iktidarda kaldığı plana göre, milli birlik hükümeti kurulacak ve bir yılda anayasa değiştirilerek ülke seçime götürülecek. Plan Rusya’da memnuniyetle karşılanırken, Esad’sız çözümü savunan ABD ve ingiltere’de tepkiyle karşılandı.
Suriye konferansına Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi daimi üyeleri olan ABD, Rusya, Çin, Fransa ve İngiltere ile “bölgesel güçler” Türkiye, Kuveyt, Irak ve Katar’ın dışişleri bakanları katıldı. BM’nin Avrupa’daki merkezi olan Palais des Nations’da yapılan konferansta İran ve Suudi Arabistan gibi iki kilit ülke ise yer almadı. Rusya Dışışleri Bakanı Lavrov, anlaşmanın “Suriye halkına bir geçiş süreci dikte ettirmediğini” söyledi ve Suriye’de bir geçiş sürecinden “kimsenin dışlanamayacağını” savundu.

Rusya sorumlu

Buna karşılık Rusya ve Çin’in tavır değiştirmediği konferans sonrasında bu iki ülkeyi eleştiren ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, “Esad elleri böylesine kana bulanmışken her halükârda gitmek zorunda” dedikten sonra Esad’ın bundan sonra yapacaklarından “Rusya’yı sorumlu tutacağını” söyledi. İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague ise planın bu haliyle “Esad’a zaman kazandırmaktan başka bir işe yaramayacağını” ileri sürdü. Clinton şimdiki kararların sadece bildiri olduğunu söyleyerek, ABD’nin nihai yazılı plan metnini  önümüzdeki hafta Kahire’de toplanacak ikinci Suriye konferansında sunacağını söyledi.

Önemli bir ilk adım

Cenevre’deki zirvede Türkiye’yi temsil eden Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, toplantı sonrası ortaya çıkan plana ihtiyatlı iyimserlikle karşıladı. Suriye’de bir geçiş hükümeti oluşturulması yönündeki metnin önemli bir ilk adım” olarak niteleyen Davutoğlu, “Önemli olan bundan sonra bu mutabakat çerçevesinde anlaşılan hususların alana nasıl yansıyacağı, alanda nasıl hayat bulacağı” dedi. Davutoğlu, sözlerine şöyle devam etti: “Daha önce de birçok sözler, çerçeveler ortaya konuldu ama alana yansıtılmadığı zaman bunlar önemini kaybediyor. Türkiye olarak bunun alana yansıması bağlamında yakın takipçisi olacağız.”

4’lü yol haritası

Cenevre’de uzlaşılan yol haritasının ana hatları şöyle:�
Buna göre Suriye geçiş dönemi hükümeti Esad’a kapı gösterilmeden kurulmaya başlanacak. Bu hükümette şimdiki yönetim yanı sıra muhalefet temsilcileri de eşit temsil esasına göre yerlerini alacak.
Suriye kaderini Cenevre’de belirlemeye çalışan ülkeler ise daimi çalışan denetim komitesi kuracak. Bu komite geçiş dönemi Suriye yönetiminin şekillenmesinde hakem rolünü üstlenecek.
Geçiş hükümeti 1 yıl içinde yeni anayasayı hazırlayacak ve ardından ülkeyi genel seçimlere götürecek.
Geçiş döneminde Annan planı da genişletilmiş yetkilerle yeniden devreye sokulacak.