ErtuÄŸrul Firkateyni batığı çıkarılacak

Bundan 114 yılönce ülke karasularından binlerce mil uzakta Türk denizcilik tarihinin en büyük facialarından birine sahne olan ErtuÄŸrul Firkateyni'nin batığının çıkarılması için çalışmalara baÅŸlandı.ErtuÄŸrul Firkateyni'nin batığının çıkarılması için ön çalışmanın, Sualtı Arkeolojisi AraÅŸtırma Enstitüsü BaÅŸkanı Tufan Turanlı tarafından yürütüldüğü bildirildi.  Mainichi Shimbun'un Wakayama bölgesi baskısında yer alan haberde, Türk hükümetinin, 1890 yılında Japonya'da KuÅŸimoto açıklarında yakalandığı fırtına sonucu sulara gömülen ve 587 denizcinin ÅŸehit olduÄŸu ErtuÄŸrul Firkateyni'nin batığını çıkarmayı planladığı belirtildi.  Türk Sualtı Arkeolojisi AraÅŸtırma Enstitüsü BaÅŸkanı Turanlı'nın, geçen yıl Aralık ayında yer tespiti için, facianın meydana geldiÄŸi bölgede ön araÅŸtırma yaptığı bildirildi.     Türk sualtı arkeolojisinin bir numaralı ismi kabul edilen Turanlı'nın, firkateynin battığı yerde 16 Japon dalgıçla yaklaşık 300 metrelik dalış yaptığı ve batıkta tespit ettiÄŸi top gülleleri ve tabak gibi metal eÅŸyaların bir kısmını yüzeye çıkardığı kaydedildi.    Turanlı'nın, esas batığın çıkarılması için gerekli olan kroki, su sıcaklığı ve berraklık gibi konularda araÅŸtırma yaptığı bildirildi.  ''2344 ton ağırlığında ve 46 metre uzunluÄŸunda ahÅŸap bir gemi olan ErtuÄŸrul Firkateyni'nin, bulunması imkansız gibi görünen deniz altındaki parçalarının tümünün paslanmış durumda olduÄŸu kesin'' yorumu yapılan haberde, Turanlı'nın, ''Batık parçalar kayaların altında kalmış olabilir. Dedektörlerle aranmaları gerekiyor. Demir bayrak direÄŸi gibi, gemiyi temsil eden kısımları bulmak istiyorum'' açıklamasına yer verildi.      Türk hükümetinin, toplanan bilgiler ışığında esas çıkarma faaliyeti için 2005 kışına kadar bir plan hazırlayacağı kaydedildi.   Facianın meydana geldiÄŸi OÅŸima'nın, yöre halkının kurtarma faaliyetleri sırasında takındığı fedakarca tutum nedeniyle ''Japon-Türk dostluÄŸunun doÄŸum yeri'' olduÄŸuna dikkat çekildi.       ERTUÄžRUL FACÄ°ASI  PadiÅŸah II. Abdülhamit, Japon Ä°mparatoru'nun ziyaretine karşılık olarak, 1889 yılında Osman PaÅŸa'yı Japonya'ya elçi gönderdi. Bu, bir Türk elçisinin ilk Japonya ziyaretiydi. ErtuÄŸrul gemisi, 11 aylık yolculuktan sonra 5 Haziran 1890'da Yokohama'ya vardı.  Osman PaÅŸa, Japon Ä°mparatoru'na padiÅŸahın özel mektubuyla madalyasını iletti. Üç ay sonra da Ä°stanbul'dan gelen emirle geriye dönüş hazırlıkları baÅŸladı.  Kumanozaki'ye kadar gelen ahÅŸap gemi, 16 Eylül'de tayfuna yakalandı ve OÅŸima'daki KaÅŸinozaki fenerinin dibindeki kayalıklara bindirdi. Gemi battı, Osman PaÅŸa dahil 587 asker ÅŸehit oldu. Hayatını kaybedenlerin cesetleri, IwaÅŸo'ya bakan bir tepeye defnedildi.  Olaydan bir süre sonra Japon genci Torajiro Yamada tarafından ÅŸehit yakınları ve kazazedeler için bir kampanya düzenlendi ve toplanan para, bu genç tarafından dönemin padiÅŸahına teslim edildi. Yardım paralarını teslim etmeye gidip uzun yıllar ülkesine dönmeyen Yamada, Türkiye'de ticaretle uÄŸraÅŸtı, ''halktan bir diplomat'' gibi faaliyet gösterdi.  Japon-Türk iliÅŸkilerinin temelini oluÅŸturan Yamada, OÅŸima'ya ÅŸehitler için bir anıt dikilmesine de öncü oldu. Bu anıt önünde her yıl düzenli olarak yapılan anma törenlerine, Tokyo BüyükelçiliÄŸi Askeri AtaÅŸesi de katılıyor.Â