Ermeniler yakmıştı yeniden kuruluyor

1915’te Ermenilerin iÅŸgal ettikten sonra yakıp yıktığı eski Van kenti günyüzüne çıkıyor. Eski Van, ‘TuÅŸba Sanat Kenti’ projesiyle yeniden kurularak turizme kazandırılacak.RUSLARIN 1915 yılında iÅŸgal etmesinin ardından Ermeni çetelerin yakıp yıktığı Van Kalesi arkasında bulunan eski Van kenti, Valilik tarafından hazırlanan ‘TuÅŸba Sanat Kenti’ projesiyle yeniden canlılığa kavuÅŸturulacak. Van Ä°l Kültür ve Turizm Müdürü Ä°zzet KütükoÄŸlu, projenin bakanlığa sunulduÄŸunu ve onay beklediklerini belirterek, tüm hazırlıkların tamamlandığını söyledi.TOPRAK ALTINDA Projenin Van’ın tarihi açısından büyük önem taşıdığını vurgulayan KütükoÄŸlu, ‘Rus ve Ermeni iÅŸgaliyle 1915 yılında yakılıp yıkılan Eski Van ÅŸehrinde tüm kültürümüz ve tarihi mekanlarımız toprak altında yatıyor’ dedi. KütükoÄŸlu’nun verdiÄŸi bilgiye göre iÅŸgal yıllarında İç Anadolu, GüneydoÄŸu ve Batı illerine göç etmek zorunda kalan Vanlılar, iÅŸgal sonrası kente döndüklerinde her yerin yakılıp yıkıldığını görünce, bugünkü kenti kurdu.TÃœRKÄ°YE’DE TEK Kültür Müdürü Ä°zzet KütükoÄŸlu, ‘Şimdiki Van, Cumhuriyet dönemi sonrası kurulmuÅŸtur. Bu durum Türkiye’nin hiçbir yerinde yoktur. Proje kapsamında eski Van ÅŸehrinde bulunan çarşı, pazar, cadde ve sokaklar, iÅŸyerleri, camiler, kiliseler, evler ortaya çıkarılacak. Daha sonra da turizmin hizmetine sunulacak’ diye konuÅŸtu.5 KİŞİLÄ°K EKÄ°P Mimar, sanat tarihçi, arkeolog ve restorasyon uzmanından oluÅŸan 5 kiÅŸilik bir ekibin hazırladığı projeye, Alman AraÅŸtırmacı Walter Bachman’ın fotoÄŸrafları ışık tutacak. Projenin ön hazırlık çalışmalarında bulunan Yüzüncü Yıl Ãœniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Ãœyesi Yard. Doç. Dr. Mehmet Top, Bachman’ın 1903’te çektiÄŸi fotoÄŸraflarının temel kaynakları olduÄŸunu söyledi.PROJELER HAZIR Yard. Doç. Dr. Top, proje kapsamında öncelikle sur duvarlarının rölöve projelerini hazırlamaya baÅŸladıklarını belirterek, ‘Sonraki aÅŸamalarda kazı ve temizlik çalışmasına baÅŸlayacağız. Surların aslına uygun onarımı için projeler de hazırlandı. Projemizde Osmanlı arÅŸivleri, Alman, Ä°ngiliz ve Fransız seyyahların fotoÄŸraflarından yararlanacağız. Haritaların çıkarılması için de uydu fotoÄŸraflarını kullanacağız’ dedi. Ä°ÅŸte kanıt fotoÄŸraflarERMENÄ°LERÄ°N 1915’teki iÅŸgalinden önce Alman araÅŸtırmacı Walter Bachman’ın 1903’te çektiÄŸi fotoÄŸraflarda, sur duvarları, cami, kilise, yüzlerce ev, resmi kurumlar, caddeler, sokaklar ve iÅŸ yerleri açıkça görülüyor. Ermeni çetelerinin iÅŸgalinin ardından 1920’li yıllarda çekilen fotoÄŸraflar ise kentin harabeye çevrildiÄŸini kanıtlıyor. 90 bin metrekarelik alana sahip eski Van’da yaÅŸayan yaklaşık 13 bin Müslümanın bir kısmı Ermeni çeteleri tarafından öldürüldü, saÄŸ kalanlar da yıkılan kenti terk etmek zorunda kaldı.Diaspora saygısız cevabı yinelediBAÅžBAKAN Tayyip ErdoÄŸan’ın sözde soykırım konusunu ele almak üzere Ermenistan’a yazdığı ‘ortak komisyon kuralım’ mektubuna verilen ‘Utanmaz Türkiye ayaÄŸa kalkıyor’ yanıtının bir benzeri de Fransa’da yaÅŸayan Ermenilerden geldi.‘MASKARALIK’ Fransa’daki Ermeni Davası Savunma Komitesi BaÅŸkanı Harout Mardirosyan, yaptığı yazılı açıklamada, ‘Bu teklif bir maskaralıktır, açıklık görüntüsü altında soykırımın reddini ortaya koyan oyalama giriÅŸimidir. Avrupalı liderleri, Türkiye’nin kurduÄŸu bu tuzaÄŸa düşmemeye çağırıyoruz, çünkü Ermeni soykırımı tartışma götürmezdir ve gerçekliÄŸi de tartışılmazdır’ ifadesini kullandı.‘İNKARCILIK’ Ermeni Sosyalist Partisi BaÅŸkanı Murad Papazyan da ‘Tarihçiler, uluslararası arÅŸivler temelinde yapacakları çalışmayı zaten yaptılar. BM ve Avrupa Parlamentosu’nun yanı sıra aralarında Fransa’nın da bulunduÄŸu 20 kadar ülke Ermeni soykırımını tanıdı. Gerçek ortaya çıktı. Sonuçları tartışmaya açmak inkarcı bir giriÅŸime benzer’ ifadesine yer verdi.Â