Erkeğin aile reisliği bugün hukuken bitti
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ocak 01, 2002 01:37
Aile Hukuku'nda önemli değişiklikler yapan Türk Medeni Yasası, bugün yürürlüğe giriyor. Böylece erkeğin ‘‘aile reisliği’’ sona eriyor. Yeni Türk Medeni Yasası, 1030 maddeden oluşuyor. Yasanın bazı önemli düzenlemeleri şunlar:
EŞİT SÖZ HAKKI
Kocanın evin reisi olması hükmü değiştirildi, evlilik birliğinin yönetiminde kadın ve erkeğe eşit söz hakkı tanındı. Eşler evlilik birliğini temsil etme yetkisine sahip olacaklar.
Eşler, birliğin temsil yetkisini kullandıkları durumlarda üçüncü kişilere karşı da müteselsilen sorumlu sayılacaklar.
Eşler, oturacakları evi birlikte seçme hakkına sahip olacaklar.
KIZLIK SOYADI
Evlenen kadın, isterse kocasının soyadının yanı sıra kızlık soyadını da kullanabilecek. Boşanan kadın, evlenmeden önceki soyadını kullanabilecek. Bu soyadı, kadının tanındığı soyadı da olabilecek.
Erkeklerde 17, kadınlarda 15 olan evlenme yaşı her ikisi için 17 yaşın doldurulması, 18 yaşından gün alma şartına bağlandı.
Akıl hastaları, evlenmelerinde tıbbi sakınca bulunmadığı resmi sağlık kurulu raporuyla anlaşılmadıkça evlenemeyecekler.
ÖNCE RESMİ NİKAH
Aile cüzdanı olmadan, dini nikah yapılamayacak.
Kocanın ‘‘kadın ve çocukların bakımından sorumlu olduğu’’ ilkesi kaldırıldı; yerine ‘‘eşit mali sorumluluk’’ getirildi. Evin giderlerine katılmada eşlerin mali güçleri, emek ve malvarlıkları esas alınacak.
EŞİT MALİ SORUMLULUK
Eşlerden her biri meslek ve iş seçiminde serbest olacak. Ancak bu seçimde diğer eşin ve aile birliğinin huzuru ve yararı göz önünde bulundurulacak. Eşler, mali sorumluluğu birlikte taşıyacak. Eşlerden her biri, kendi borçlarından dolayı üçüncü kişilere karşı bütün mal varlığıyla sorumlu olacak.
EVLİLİK DIŞI ÇOCUK
Evlilik dışı çocuklar da evlilik içi çocuklar gibi mirasta eşit hakka sahip olacaklar.
Evlatlıkla evlenmek, kesin olarak yasaklandı.
Boşanma davalarında, taraflardan birinin isteği doğrultusunda hakim davanın gizli olarak sürmesi kararını verebilecek.
YENİ BOŞANMA NEDENİ
‘‘Onur kırıcı davranışlar’’ da boşanma nedenleri arasında yer alacak. Boşanma nedenlerinden ‘‘terk’’te süre 3 aydan 6 aya çıkarıldı.
Boşanma durumunda eşler aile konutu ve ev eşyasını kimin kullanacağı konusunda anlaşamazlarsa hakim, eş ve çocukların geleceğini göz önüne alarak adil bir karar verecek.
ERKEĞE NAFAKA
Yoksunluk nafakasını sadece kadın isteyemeyecek; kadın ve erkekler, refah düzeyi iyiyse her ikisi de nafaka isteme talebinde bulunabilecek.
Evlat edinme kolaylaşacak. Evlat edinmede çocuksuz olma veya altsoyun olmaması şartı aranmayacak. Evlat edinme yaşı 35'ten 30'a indirilirken, çocuğu olan da diğer şartlar uygunsa evlat edinebilecek.
‘‘Edinilmiş mallara katılma rejimi’’, yasal mal rejimi olacak. Eşler isterlerse yasal mal rejimi dışındaki 3 mal rejiminden birini de seçebilecekler.
Her eş veya mirasçıları, diğer eşe ait artık değerin yarısı üzerinde hak sahibi olacak; alacaklar takas edilebilecek.
Zina veya cana kast nedeniyle boşanma halinde hakim, kusurlu eşin artık değerdeki pay oranının hakkaniyete uygun olarak azaltılmasına veya kaldırılmasına karar verebilecek.
Kocanın evin reisi olması hükmü değiştirildi, evlilik birliğinin yönetiminde kadın ve erkeğe eşit söz hakkı tanındı. Eşler evlilik birliğini temsil etme yetkisine sahip olacaklar.
Eşler, birliğin temsil yetkisini kullandıkları durumlarda üçüncü kişilere karşı da müteselsilen sorumlu sayılacaklar.
Eşler, oturacakları evi birlikte seçme hakkına sahip olacaklar.
KIZLIK SOYADI
Evlenen kadın, isterse kocasının soyadının yanı sıra kızlık soyadını da kullanabilecek. Boşanan kadın, evlenmeden önceki soyadını kullanabilecek. Bu soyadı, kadının tanındığı soyadı da olabilecek.
Erkeklerde 17, kadınlarda 15 olan evlenme yaşı her ikisi için 17 yaşın doldurulması, 18 yaşından gün alma şartına bağlandı.
Akıl hastaları, evlenmelerinde tıbbi sakınca bulunmadığı resmi sağlık kurulu raporuyla anlaşılmadıkça evlenemeyecekler.
ÖNCE RESMİ NİKAH
Aile cüzdanı olmadan, dini nikah yapılamayacak.
Kocanın ‘‘kadın ve çocukların bakımından sorumlu olduğu’’ ilkesi kaldırıldı; yerine ‘‘eşit mali sorumluluk’’ getirildi. Evin giderlerine katılmada eşlerin mali güçleri, emek ve malvarlıkları esas alınacak.
EŞİT MALİ SORUMLULUK
Eşlerden her biri meslek ve iş seçiminde serbest olacak. Ancak bu seçimde diğer eşin ve aile birliğinin huzuru ve yararı göz önünde bulundurulacak. Eşler, mali sorumluluğu birlikte taşıyacak. Eşlerden her biri, kendi borçlarından dolayı üçüncü kişilere karşı bütün mal varlığıyla sorumlu olacak.
EVLİLİK DIŞI ÇOCUK
Evlilik dışı çocuklar da evlilik içi çocuklar gibi mirasta eşit hakka sahip olacaklar.
Evlatlıkla evlenmek, kesin olarak yasaklandı.
Boşanma davalarında, taraflardan birinin isteği doğrultusunda hakim davanın gizli olarak sürmesi kararını verebilecek.
YENİ BOŞANMA NEDENİ
‘‘Onur kırıcı davranışlar’’ da boşanma nedenleri arasında yer alacak. Boşanma nedenlerinden ‘‘terk’’te süre 3 aydan 6 aya çıkarıldı.
Boşanma durumunda eşler aile konutu ve ev eşyasını kimin kullanacağı konusunda anlaşamazlarsa hakim, eş ve çocukların geleceğini göz önüne alarak adil bir karar verecek.
ERKEĞE NAFAKA
Yoksunluk nafakasını sadece kadın isteyemeyecek; kadın ve erkekler, refah düzeyi iyiyse her ikisi de nafaka isteme talebinde bulunabilecek.
Evlat edinme kolaylaşacak. Evlat edinmede çocuksuz olma veya altsoyun olmaması şartı aranmayacak. Evlat edinme yaşı 35'ten 30'a indirilirken, çocuğu olan da diğer şartlar uygunsa evlat edinebilecek.
‘‘Edinilmiş mallara katılma rejimi’’, yasal mal rejimi olacak. Eşler isterlerse yasal mal rejimi dışındaki 3 mal rejiminden birini de seçebilecekler.
Her eş veya mirasçıları, diğer eşe ait artık değerin yarısı üzerinde hak sahibi olacak; alacaklar takas edilebilecek.
Zina veya cana kast nedeniyle boşanma halinde hakim, kusurlu eşin artık değerdeki pay oranının hakkaniyete uygun olarak azaltılmasına veya kaldırılmasına karar verebilecek.