Güncelleme Tarihi:
Financial Times’dan Daniel Dombey’in "Erdogan’s hopes for new constitution fade" ("Erdoğan'ın yeni anayasa umutları zayıflıyor") başlıklı haber-analizine göre, yeni bir anayasa üzerinde uzlaşma sağlanamaması, geçtiğimiz yıl yapılan seçimlerdeki zaferini kısmen bu konuda verdiği sözlere borçlu olan Başbakan Tayyip Erdoğan için önemli bir başarısızlık anlamına gelecek.
Hükümetten ve AK Parti’den Dombey’e konuşan üst düzey yetkililer de anayasada başkanlık sistemine geçişi getirecek bir değişikliğin ya da tamamen yeni bir anayasa hazırlanmasının zor olduğunu zira ne partiler arası uzlaşma olduğunu ne de AK Parti’nin içinde bir fikir birliği olduğunu belirtti.
Erdoğan’ın eski danışmanlarından ve AK Parti’nin kurucularından olan Cüneyd Zapsu, başkanlık sistemine değinerek “Erdoğan bunu yapamaz – çok geç kalındı” derken partiden ve hükümetten başka isimler de benzer mesajlar verdi.
DAHA FAZLA YETKİ Mİ ÇALKANTILI BİR GEÇİŞ Mİ
Dombey, Türkiye’nin Erdoğan daha fazla yetkiye sahip olursa ortaya çıkacak demokratik kaygılarla bu yetkileri elde edememesi halinde ortaya çıkacak çalkantılı geçiş süreci ihtimali arasında sıkışıp kaldığını belirtirken, Istanbul Analytics politika araştırma grubundan Atilla Yeşilada, FT’ye yaptığı açıklamada, “Erdoğan’ın varlığı sorun yaratabilir ama görevi bırakması daha da büyük sorunlara neden olabilir” diye konuştu.
Başkanlık sistemine geçiş halinde parlamentoya yapacak bir iş kalmayacağına da dikkat çeken Yeşilada, anayasa değişikliklerinin kapalı oylamayla yapıldığını böylece milletvekillerinin başbakanın iradesine karşı durabilme şansının arttığını hatırlattı.
"ERDOĞAN ZATEN BAŞKAN..."
Erdoğan farklı partilerden milletvekillerinden oluşan bir anayasa taslak komisyonuna 2012 sonuna kadar uzlaşma için zaman vermiş ve aksi takdirde yeni anayasa için alternatif yollar deneyebileceğinin işaretini vermişti.
YEREL SEÇİM TARTIŞMASI
Dombey’e göre, Erdoğan’ın MHP’ye gönderdiği sıcak mesajlara rağmen yerel seçimlerin tarihinin değiştirilmesi için gerekli ufak bir anayasal değişikliği bile kabul ettirememesi yeni anayasa için kötü bir prova oldu. Son çare olarak yeni anayasa referanduma götürülse bile yine de AK Partililerin tek vücut hareket etmesi ve muhalefet sıralarından da destek gerekecek.
Başkanlık sistemine geçiş olmaması halinde ise Erdoğan’dan sonra başbakanlık koltuğuna kim oturacağı konusu daha büyük önem kazanacak.
Son olarak yeni anayasa üzerinde anlaşamaması uzun yıllardır darbe anayasasını eleştiren ve yeni anayasayla Kürt sorununa çözüm bulunabileceğini inananlar da ağır darbe yiyecek.