Erdoğan’ın AB talebi Brüksel’e sürpriz oldu
Güncelleme Tarihi:
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Litvanya’nın başkenti Vilnius’taki NATO Zirvesi’ne hareketinden önce yaptığı açıklamada, İsveç’in İttifak üyeliğine ilişkin, “Önce gelin Türkiye’nin Avrupa Birliği’nde önünü açın ondan sonra biz de nasıl Finlandiya’nın önünü açtıysak İsveç’in de önünü açalım” ifadeleri Brüksel’de sürpriz etkisi yarattı.
Erdoğan’ın açıklamalarına kadar Ankara’dan bu yönde bir sinyal almadığını gizlemeyen AB Komisyonu’ndan sıcağı sıcağına yapılan ilk açıklamada, iki sürecin birbirinden ayrı, kuralların da belli olduğu vurgusu yapıldı.
SÖZCÜ: İKİSİ FARKLI SÜREÇLER
NATO genişleme süreciyle AB genişleme sürecinin birbirlerinden ayrı olduğunu belirten AB Komisyonu sözcülerinden Dana Spinant, “Tüm aday ülkeler tarafından atılması gereken adımlar dizisi gayet açık. Süreç, liyakata dayalı ve hızı aday ülkelerin attıkları adımlara ve sağladıkları ilerlemeye bağlı” dedi. Birlik yetkilileri, her ne kadar NATO’nun 31 üyesinden 23’ünün aynı zamanda AB üyesi olsa da karar alma mekanizmalarının tamamen farklı olduğunun, bir örgüt üyeliği için belirlenen kuralların diğerine üye olmak için geçerli olmadığının ve farklı süreçler arasında paralellik kurulmaması gerektiğinin altını çiziyorlar. Diplomatik kaynaklar, sürpriz yaratan açıklamayı, “yaratıcı çıkmaz” olarak nitelendiriyor.
TÜRKİYE’DEN YENİ ŞART
İsveç ve Finlandiya NATO üyeliği için başvurdukları andan itibaren Türkiye’nin ana çizgisi ve şartları terörle mücadele odaklıydı. Ankara, başından bu yana üyelik için gerekli olanın üçlü muhtırada belirlenen şartların yerine getirilmesi olduğunu hem İsveçli yetkililere hem de kamuoyuna net bir şekilde açıkladı. Üçlü muhtırada terörizmin tüm biçim ve tezahürleriyle mücadelede tam dayanışma ve işbirliği, silah ambargolarına son verilmesi, PKK ve diğer tüm terörist örgütlerin ve bağlantılı şahısların faaliyetlerinin engellenmesi gibi unsurlar var. Süreçte, henüz Türkiye’nin beklentilerini tam olarak karşılama aşamasına gelinmese de şu ana kadar sağlanan ilerleme belirlenen yaklaşımla uyumluydu. İsveç’in NATO üyeliği daha önce kamuya açık şekilde Türkiye’nin AB süreciyle ilişkilendirilmemişti.
MEMNUNİYETLE KARŞILIYORUM
-ABD Başkanı Joe Biden, Türkiye’nin İsveç’in NATO’ya üyelik sürecine yeşil ışık yakmasından “memnuniyet duyduğunu” açıkladı. Beyaz Saray tarafından yayımlanan yazılı açıklamada, “Türkiye, İsveç ve NATO Genel Sekreteri’nin bu akşam yaptığı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İsveç Katılım Protokolü’nü hızla onaylanmak üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne iletme taahhüdünü de içeren açıklamayı memnuniyetle karşılıyorum. Avrupa-Atlantik bölgesinde savunma ve caydırıcılığın güçlendirilmesi konusunda Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türkiye ile birlikte çalışmaya hazırım. Başbakan Kristersson ve İsveç’i 32. NATO Müttefikimiz olarak karşılamayı dört gözle bekliyorum. Kararlı liderliği için Genel Sekreter Stoltenberg’e teşekkür ediyorum” ifadeleri kullanıldı.
- İngiltere Başbakanı Rishi Sunak da Twitter hesabından bir paylaşım yaptı. Sunak, “Bu, hepimizi daha güvenli kılan NATO için tarihi bir an. İsveç seni İttifak’ta karşılamayı sabırsızlıkla bekliyoruz” dedi.
- Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da Twitter adresinden yaptığı paylaşımla İsveç’in üyelik sürecinde varılan mutabakatı kutladı. “Vilnius’tan iyi haberler var” yazan Alman bakan, “Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğini onaylamasının yolu nihayet açıldı. Ortak çabalarımız sonuç verdi” dedi.