Erdoğan’dan tarihi Irak ziyareti: Teröre karşı Kalkınma Yolu

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 13 yılın ardından Irak’ın başkenti Bağdat’a resmi ziyaret gerçekleştirdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı, Bağdat Uluslararası Havalimanı’nda Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani ve diğer yetkililer resmi törenle karşıladı.

Erdoğan ile birlikte Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, İletişim Başkanı Fahrettin Altun ile Cumhurbaşkanı Dış Politika ve Güvenlik Başdanışmanı Büyükelçi Akif Çağatay Kılıç da Irak’a gitti.

BAĞDAT SARAYI’NDA TÖREN

Erdoğan ardından Bağdat Sarayı’na geçti ve Irak Cumhurbaşkanı Abdüllatif Reşid tarafından resmi törenle karşılandı. Tören sonrası iki liderin görüşmesinde Türkiye ve Irak ikili ilişkileri, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları, bölgesel ve küresel meseleler, su kaynaklarının kullanımı ve Türkiye’ye doğalgaz ve petrol akışı gibi gündem maddeleri ele alındı.

TERÖRDEN ARINDIRILMALI

Erdoğan görüşmede, Türkiye’nin terör örgütü PKK ile mücadele konusunda Irak’tan beklentilerinin bulunduğunu, Irak’ın terörün her türlüsünden arındırılması gerektiğini ifade etti. Bağdat ile Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi arasındaki ilişkilerin rayına girmesinin ve Türkmenlerin hak ettiği konuma ulaşmalarının Irak’ın istikrarı için önemli olduğunu da belirtti. Erdoğan, Gazze’deki İsrail zulmünü durdurmak için çabaların devam ettiğini, Müslüman ülkelerin bu süreçte birlik içinde hareket etmesinin gerektiğini de söyledi.

ANLAŞMALAR İMZALANDI

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Irak’taki resmi ziyaretleri kapsamında, Bağdat’taki Hükümet Sarayı’nda Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile görüştü. Daha sonra heyetler arası görüşme gerçekleştirdi. Görüşme sonrası iki ülke arasında anlaşmalar imzalandı. Bu anlaşmalardan biri, hem Irak’taki PKK varlığına karşı iki ülkenin birlikte mücadele ederek terörü bitirmesi hem de bölgeyi canlandırması beklenen Kalkınma Yolu Projesi oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Irak Başbakanı Sudani’nin himayesinde, Irak, Türkiye, Katar ve BAE arasında, Kalkınma Yolu Projesi’nde işbirliğine ilişkin 4’lü mutabakat zaptı imzalandı. Erdoğan, Bağdat’ta Sünni toplumu ve Türkmen toplumu temsilcileriyle de bir araya geldi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, en son 2011 yılında Irak’ı ziyaret etmişti.

Erdoğan Bağdat Havalimanı’nda Irak Başbakanı es-Sudani tarafından karşılandı.

KALKINMA YOLU PROJESİ: TÜRKİYE’DEN JEOSTRATEJİK HAMLE

Kalkınma Yolu Projesi, 1200 kilometrelik demiryolu ve otoyolla Basra Körfezi’ndeki Büyük Faw Limanı’nı, Divaniye, Necef, Kerbela, Bağdat ve Musul’dan geçerek Türkiye’ye bağlamayı hedefliyor. Basra’dan Mersin’e uzanan hat, Avrupa’yı Doğu Asya’ya bağlaması nedeniyle de Ankara ve Bağdat açısından jeostratejik öneme sahip görülüyor. Diğer yandan Kalkınma Yolu Projesi’nin geçen yıl eylül ayında Hindistan’ın başkenti Yeni Delhi’de G20 Liderler Zirvesi’nde açıklanan ve Doğu Asya’yı Ortadoğu üzerinden Avrupa’ya bağlayacak “Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru” (IMEC) projesine alternatif olacağına da inanılıyor.

Erdoğan’ın ziyareti dolayısıyla Erbil Türk bayraklarıyla donatılırken Erbil Kalesi de kırmızı beyaz renklere büründü.

26 ANLAŞMA İMZALANDI

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın resmi ziyareti kapsamında gittiği Irak’ta, Irak ile Türkiye arasında “Irak Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Su Alanında İşbirliği Çerçeve Anlaşması” ve “Stratejik Çerçeveye İlişkin Mutabakat Zaptı”nın yanı sıra farklı alanlarda 24 işbirliği anlaşması imzalandı. İmza töreninde “Irak Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Su Alanında İşbirliği Çerçeve Anlaşması” ile “Stratejik Çerçeveye İlişkin Mutabakat Zaptı”, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Irak Başbakanı Sudani tarafından imzalandı.

ERDOĞAN: PKK’YLA MÜCADELEDE ÖNEMLİ İŞBİRLİĞİ

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Irak’ın başkenti Bağdat’ta Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani ile ortak basın toplantısı düzenledi. Erdoğan, Irak’ta terör örgütü PKK’nın yasaklı örgüt ilan edilmesini memnuniyetle karşıladıklarını belirterek, “Resmen terör örgütü ilan edilerek Irak topraklarındaki varlığının en kısa zamanda sonlanacağına olan inancımı bu vesileyle mevkidaşlarımla paylaştım” dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, basın toplantısında şunları söyledi:

IRAK STRATEJİK KOMŞUMUZ

“Irak ortak tarihi, beşeri ve kültürel bağlara sahip olduğumuz stratejik değer atfettiğimiz bir komşumuzdur. Irak’la ilişkilerimizi karşılıklı saygı ve iyi komşuluk ilkesi temelinde ortak çıkarlarımızı gözeterek ilerletme yönünde güçlü siyasi iradeye sahibiz. Bugünkü ziyaretimizde bunu bir kez daha teyit etmiş olduk. Ziyaretimin ve imzalanan anlaşmaların Türkiye-Irak münasebetlerinde yeni bir dönüm noktasını teşkil edeceğine inanıyorum.

SAĞLAM BİR YOL HARİTASI

Sayın Başbakan ile birlikte altına imza attığımız ortak işbirliği için stratejik çerçeve anlaşması sağlam bir yol haritasını teşkil ediyor. Güvenlik, terörle mücadele, ekonomi, ticaret, enerji, ulaştırma, çevre, sınırı aşan sular, sağlık ve eğitim gibi pek çok alanda teknik müzakerelerin sürdürülmesini ve takibini sağlayacağı ortak daimi komiteler kurulmasına karar verdik. Ayrıca güvenlikten ticarete, ulaştırmadan tarıma pek çok başlıktaki metinler ilişkilerimizin ahdi zeminini güçlendirirken, yeni işbirliği imkânlarını da beraberinde getirecektir.

YASAKLI ÖRGÜT İLANI

Güvenlik ve terörle mücadele işbirliği en önemli gündem maddelerimizden birini oluşturdu. Irak topraklarından Türkiye’yi hedef alan terör örgütü PKK’ya ve uzantılarına karşı atılabilecek müşterek adımları müşahede ettik. PKK’nın Irak’ta yasaklı örgüt ilan edilmesini memnuniyetle karşıladık. Resmen terör örgütü ilan edilerek, Irak topraklarındaki varlığının en kısa zamanda sonlanacağına olan güçlü inancımı mevkidaşlarımla paylaştım. PKK’nın resmen terör örgütü ilan edilmesi kardeşlik hukukumuzun bir gereğidir. Türkiye, teröre karşı mücadele konusunda Irak’ın her zaman yanındadır.

KALKINMA YOLU HAYATİ ÖNEMDE

Irak’la 20 milyarlık ticaret hacmini daha yukarı taşımayı hedefliyoruz. Kalkınma Yolu Projesi’nin bu hedef bakımından hayati önemine değindik. Başta Irak olmak üzere tüm bölgemizin refahına katkı sunacak bu stratejik plana dair kararlılığımızı muhtıra ile perçinledik. Tesis ettiğimiz Ortak Daimi Komite, ortak çıkarlarımızı dikkate alarak daha ileriye taşıyacak.

FİLİSTİN İÇİN SEFERBERİZ

Gazze’de akan kanın durması için elimizden geleni yapıyoruz. Mevkidaşlarımla İsrail’in Filistin’de uyguladığı zulüm ve ihtilafın bölgemizdeki yansımalarını da ele aldık. Buradan ilgili tüm taraflara gerilimi tırmandırıcı adımlardan kaçınma telkinimi tekrarlıyorum. Türkiye olarak Filistin devletinin kurulması doğrultusunda çalışmalara devam ediyoruz. Tüm imkânlarımızı Gazzeli kardeşlerimiz için seferber edeceğiz.

ETNİK VE DİNİ AYRIM YOK

Irak’ta farklı etnik ve dini kesimler arasında ayrım gözetmediğimizin altını çizerim. Irak halkı bizim kardeşimizdir. Irak’ı bir bütün olarak görüyoruz.   Irak’ın yanında olmayı sürdüreceğiz.”  

SUDANİ: SALDIRIYA İZİN VERMEYİZ

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani de “Kalkınma Yolu Projesi, Dicle ve Fırat nehirlerinin Türkiye’den akıp Irak’a ulaşması gibi Batı’yla Doğu’yu birbirine bağlayacak ekonomik nehirdir. Kalkınma Yolu Projesi, bölgedeki güvenlik ve istikrarı destekleyecek” dedi. İki ülke arasındaki güvenlik işbirliğine de değinen Sudani, “Irak ve Türkiye’nin güvenliği bölünmez bir bütündür. Irak topraklarından başka bir ülkeye saldırı düzenlenmesine izin veremeyiz” ifadelerini kullandı. 

BARZANİ’YLE GÖRÜŞTÜ

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Bağdat’taki temaslarının ardından Erbil’e gitti. Erdoğan, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanlık Sarayı’nda, IKBY Başkanı Neçirvan Barzani, IKBY Başbakanı Mesrur Barzani ve beraberlerindeki heyetle görüştü.

Erdoğan, Erbil Havalimanı’nda IKBY Başkanı Neçirvan Barzani tarafından resmi törenle karşılandı.

Görüşmede PKK meselesinin artık gündemden çıkartılmasının vaktinin geldiğini vurgulayan Erdoğan, Türkiye’nin IKBY ile ticari ilişkileri ilerletme isteğini de ortaya koydu. Erdoğan; Ovaköy-Fişhabur Hudut Kapısı’nın en kısa sürede açılması, Derecik-Zeti Hudut Kapısı’ndan araç geçişinin başlatılmasının önemli olduğunu belirtti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, bölgedeki Türkmenlerin siyasi temsil başta olmak üzere haklarının ve çıkarlarının gözetileceğine inandığını da ifade etti.