Erdoğan ve Putin’den ikili görüşme: Astana’da kritik temas

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Kazakistan’ın başkenti Astana’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya geldi. Rusya Lideri Putin, görüşmenin başında uzun süredir Cumhurbaşkanı Erdoğan ile bir araya gelemediğini anımsatarak, “Astana’da bir araya gelme imkânımız oldu. Tabii aslında biz sürekli temas halindeyiz. Yaptığımız telefon görüşmeleriyle ikili ilişkiler ve dünyadaki gelişmeleri sık sık ele alıyoruz. Türkiye ile ilişkimize gelince her geçen günle bir adım daha ileri attığımızı düşünüyorum. Ayrıca yakında muhakkak Türkiye’yi ziyaret etmeyi düşünüyorum” ifadelerini kullandı. Erdoğan ile Putin son olarak 4 Eylül 2023 tarihinde Rusya’nın Soçi şehrinde gerçekleşen ikili zirvede bir araya gelmişti. Son görüşmeden bu yana iki lider 6 defa telefonda konuştu.

UZUN SÜREDİR GÖRÜŞEMEDİK

Cumhurbaşkanı Erdoğan da görüşme öncesi yaptığı kısa konuşmada, “Dostumla uzun süre görüşemedik. Ancak bakanlarımız ve ilgili yetkililer sürekli temas halinde. İkili ilişkilerde Akkuyu Nükleer Santralı’nın bir an önce tamamlanarak devreye girmesi önceliğimiz. Ardından Sinop’ta ikinci nükleer santral konusu var. Nükleer enerjiyi hızlı adımlarla geliştirmeyi planlıyoruz. Ayrıca doğalgaz konusunda bizim Botaş ile Rus yetkililer sürekli temas halinde. Günümüzde 25 milyar dolarlık ticaretimiz var. Ben bu rakamdan tatmin değilim. 100 milyar hedefine ulaşmak için kapasitemizin olduğuna inanıyorum. Türkiye, her yıl yaklaşık 7 milyon Rus turist ağırlıyoruz. Rusya’dan gelen turistlerin memnun kalması için çalışıyoruz. Turizmin daha da gelişeceğine inanıyorum.  Ayrıca sizi en kısa zamanda Türkiye’de ağırlamayı umut ediyorum” ifadelerini kullandı.

PUTİN’İN ZİYARETİ BELLİ OLACAK

- Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, heyetlerin de katıldığı görüşmede kritik başlıkların gündeme geleceğini açıkladı. İkili görüşmenin başlamasından kısa süre önce açıklama yapan Peskov, “İki liderin görüşeceği bir dizi konu var. Gündemde ikili ilişkiler, Filistin-İsrail meselesi, Suriye, Güney Kafkaslar ve Ukrayna konuları var. Aramızda belirli konularda çözüm bekleyen farklı görüşlerin mevcut olduğunu itiraf etmek gerek. Ancak iki liderin bu problemlerin üstesinden gelmek için siyasi iradeye sahip olduklarını da vurgulamak isterim. Astana görüşmesinin taraflardan birinin teklifi üzerine değil, iki tarafın kararıyla yapıldığını da vurgulamak isterim. Ayrıca Astana liderler görüşmesinde Putin’in uzun zamandan beri beklenen resmi Türkiye ziyaretinin takvime bağlanması ihtimali yüksek” dedi.

NÜKLEERDEN SONRA GÜNEŞ VE RÜZGÂR ENERJİSİ İŞBİRLİĞİ

- Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya Lideri Putin’in görüşmesinde Akkuyu nükleer santralı konuşulduğu sırada, Rusya’da nükleer enerjiden sorumlu Rosatom Başkanı Aleksey Lihaçev açıklama yaptı ve “Biz Rus tarafı olarak söz verdiğimiz gibi Akkuyu nükleer santralının 2025 yılında elektrik üretimine başlamasını planlıyoruz. Ancak hedefi tutturmada bir dizi engelle karşılaşıyoruz. Batılı ülkeler Rusya’ya yaptırımları bahane ederek Akkuyu inşaatında bize problem çıkartıyor. Buna rağmen problemlerin üstesinden geleceğimize inanıyorum” dedi. Lihaçev ayrıca Türkiye’nin Sinop’ta inşa etmeyi düşündüğü ikinci nükleer santralın yanında, Türkiye’nin Rusya ile ortaklaşa yeşil enerji bağlamında rüzgâr ve güneş santralı inşa etmek istediklerini de sözlerine ekledi.

ERDOĞAN: ADİL BİR BARIŞ MÜMKÜN

- İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Görüşmede Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin bölgesinde ve dünyada barışın tesisi için çaba göstermeye devam edeceğini, Türkiye’nin Rusya ile Ukrayna arasında devam eden savaşın önce ateşkes, ardından barışla sona erdirilmesi için uzlaşı zeminini oluşturabileceğini, iki tarafı da memnun edebilecek adil bir barışın mümkün olduğunu ifade etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan görüşmede, İsrail’in Filistin topraklarındaki saldırıları ve Lübnan’a yönelik tehditlerinin bölgesel ve küresel barışı ve huzuru hedef aldığını, çatışmaların yayılmasının en büyük zararı bölge ülkelerine vereceğini, uluslararası toplumun artık İsrail’in durdurulmasına odaklanması gerektiğini belirtti” denildi.

TERÖRİSTAN KURDURMAYIZ

Açıklamada Erdoğan’ın, Türkiye’nin sınırlarının hemen ötesinde bir teröristan kurdurmamakta kararlı olduğunu, başta Suriye iç savaşı olmak üzere terör örgütleri için elverişli alan oluşturan istikrarsızlıkların sonlandırılması için somut adımlar atılmasının önemini ortaya koyarken Türkiye’nin çözüm için işbirliğine hazır olduğunu söylediği de aktarıldı. (ANKARA)

ÜÇLÜ TOPLANTI

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Astana’daki temasları kapsamında Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev (solda) ve Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif (sağda) ile bir araya geldi. Üçlü görüşmede bölgesel ve küresel konular ve ülkeler arasındaki işbirliği alanları ele alındı.

ZİRVEYE 16 DEVLET KATILIYOR: TÜRKİYE DİYALOG ORTAĞI

- ASTANA’da 2 gün sürecek olan Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Zirvesi’ne 16 devlet ve hükümetin başkanları katılıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın zirvedeki oturumda, dünyadaki güncel problemler hakkında konuşma yapması bekleniyor. Erdoğan, 2022 yılında Semerkant’ta yapılan ŞİÖ Zirvesi’nde Türkiye’nin örgüte katılmayı ciddi olarak gündemine aldığını belirtmişti.

ŞANGHAY BEŞLİSİ

1996 yılında Çin ve Rusya’nın inisiyatifiyle Şanghay şehrinde kurulan Şanghay İşbirliği Örgütü’ne ilk olarak Rusya, Çin, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan katılmıştı. Yeni oluşuma Şanghay Beşlisi adı verilmişti. 2001 yılında Özbekistan’ın da katılımıyla şimdiki ŞİÖ adını aldı. 2017 yılında örgüte Hindistan, Pakistan ve İran dahil oldu. Türkiye’nin yanı sıra Azerbaycan, Mısır, Suudi Arabistan, Katar ve Ermenistan’ın da aralarında bulunduğu ülkeler “diyalog ortağı” olarak görüşmelere katılıyor.