Erdoğan’ın anahtarı bu reformlar

ABD’nin saygın gazetelerinden New York Times’ın uluslararası baskısı olan International Herald Tribune, İngiltere’den The Times, Almanya’dan FAZ, İspanya’dan El Pais ve İsrail’den Haaretz başta olmak üzere birçok gazete dün pakete birinci sayfalarında yer verdi.

ABD

Associated Press (Washington Post da bu makaleyi yayınladı): Türkiye, bazı maddeleri Kürtler ile uzlaşmayı amaçlayan bir reform paketi açıkladı. Reformlar, ülkeyi sertlikle yönettiğini düşünüp yorulan Türklerin âni protestolarını bastıran Erdoğan’ın geleceği için bir anahtar.

New York Times: Erdoğan, barış sürecini canlandırmak üzere demokrasi paketi açıkladı. Fakat bazı Kürt liderler, açılımı yeterli bulmadı ve sürece daha da zarar verebileceğini öne sürdü. Kürt haklarıyla ilgili olmayan, Erdoğan’ın demokratik kimliğini cilalamaya yardımcı olabilecek, Süryanilerin malvarlıklarının geri iade edilmesi gibi maddeler de açıklandı.

İNGİLTERE

The Guardian’ın Ian Traynor imzalı analizi: Erdoğan’ın bölünmüş kişiliği: Reformcuya karşı tiran. Türk başbakan bu yaz kadife eldiven içindeki demir yumruğunu gösterdi, ama hangisi gerçek karakteri? Büyük reform paketi, gelecek yıl yapılacak önemli yerel seçimler ve cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde geldi. Bu yüzden Erdoğan’ın ilk hedefi AKP için azami gücü elde etmek. Bu durum, paketteki en somut vaadi açıklayabilir: Başörtüsünün kamu kuruluşlarında serbest bırakılması. Bu demokratik haklar açısından bir ilerleme ve Erdoğan’dan önce on yıllarca siyaseti domine eden laiklik yanlıları için ciddi bir darbe.

The Times: Laik devlete saldırı kapsamında Türkiye’nin başörtüsü yasağı kaldırıldı. Erdoğan, Avrupa’nın en büyük Müslüman ülkesinde kapıyı İslamcılığa açtığı eleştirilerini göze alıp risk aldı. Uzmanlara göre bu düzenlemelerin sembolik yanı daha güçlü.

FRANSA

Le Figaro: Siyasi propagandada ve özel okullarda Kürtçe kullanılabilecek. Ancak bu ilerleme, Kürtleri tatmin etmekten çok uzak. Onlar devlet okullarında Kürtçe konuşmak istiyordu. Genel anlamda, PKK ile 30 yıldan fazla süren çatışmayı bitirmek için sürdürülen barış görüşmelerinde konuşulan temel reformların hiçbiri pakette yok.

Liberation: Bu reformlar devlet okullarında Kürtçe eğitim isteyen ve anayasaya Kürt halkının da yazılmasını isteyen Kürtleri memnun etmedi.

DİĞER

Bild (Almanya): Berlin’deki Hür Üniversite’den Prof. Claus Schönig, “Tüm bunların İslami eğilimi çok. Laik sisteme zarar verilmesinden daha az bir anlamı yok. Sağlam adımlarla geriye gidiliyor” dedi.
Haaretz (İsrail): Erdoğan’ın sessiz devrimi Kürtlere ulaştı. Vaadedilen reformlar tarihi bir hamle.
Çin Radyosu: Erdoğan’ın açıkladığı demokratikleşme paketi, Türkiye için bir kilometre taşı niteliğinde ancak Kürt sorununun çözümü için daha çok çaba sarf edilmeli.