Erdoğan haberdar ama mutabık değil

4’TEN, 24 ŞUBAT’A

1- Dolmabahçe açıklaması ne zaman planlandı?
Hükümet ile Kürt cephesinin ortak açıklama yapması, 6-7 Ekim olaylarından sonra revize edilen yol haritasının önemli duraklarından biri olarak tasarlanmıştı. Çözüm çerçeve yasası Meclis’ten çıktıktan sonra atılacak adımdı.

2- Aslında ne zaman açıklanacaktı?
4 Şubat 2015 için planlanıyordu. Kandil’in itirazları nedeniyle bir trafik yaşandı ve 14 ya da 15 Şubat’ta yapılması kararlaştırıldı. Ancak Kandil planları bir kez daha bozdu ve açıklama 24 Şubat’a kaydı. Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, 2 Mart’ta Bakanlar Kurulu toplantısının ardından, “4 Şubat’ta açıklanması gereken bu 10 madde neden 24 Şubat’ta açıklandı” sorusuyla, açıklamanın planlanan tarihini duyurdu. Cumhurbaşkanı Erdoğan da 14 Şubat günü Meksika dönüşü, “Doğrusu bu açıklamayı Cuma günü (14 Şubat) bekliyordum. Olmadı. Bugün-yarın böyle bir açıklama gelebilir” sözüyle haberdar olduğunu gösterdi. HDP ile pazarlıkta hükümet, açıklamanın Erdoğan Meksika’dan dönmeden önce yapılmasını tercih etmişti.

POZİSYON AÇIKLAMASI

3- Açıklama metni değişti mi?
Arınç, iki haftalık gecikmenin, içerikle ilgili pazarlıklardan kaynaklandığını ima ederek, metnin yüzde 60’ının değiştiğini açıkladı. HDP lideri Selahattin Demirtaş ise açıklamanın özünün yüzde 100 korunduğunu, içeriğinin yüzde 1 bile değişmediğini söyledi.

4- Toplantının formatı değişti mi?
Evet. Başlangıçta, Sırrı Süreyya Önder’in Öcalan’ın açıklamasını okuması, ardından hükümet adına Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan’ın mutabık kaldıklarını ifade eden kısa bir konuşma yapması öngörüldü. Ancak son formatta Önder, Kürt cephesinin, Akdoğan hükümetin pozisyonunu ortaya koyan açıklamalar yaptı.

5- İzleme Komisyonu nereden çıktı?
Öcalan’ın taleplerinden biri olarak görüşmelerde gündeme geldi. 10 maddenin hayata geçirilmesi için müzakerelerin İmralı’da başlaması öngörülüyordu. İzleme Komisyonu da ‘hakem heyet’ olarak düşünüldü. Tarafların taahhütlerini ve adımlarını izleyecek olan Komisyon’un bazen İmralı’ya gidip müzakerelere tanıklık etmesi de konuşulmuştu.

SONRA DOĞRULADI

6- İzleme Komisyonu’nu kim belirleyecek? Kimler olacak?
HDP, Akil İnsanlar Heyeti üzerinden Öcalan’ın bir seçim yapmasını; hükümet ise listeye son şeklini Başbakan’ın vermesini istedi. Akdoğan ile HDP Grup Başkanvekili Pervin Buldan’ın 12 Mart gece yarısına kadar TBMM’de yaptıkları görüşmenin ardından Buldan, 16 kişilik olası heyetin profilini açıkladı. HDP kanadından o gece sadece Kadir İnanır’ın ismi teyit edildi. Akdoğan ise “Bunlar külliyen yalan ve uydurma” çıkışını yaptı. Ancak Akdoğan 17 Mart’ta İmralı Heyeti Ada’ya gidip geldikten sonra heyet çalışmasını doğruladı. Sonrasında Kadir İnanır, Ahmet Taşgetiren, Deniz Ülke Arıboğan ve Avni Özgürel’in isimleri komisyon üyeleri olarak sızdı.

7- Gelişmelerden Cumhurbaşkanı’nın haberi yok muydu?
MGK’nın son toplantısı, Dolmabahçe açıklamasından 2 gün sonra, 26 Şubat 2015’te Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda yapılmıştı. Erdoğan başkanlığındaki kurul, Çözüm Süreci’yle ilgili brifing aldı. Erdoğan 9 Mart’ta da Bakanlar Kurulu’na başkanlık etti. Bu toplantıda da süreçte gelinen aşama görüşüldü. Hükümet Sözcüsü Arınç, toplantıdan sonra, “Nisan ayında böyle bir kongrenin toplanacağını ve bu 10 madde içerisinde yer alan hususu gerçekleştireceğini düşünüyoruz” dedi. Ardından 2 devlet günü daha gerçekleşti. Erdoğan hem Başbakan’dan hem MİT Müsteşarı Hakan Fidan’dan bilgi aldı. Fidan, Erdoğan ile en son Nevruz’dan 4 gün önce, 17 Mart’ta görüştü.

‘ŞART’LARDAN

8 Erdoğan hükümetle mutabık mı?
Bütün veriler, Erdoğan’ın bilgilendirildiğini gösteriyor. Erdoğan’a yakın bir kaynak, Cumhurbaşkanı’nın bütün olup biteni bildiğini ancak mutabık olmadığını söyledi. Erdoğan, Öcalan’ın ve HDP’nin sürekli yeni şartlar koşmasından ve her istediğini elde etmesinden memnun değil. Aynı kaynağa göre, Erdoğan kamuoyu önünde söylediklerinin aynısını ikili görüşmelerde hükümete de iletti ancak hükümet süreci aynı şekilde devam ettirdi ve Erdoğan da Fidan olayında olduğu gibi konuyu kamuoyunun önünde tartışmaya açtı.

9- Milliyetçi oylar için danışıklı dövüş mü?
Erdoğan’ı yakından tanıyan herkesin ortak yanıtı “hayır.” Cumhurbaşkanı bu tür konularda düşüncesini açıkça ifade eden bir lider. Fidan’ın adaylık süreci de bunu göstermişti.

DEDİĞİ OLACAK

10- Şimdi ne olacak?
Arınç’ın çıkışı, AK Parti’nin gençlerinin tepkisini çekti. Görüştüğümüz AK Partililerin çoğu, “Fidan olayında olduğu gibi Erdoğan’ın dediği olacak” görüşünde. Zaten AK Parti Grup Başkanvekili Mahir Ünal da komisyonun kurulduğunun henüz deklare edilmediğini, kurulacağının da kesin olmadığını söyleyerek ‘geri adım’ sinyalini veren ilk AK Partili oldu.