Güncelleme Tarihi:
Bu haftaki röportaj konuğumuz TURSAB Adana Bölgesel Yürütme Kurulu Başkanı ve Nextour ortağı Nesrin Göçhan...
Tam 24 yıldır turizm sektörünün içinde canla baÅŸla çalışıyor. Sürekli yeni projeler peÅŸinde… Sürekli bir ÅŸeyler üretiyor mesela en çok istediklerinden biri Türkiye'de olmayan ama Adana'da olmasını istediÄŸi "Engelliler Tatil Köyü"   Â
Tepebağ'ın en kısa sürede düzenlenmesi… Adana'nın Turizm ile kalkınması…
Kısacası o turizmle alakalı aklında olan şeylerin hayata geçirilmesinin peşinde…
Nesrin Göçhan kimdir, sizi biraz tanıyalım?
2Yaşındayken Gaziantep'ten Adana'ya yerleşmiş, Şanlıurfalı bir annenin, Gaziantep'li de bir babanın Adanalı kızıyım (Gülüyor) Lise hayatıma kadar buradaydım, Üniversiteyi de Eskişehir de İktisat okudum. Eşimle de üniversite dönemimde tanıştık daha sonra evlendik Adana'ya yerleştik.
Seviyor musunuz bu toprakları?
Ben böyle bir şehirde yaşadığım için şanslı hissediyorum. Adana'da insan potansiyel, Tarih potansiyeli, kültür potansiyeli var. Yani birçok potansiyeli var ve bunu herkesin de görmesini istiyorum.
Kaç yıldır turizm sektöründesiniz?
24 yıl oldu.
Turizm sektöründe yer almanız basıl başladı?
Daha önce finans sektöründeydim. Bir arkadaşımla beraber bu işe başladık ve arkadaşımın babasının desteği ile… Adana'da olmayan bir şeyi yapalım diye düşündük, sonra farklı fikirlerden sonra turizm sektörüne girdik. Daha sonra onlar şehir değiştirdi biz de eşimle beraber ortak olarak devam ediyoruz.
Sektörü kendi açınızdan nasıl değerlendiriyorsunuz?
Çok renkli, çok keyifli bir işimiz var ama doğru şekilde yapmak gerekiyor, çok bilgiye, güvene ihtiyaç var. Her şey çok düzgün olmalı ve insanların verdiği parayı hak ederek bu işi yapmak gerekiyor. Dolayısıyla Adana'da bu işi 24 yıldır sürdürüyorum ve belirli bir yere sahip olduğumu düşünüyorum. Adana öyle bir yapıda ki güvenmediği insanı uzun süreli iş hayatını devam ettirmeyebiliyor.
Bölge turizminde son yıllarda ne gibi değişiklikler oldu?
1988 yılında açıldı bizim turizm şirketimiz ve turizmin T'si bile konuşulmuyordu bu bölgede. Turizm sektörünün içerisinde yer alan arkadaşlarla beraber "Bu bölgede ne yapabiliriz? Mevcut potansiyelimizi nasıl harekete geçirebiliriz? Nasıl yatırımlara dönüştürebiliriz? Bu bölge için neler yapabiliriz?" şeklinde fikir alışverişleri yapıyorduk çünkü yaşadığımız kentin ne olursa olsun tanınması zorunluluğu vardı.
Sonra neler yaptınız?
Önce tabii Adana'da Adanalılara anlatmak gerekiyordu. Adana'da turizmin her çeşidi yapılabilir çünkü böyle bir potansiyelimiz var. Önce bürokratlara anlattık, onları ikna ettik. Sivil Toplum Örgütleri içerisinde yer aldık, çeşitli görevlerde yer aldık. Bir kere Adana'da turizmin var olduğuna inanlar grubuyuz biz. Gerek acenteler gerek Tayyar Zaimoğlu, Can Akşit hep birlikte çalışıyoruz. Adanalı turizmin farkına vardı, turizmin ekonomiye katkısının olabileceğini, şehrin işsizlik sorunlarının turizmle giderileceği konuşuluyor artık.
Peki, farkındalık arttı da icraat da arttı mı?
Tabii ki arttı! Artmasa bu kadar otel yapılabilir mi? Adana'da 4-5 yıldır ciddi otel inşaatları var.
Sadece sizin anlattıklarınızla olan şeyler mi?
Tanıtımın etkisi var, dizilerin, filmlerin burada oynanmasının etkisi var, Adana'nın ne olursa olsun kültür ve sanatın turizme yansıması var. Mesela Sabancı Devlet Tiyatro'larının düzenlediği uluslararası Tiyatro Festivali ve Altın Koza Film Festivali'nin büyük katkıları var. Bu toraklarda yetişmiş yazarlarımızın, sanatçılarımızın, futbolcularımızın her ne kadar İstanbul'da yaşasalar da Adana'ya çok büyük katkısı vardır. Adana'nın zaten kendine özgü o kadar önemli değerleri var ki! Sadece bunu profesyonel ellerle tanıtım yapmak, sunmak gerekiyor.
İşiniz sayesinde bugüne kadar kaç yeri gezip gördünüz?
Çok sayısını tutmadım ama 40'ın üzerinde diyebilirim.
İçlerinden en çok hangisi sizi etkiledi?
Ayrım yaparsam ülkelere haksızlık etmiş olurum çünkü her ülkenin kendine has farklı yapısı var. Yalnız şunu çok düşünürdüm; "Bizim ülkemizde de bu var, şu var bizim ülkemize neden bu kadar turist gelmiyor?"
Peki, Türkiye şuanda turizmde hangi noktada?
Dünya turizminde ilk 8'in içerisinde… Önceleri ilk 15'deydi…
Turizm anlamında bölgenin ne gibi sıkıntıları var?
Komşu illerle beraber koordineli bir şekilde turizmin gelişmesi için bir şeyin yapılamaması… Geçmiş dönemlerde kısır döngü çekişmelere sahne oldu. Biz turizmciler ve Çukurova Otelciler Birliği de dahil olmak üzere birlikte hep şunu zikrettik "Doğu Akdeniz turizmi…" bunun içerisinde Antalya'dan sonra bizim bölgeye kayan turizm vardı ama bir güç birliği oluşturulmadı, projelerde bir birlik oluşturulamadı. Son 2 yıldır yavaş yavaş farkına varıldı ve birlikte hareket etme koşullarına girildi.
Neydi planlarınız?
Her il turizm gelişmesinden payını alacaktı. Mesela Tarsus Kazanlı da olan bu turizm projesi Adana'ya, Mersin'e, Osmaniye'ye, Hatay'a hakikaten katkı sağlayacaktır hepsini kalkındıracaktır.
Sizin görüşünüzde neler var?
Adana'nın her zaman denizle buluşmasını istedik, Deniz Turizmi olsun diye… Ve çok yakınımızda deniz kıyıları var Karataş, yumurtalık ama henüz daha gelişmesini tamamlamadı, gelişimini gösteremedi. Ben hep şunu kafamdan geçiririm, bütün turizmin çeşitlerini burada yapmak zorunda değiliz. Bizim sahip olduğumuz, Adanalıların benimsediği turizmi yapabiliriz. Mesela bu kadar oteller yapılıyor ve bu bölgede bir kongre turizmi gayet iyi gider neden? Çünkü gayet ılıman bir iklime sahibiz. Kış günlerinde iklim koşullarından otellerimiz doluyor dolayısıyla bir kongre turizmi yapılabilir. Daha önce bir kültür turizminde ağırlık öne çıkar. Bunu bir Gastronomi Turizmi ile kombine edilebilir yani Gastronomi derken bu bölgenin çok önemli yiyecek-içecekleri var bunu da bu turizm paketi ile iç içe geçirebiliriz. Karataş'a Yumurtalığa gittiğim zaman çok bakir alanları görüyorum, el değmemiş bölgeler bunlar. Bu bölgelerde çok ciddi güzel ve oranın yapısına uygun doğasını bozmadan güzel şeyler yapılabilir. Geçmiş zamanda engelli vatandaşlar için tatil köyleri kurulsun demiştim çünkü Türkiye'de yok ama bu bölge de olabilir.
Bu öneri de mi dikkate alınmadı?
Hep önerdim ama bu öneriyi yapmak için bir de alt yapıyı hazırlamak gerekiyor. Dolayısıyla henüz bir şey yok.
Bu bahsettiğiniz "Engelli Tatil Köyü" kurulacak olsa hangi bölgede yapılmalı?
Karataş bölgesinde… Mesela Karataş bölgesi ikinci bir Belek Golf Turizmi olabilir demiştim, çok güzel bir eko turizm alanında yaşıyoruz biz. Caretta Caretta'ların yaşadığı bir bölge! Hemen bir saat ilerimizde Pozantı tarafında 428 çeşit endemik bitkilerin yetiştiği yer var. Mesela o endemik bitkilerden herhangi bir kozmetik, parfümeri sanayiinde kullanılmıyor aslında kullanılıp Adana'ya has bir koku üretilse kötü mü olur? Yani potansiyelimizin yatırıma dönüştürülmesi, projelendirilmesi konusunda biraz yavaş kalıyoruz.
Tepebağ Adana'nın kanayan yarası haline geldi… Birçok projeler yapıldı, çizildi ve konuşuldu… Şuan Tepebağ çalışmalarında son durum nedir?
Tepebağ Adana için olmazsa olmazlardan. Hemen hemen bir tatil beldesi veya bir şehrin kültürüne kültür katacak, bir şehrin tarihi mekanına ihtiyaç duyulan bir yerde. Her zaman toplantıda şunu dile getirdim, Beypazar'ı örneği veririm ve biliyorsunuz hiçbir şeyi olmayan bir yerden çok güzel turizm destinasyonu yaratıldı. Tepebağ'ın ne yapıp edip yerel yönetimle Adana Valiliğinin imzalamış olduğu protokolü hayata geçirmesi lazım.
Ne kadar zamandır bu böyle?
İki seneyi buldu. O bölgede son derece güzel farklı mekanlar yapılabilirdi. Bir Sultan Ahmet modeli olabilir, birçok şekilde Adana'ya özgü yemeklerin sunulduğu restoranlar olabilir, butik oteller olabilir. Çukurova Üniversitesi Arkeoloji bölümü Tepebağ Höyüğü 'nün var olduğunu söylüyor ve gerekli destek verildiği takdirde kazı ekibi biz yaparız çalışırız diyor ki o ayrı bir protokolle imzalandı ama daha o da hayata geçirilmedi. Çünkü şehre hem ekonomi hem turizm açısından çok büyük bir katma değer kazandıracaktır. Bakın birçok örnek de var, Eskişehir Oduncular, Safranbolu, Amastra… Artık şehirler, eski yapıların restorasyon yapıp o bölgeyi tamamıyla turizme açma yarışında.
Tepebağ çalışmalarına başlansa sizce ne kadar sürede tamamlanır?
Her şey tespit edildi zaten. Hangi bina yıkılacak, hangi bina yapılacak her şey tamam, Kentsel dönüşüm proje aşaması bitti, protokoller yapıldı, bütçeler ayrıldı ve belirlendi. Burada yapılacak tek şey şehrin en üst makamı olan Adana Valiliği ve Büyükşehir belediyesi ve Seyhan Belediyesi toplanıp "Hadi bakalım başlansın" demeleri gerekiyor.
Sağlık turizmi hakkında ne düşünüyorsunuz, son yıllarda epey yol aldı?
Evet, birçok sağlık kurumu açıldı ve gelişmeye devam ediyor. Turizm gelişmelerinde dünyanın her yerinde sağlık turizmi konuşuluyor ve bizim ülkemizde de bu konuşulmaya başladı. Bunun bir tıp boyutu var bir de Kaplıca, SPA, Termal Turizmi ve Yaşlılık Turizmi adı altında böyle bir adlandırma yapılmış bizim bölgemize de uyan iki konu var birisi medikal tıp turizmi, ikincisi de yaşlılar için uygun bir şehir. İklim koşulları açısından rahat bir şehir... Çok yakın yerlerde yaylalar var,
Bugüne kadar yerli yabancı kaç turist gelmiştir?
Onu bilemiyoruz. Devlet Hava Meydanlarıyla, Turizm Müdürlüğü farklı bakıyor. Devlet Hava Meydanları Adana'ya giren her yabancıya bakıyor ama hepsi turizm için gelmiş olmayabilir. Bizim istediğimiz kültür alışverişi yapan şekilde bir profil var.
Adana'da sanki daha çok kültür turizmi ağırlıklı gibi… Peki Eğlence Turizmi ne durumda?
Eğlence turizmindeki çok çeşitli ve çok acık bir konu. Eğlence Turizminde ben hep şunu söylerim Adana bölgesinde bir Disneyland yaratılması lazım. Ki Turizm Arama Konferansı'nda da bunu dile getirdik. Belki Disneyland gibi çok büyük bir alan ve yatırım olmayabilir ama görsel açıdan bir şeyler yapılabilir. Bir hayvanat bahçesi yapılabilir. Akşamları konukları, yolcuları, ziyaretçileri götürebileceğimiz bu bölgeye has müzikleri olan yerler olmalı. Bağırtı çağırtı şeklinde değil de nezih bir ortamda bir müzik dinlemek, sanatsal faaliyeti izlemek, opera izlemek olabilir. Bu eğlence aslında çok çeşitli göreceli bir kavram...
Kazancılar Çarşısı biraz hareketlenmeye başladı… Zamanla bir Asmalımescid, Nevizade, Kumkapı gibi olur mu?
Tabii ki olabilir ama hepsi turizm projesine bağlı. Şuanda mevcut koşuluyla yeterli olmayabiliyor.
Mersin sahilini çok güzel değerlendirdi… Sizce Adnan Menderes Bulvarı da bir gün öyle olur mu? Eğlence Turizmine inanılmaz katkısı olur sanıyorum…
Gölün kıyısı da kendisi de değerlendirebilir. Sürekli dile getiriyoruz bunları… Belediyelerin bir çalışma yapıp o bölgeyi daha yaşanılabilir, kullanılabilir hale getirmesi gerekiyor. Bir şehir düşünün ortasından nehir geçsin! Bizim için çok büyük bahşedilmiş bir hediye ama kullanılmayan bir nehir. Bakın Eskişehir Porsuk Çayı'ndan nasıl güzel şeyler elde ediyorlar. Bizim gölde spor turizmi yapılabilir, etrafında kıyı turizmi yapılabilir hiçbir şey için zor değil hep beraber birliktelik oluşturup güzel ortak turizm projeleri yapmak lazım. Sayın Büyükşehir Belediye Başkan Vekilimiz Zihni Aldırmaz Beyin de dediği gibi "Ortak Akıl Ortak Başarı"yı gerçekleştirmemiz lazım.
Türk insanının aklına turizm deyince ne geliyor?
Bir başka şehirde, ülkede yeme-içme gezme tozma gibi geliyor. Bir kısım da başka bir şehrin, bölgenin, ülkenin arkeolojik, tarihi değerlerini görmek geliyor.
Hangi yaÅŸ grubu neyi istiyor?
Gezmenin hiç yaşı yoktur! (Gülüyor)
Türkiye'deki turistik alışveriş yerleri sizce yeterli v?
Kendimi bölgemiz için konuÅŸursak yeterli deÄŸil. Adana'ya gelen bir kiÅŸi "Giderken ne götürebilirim?" dediÄŸi zaman çok fazla alternatifler yok. Cezerye filan anca…Â
Gerek turizm acenteleri gerek turizmciler sizce yeterli donanıma sahipler mi?
Kalifiye eleman sıkıntısı Türkiye'de bir çok alanda yaşanırken tabii ki bizde de yaşanıyor.
Turizm okulları, meslek yüksekokullarında yeterli düzeyde İngilizce eğitimi verilmediği için, yaşam koçluğu verilmediği için okullarını bitirdikleri vakit çok da donanımlı olamıyorlar maalesef. Böyle olunca mezun olan arkadaşları alıyoruz baya bir zaman geçirip, yetiştiriyoruz.
Eğer bu hayal ettikleriniz gerçekleşirse, 10 yıl içerisinde Adana'yı turizm anlamında sizce neler bekliyor?
Çok güzel şeyler bekliyor. Tarsus Kazanlı bölgesindeki çok yıldızlı otellerin Adana'ya çok büyük etkisi olacak. Adana'da açılan, açılması planlanan otellerin Adana'ya çok büyük etkisi olacak. Yani artık yerel yönetimler "Bizim bir şeyler yapmamız gerekiyor" diyecek.
Son olarak eklemek istedikleriniz?
Ehliyetsiz kişiler tarafından yapılan turlar hem vergi kaybına hem de maalesef güvenilir bir şekilde seyahat olmuyor. Adana, turizmin farkına vardı… İşsizliği de Adana turizmle çözecek, ekonominin yükselmesini de turizmle çözecek. Adana'nın morali de turizmle gelecek ve Adana'nın o dışardaki olumsuz imajı da turizmle silinecek. Dediğim gibi gerçekten bu potansiyel var ama ortak projelerle, birlikle aşılacak. Adana'nın Turizmde hak ettiği noktayı almayı diliyorum.
Â