Engelli Sinem'in ‘seyyar rampa’ zaferi

İzmirli 69 yaşındaki Mehmet Rıfat Moran ile eşi 64 yaşındaki Nermin Moran spastik engelli kızları Sinem'i yıllarca sırtlarında taşıdı, okula, gezmeye, doktora götürdü. Sahip oldukları daire üçüncü katta olmasına karşın gençlikleri sayesinde Sinem'i kucaklarında yıllarca taşıyan Moran çifti, yaşlılıkla birlikte hastalıkların ortaya çıkmasıyla zorlanmaya başladı ve zemin katta bir ev sahibi olmaya karar verdi. Böyle bir evde Sinem'in sokağa akülü arabasıyla daha rahat çıkıp dolaşabileceğini, tedavisini sürdürüp ihtiyaçlarını daha rahat karşılayabileceğini düşünen Moran çifti Balçova Hale Sokak'taki Umut Apartmanı'nın zemin katını satın aldı, 5 ay önce de yerleşti.

Moran çifti, 8 daireli apartmanın girişindeki 4 basamaklı merdivene, üzerine kaymayı engelleyen paspas da koydukları yaklaşık 3 metrelik bir rampa, yürüyenlerin tutunabileceği kolluk yaptırdı. Baba Moran, yasaların Sinem'in akülü arabasıyla sokağa çıkmasını sağlayacak rampayı yapma hakkı tanıdığını öne sürerken, merdiven bakamaklarının üzeri rampayla kapatılan apartman sakinleri engelli komşularının tasarrufuna tepki gösterdi. İmza toplayan apartman sakinleri rampayı kaldırttı.

Bunun üzerine baba Mehmet Rıfat Moran, konunun çözümü için İzmir İl İnsan Hakları Kurulu'na başvurdu. Şikayet üzerine İzmir Valiliği İl İnsan Hakları Kurulu'nun, ‘Yapılarda Özürlülerin Kullanımına Yönelik Proje Tadili Komisyonları Teşkili Çalışma Usül ve Esasları Hakkında Yönetmelik’ gereği oluşturduğu komisyonun toplantısı, Balçova Belediyesi Encümen Salonu’nda yapıldı. Sinem Moran’ın yaşadığı Onur Mahallesi Hale Sokak’taki bina giriş holüne yerleştirilen ve daha sonra komşuların isteği üzerine kaldırılan rampayla ilgili dosyayı inceleyen komisyon, İzmir Büyükşehir Belediyesi İmar Yönetmeliği’nin 66. maddesinde belirtildiği şekliyle engelli rampasına yeterli yerin bulunmadığına karar verdi.

Komisyon, bina girişinin önündeki tretuvar üzerinde saç malzemeden yapılan rampanın bir an önce belediye tarafından kaldırılmasını ve kaldırım düzenlemesinin özürlülerin kullanımına uygun hale getirilmesini de istedi. Raporda, Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesi, Hasta Hakları Sözleşmesi gereği engelli kişinin evde izolasyonunun önlenmesi açısından Kat Mülkiyeti Kanunu'na uygun olması koşuluyla, belediyenin teknik yardımı ile iki taraftan duvara sabitlenebilen 2 kanatlı açılır kapanır seyyar bir rampanın, kaydırmazlık ve güvenlik önlemleri dikkate alınarak bina girişine konulabileceği de belirtildi.

BELEDİYENİN YETKİSİ YOK

Balçova Belediye Başkanı Mehmet Ali Çalkaya, belediyenin apartmanın içine bir rampa yapılması konusunda uygulama yetkisinin bulunmadığını belirtti. Yasa ve yönetmeliklerin özel mülk ortak alanı olduğu için apartman merdivenlerinde yeni bir rampa yapılmasına kat maliklerinin oluruyla izin verdiğini vurgulayan Çalkaya, “Aksi taktirde belediye olarak özel mülkte yapılan her işlem suç olacaktır. Ancak bizim için önemli olan Sinem’in ihtiyaçlarının karşılanması ve onun evde hapsolmasına değil, sosyal hayatın içinde yer bulmasına olanak verilecek adımların atılması. Bu bizim için de bir sosyal sorumluluktur” diye konuştu.
Belediyenin ilgili birimlerinin, rampayı kaldırmak isteyen apartman sakinleri ve Sibel Moran’ın ailesi arasında arabuluculuk yaptığını da kaydeden Çalkaya, engellilerin hayatını kolaylaştırmak için kendilerine düşen görevleri yerine getireceklerini dile getirdi.