Asım GÜNEŞ/DHA
Oluşturulma Tarihi: Şubat 17, 2010 10:33
İzmir’de yaşayan 50 yaşındaki Halime Ballı’nın dört çocuğunun en küçüğü Zeliha Ballı, fiziksel ve zihinsel özürlü.
Diğer çocuklarının rahatsızlığı olmadığını söyleyen Halime Ballı’ya göre Zeliha, 2 aylıkken geçirdiği rahatsızlık yüzünden bu duruma düşmüş. Şimdi 16 yaşında olan Zeliha, yürüyemiyor, konuşamıyor. Yaşadığı sıkıntılar yüzünden psikolojisi bozulan ve ilaç kullanmaya başlayan Halime Ballı, çareyi Sabancı Vakfı’nın desteklediği Anne Çocuk Eğitim Vakfı’nın (AÇEV) ’Kadınların Çok Yönlü Güçlendirilmesi Projesi’inde bulmuş. Okuma-yazma öğrenip, engelli hakları ve çocuğuyla ilgili neler yapması gerektiği konusunda eğitim gördüğünü söyleyen Halime Ballı "Duraklardaki yazıları okuyamadığım için çocuğumu hastaneye götürmekte bile zorlanıyordum. Onun haklarını bilmiyordum. Burada bu konuda eğitim alıyorum. Kendimi eskisi kadar çaresiz hissetmiyorum" dedi. Proje kapsamında 3 yıl içinde 11 bin kadına eğitim verilmesi planlanıyor.
Türkiye’de ki 8 milyona yakın engellinin çoğu, sosyal yaşamın dışında duruyor. Türkiye Omurilik Felçlileri Derneği Başkanı Ramazan Baş, bu durumla ilgili yaşadığı bir olayı şöyle anlatıyor: "Avrupa’lı bir engelli derneği başkanı bizi ziyaret etmişti. Gelmeden önce İstanbul’u dolaşmış. Sokakta hiç engelli göremeyince bana, "Ne güzel, ülkenizde engelli sayısı çok az demek ki, sokaklarda hiç yok" demişti. Durumun sandığından farklı olduğunu anlattığımızda hayal kırıklığı yaşamıştı."
Anayasa, imar yasası, AB uyum sürecinde çıkarılan engelliler ile ilgili yeni yasalara rağmen yollar, sokaklar ve binalar engellilere uygun değil. Bu tip fiziksel zorluklara, Mecidiyeköy Metro Durağı’na çıkamadıkları için eylem yapan engellilere "Ne işiniz var dışarıda, oturun evinizde" diye tepki gösteren engelsizler de eklenince, sokağa çıkmaları pek mümkün olmuyor. Bir çoğu özel durumundan dolayı eğitim alamadığı için kendi haklarından da bir
haber yaşıyor.
HEDEFTE BİN KADIN VAR
Durumun farkına varan Anne Çocuk Eğitim Vakfı, Sabancı Vakfı’nın desteği ile geçtiğimiz yıl ‘Kadınların Çok Yönlü Güçlendirilmesi Projesi’ni hayata geçirdi. Adana, İzmir, Nevşehir, Trabzon ve Van’da, özellikle ortopedik engelli kadınlara veya engelli yakını olan kadınlara yasal hakları öğretiliyor, okuma yazma becerileri geliştirilerek güçlenmeleri, kent yaşamı ve toplumsal hayata entegre olmaları sağlanıyor. Şimdiye kadar verilen 175 kurs ile 3 bin 327 kadına ulaşan proje kapsamında, 2011 yılına kadar 11 bin kadına eğitim verilmesi hedefleniyor.
İzmir’li ev hanımı Hanife Ballı da ulaşılan kadınlardan, daha doğrusu projeye ulaşan kadınlardan biri. Ballı, diğer üç çocuğunun yanısıra 16 yıldır engelli kızı Zeliha’yı da büyütmeye çalışıyor. Özel bakım gerektiren kızına kulaktan dolma bilgiler ile bakmaya çalışan Hanife Ballı’nın da psikolojisi bozulmuş. İki yıldır ilaç kullandığını söyleyen Hanife Ballı, komşularından böyle bir kurs olduğunu duyunca hemen başvurduğunu söyledi. Ballı şöyle konuştu: "Ne yapacağımı bilemez olmuştum. Okuma yazmam olmadığı için kızımı hastaneye götürürken bile zorlanıyordum. Eşim önceleri eğitim almamıza karşı çıkmıştı. Ama işe yaradığını fark edince o da destekledi. Başlarda çocuğumun engelli olmasını kabullenemedim ama şimdi başkalarının da benzer sorunlar yaşadığını biliyorum. Okuma yazmamı geliştiriyor ve yasal haklarımızı öğreniyorum."
Yine İzmir’de yaşayan 19 yaşındaki Özlem Erbay da kurslardan faydalananlardan. Sara hastası Erbay, ilkokul 2. sınıfta öğretmeni istemediği için okulu bırakmak zorunda kaldığını söylüyor. AÇEV’in kurslarına devam eden haksızlığa uğradığını aldığı eğitimler ile fark etmiş ve bununla ilgili başvurularda bulunmaya hazırlanıyor. Erbay, şimdi kendisi gibi sara hastası olan 11 yaşındaki kardeşinin benzer haksızlıklara uğramasını engellemek için çabalıyor. Kardeşi hem ilkokula devam ediyor hem de özel eğitim alıyor.
KİMLERE ULAŞILDI?Engelli Hakları Eğitimi içeriği, Bilgi Üniversite’sinden Dr. İ. Işıl Gül tarafından yazılan proje kapsamında sadece engelli ve yakınlarına değil eğitimcilere de ulaşılmış. En az lise mezunu 230 gönüllü okuma yazma eğiticisine, engelli hakları eğitimi verilmiş. Toplumu Bilgilendirme Toplantılarıyla, rehber öğretmenler, okul müdürleri, STK temsilcileri ve Halk Eğitimi merkezi eğiticileri ve yetkilerine konuyla ilgili sunum yapılmış. Kurslarda şu konularda eğitim veriliyor: Eğitim Hakkı, öz bakım, sosyalleşme, hizmet alma hakkı, ayrımcılığa maruz kalmama hakkı, çalışma hakkı, meslek edinme hakkı.