Enflasyon düşecek, faizler inecek

ABD'de 2003-2006 yılları arasında Hazine Bakanı olarak görev yapan John Snow, Garanti Kurumsal Bankacılık ve Capital dergisinin işbirliğiyle gerçekleştirilen “Uluslararası İş Dünyasındaki Riskler ve Fırsatlar” konulu konferansta konuştu.

Türkiye'nin iyi bir yolda ilerlediğine şüphe olmadığını belirten Snow, şunları söyledi:

“Türkiye, doğru yolda ilerleyen bir ülke. Liderleriniz, hükümetiniz iyi sonuçlar elde eden politikaları yürürlüğe koydu. Onların uyguladığı politikalar iyi sonuçlar getirecek politikalar. Bu politikalar ticareti teşvik edici, iç ve dış sermaye akışlarını destekleyici, iş gücü ve sermaye piyasalarının serbestleşmesine yol açacak politikalardır. Hükümetinizin, yönetiminizin yaptığı şeylerin iyi politikalar olduğuna inanıyorum. İyi ekonomik sonuçlar iyi politikalarla olur.

Türkiye'deki hükümet ve siyasi liderlere baktığımızda, iyi politikaları bütün kalbiyle destekleyen insanlar görüyorum. Tabii ki Türkiye'de sorunlar var. Ama enflasyon oranlarının ineceğine, reel faiz oranlarının zaman içinde azalacağına inanıyorum. Esnek döviz kuru rejimini benimsemeniz çok iyi oldu. Daha çok ülkenin bu esnek döviz kurunu benimsemesi bizim ihtiyaç duyduğumuz şey.”

Ekonominin sınav verdiği noktanın, uygulanan politikaların ekonomik büyümeye yol açıp açmadığı olduğunu vurgulayan Snow, Türkiye'nin yüzde 7'lik büyüme oranına ulaştığını, hükümetin para politikaları konusunda büyük bir sorumluluk sergilediğini ve gerçek sonuçlara ulaşıldığının görüldüğünü kaydetti.

“BAZI İNSANLAR EVLERİNİ ATM MAKİNESİ GİBİ KULLANMAYA BAŞLADILAR”

ABD'de çok haklı endişeler bulunduğunu, özellikle bazı finansal kurumların zarar etmesinin söz konusu olduğunu ifade eden Snow, ABD'de ortaya çıkan mortgage (tutsat) krizine değinirken de, ülkede konut fiyatlarının daha önce sürekli yükseldiğini, bunun spekülasyonların da artmasına neden olduğunu vurguladı.
Snow, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Bazı insanlar yıllar boyunca kendi evlerini ATM makinesi gibi kullanmaya başladılar. Evlerinden elde ettikleri sermayeyi tüketim için kullanıyorlardı. Bütün iyi şeylerin bir sonu vardır. Bu dönemin sonuna gelindi. Konuta dayalı kredide artış oldu. Bu da tüketimi artırdı.

Garip özellikli mortgage'ler ortaya çıkıyor. Daha sonra piyasadaki riskli kağıtların birikmesi söz konusu oldu. Borçlu kağıtlar bankalar tarafından toplandı. İyi tutsat, pek iyi olmayan tutsat ortaya çıktı. Bazıları iyi ve kötüyü bir araya getirip satabileceklerini düşündü. Bu virüs gibi yayılan bir fikir oldu. Bana sorarsanız ABD borç para piyasalarını neredeyse dondurma aşamasına geldi. Bildiğiniz gibi FED, tepkiyi verdi ve bu tebrik edilmesi gereken bir şey. Öyle bir noktaya yaklaşmıştık ki borç piyasalarındaki bu durgunluk paniğe yol açmaya başladı. Korku ve panik son derece olumsuz sonuçlar ortaya çıkarıyor. Bu da istikrarı zedeliyor. Merkez bankaları da son çareyi devreye sokan bankalardır. Bence burada daha büyük bir riski atlattılar. Reel ekonomik faaliyetlerin önünü bir yerde açtılar.”

“BENİ ENDİŞELENDİREN TEK ŞEY...”

ABD eski Hazine Bakanı Snow, konuşmasının ardından bir gazetecinin “Şu anki durumdan dolayı mutlu musunuz?” sorusu üzerine, “Genel olarak evet, memnunum. Geçen hafta IMF Başkanı ile görüştüm. Dünya ekonomisinde büyüme devam edecek. Enflasyonda azalma var. Herhangi bir kriz yaşamıyoruz. Beni endişelendiren tek şey, dünya ekonomisinde korumacı bir takım yaklaşımların hala etkili ve bunların destekleniyor olması” diye konuştu.

PETROL FİYATLARI DÜŞMEYECEK

Para politikasının sürekli olarak bir ince ayar, orkestra idaresi gibi ayar gerektirdiğini vurgulayan Snow, petrol fiyatlarıyla ilgili olarak da, “80 dolara ulaşacağını kim bilebilirdi. Yorumcular 'Belki 100 dolara çıkacak' diyor. Ama hiç panik yaşanmıyor. Ben petrol fiyatlarının düşeceğini sanmıyorum, düşmeyecek. 20-30-40 dolarlık petrole dönmeyeceğiz” görüşünü dile getirdi.

John W. Snow, Türkiye'nin cari açığıyla ilgili bir soruya da “Bizdeki durum burada da geçerli. Cari açık çok karmaşık bir konu. ABD ve Türkiye gibi ülkeler giderek daha çok yatırım fırsatı sunuyor. Hem bizde hem sizde yatırım fırsatları kendi tasarruf oranımızdan daha hızlı büyümekte. Bence bu açıdan Türkiye gayet iyi durumda...” karşılığını verdi.

Bu arada konferansa, Ferit Şahenk, Aclan Acar, Mehmet Ali Yalçındağ, Sertaç Özinal, Akın Öngör ve Dinçer Alpman'ın da aralarında bulunduğu iş dünyasından çok sayıda kişi katıldı.