Enerjide tasarruf dönemi

 Enerji Verimliliği Kanunu çerçevesinde hazırlanacak söz konusu düzenleme ve projeler, kişisel bazda enerjinin tasarrufu konusunda bilinçlendirme, enerji verimliliği sağlayan işletmeleri de ödüllendirmeye yönelik uygulamaları kapsıyor.

Doğal gaz ve petrol başta olmak üzere enerji ithalatı için 35 milyar dolardan bahsedildiği ortamda, 15 ekim 2007-31 aralık 2008 tarihleri arasında uygulanacak enerji tasarrufunu özendirme projesinin çizgi kahramanı ise “yandan çarklı En-Ver” olacak.

Binalarda yapılacak iyi bir yalıtım ile yüzde 25-30, sanayide yüzde 20, ulaşımda ise yüzde 15 tasarruf potansiyeli bulunduğuna işaret eden Enerji bakanlığı yetkilileri, rakama döküldüğünde yılda yaklaşık toplam 3 milyar dolarlık enerji tasarrufu yapılabileceğine, bunun da 2 adet Keban Barajı yaptığına dikkati çektiler.

Yapılacak çalışmalarla, birim başına tüketilen enerjinin 2020 yılına kadar en az yüzde 15 azaltılmasının hedeflendiğine vurgu yapan yetkililer, “Bu hedef, aynı enerji ile daha fazla üretimin önünü açacak, enerji yatırım ihtiyaçları ve ithalat bağımlılığını azaltacak, ayrıca temiz çevrenin korunmasına da önemli katkıda bulunacak” diye konuştular.

YANDAN ÇARKLI EN-VER, TASARRUFU ÖĞRETECEK

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının bu çerçevede hazırlayacağı ilk proje olan kişisel bilinçlendirmeye yönelik “Enerji Tasarrufunu Özendirme Projesi” ise 15 Ekim 2007-31 Aralık 2008 tarihleri arasında uygulanacak.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler'in “yandan çarklı En-Ver, çocuğum gibi” dediği çizgi kahraman En-Ver, yana doğru yatık kırmızı şapkası, muzip bakışları ve sempatikliği ile projenin lokomotifi olacak.

En-Ver, televizyonlarda, gazetelerde, okullarda, stadyumlarda, alışveriş merkezlerinde, kısacası tüm kamusal alanlarda enerji tasarrufuna yönelik mesajlar verecek.
Kampanyanın detayları, Ekim ayında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler tarafından, Ekim ayında bir basın toplantısı ile açıklanacak.

EN-VER, MİLLİ PİYANGO BİLETİNİ SÜSLEYECEK

Bu arada kampanya kapsamında Milli Piyango İdaresi ile de bir anlaşma yapıldı. İdarenin 9 Ocak 2008 çekiliş tarihli biletlerini, En-Ver tiplemesi süsleyecek. En-Ver biletlerde “Geleceğine bir şans tanıyın. Enerjinizi boşa harcamayın” sloganı ile mesaj iletecek.

En-Ver, başta çocuklar ve kadınlar olmak üzere tüketicilere çarpıcı sloganlarla mesajlarını iletecek. En-Ver'in bazı sloganları şöyle olacak; “En-Ver doğdu, onu çocuğunuz gibi büyütün. En-Ver'in gıdası söylediklerini yapmak. En-Ver girdiği yerde israf olmaz. En-Ver cüzdan ve çevre dostudur. En-Ver ile bugünü değil yarını da kurtarabilirsiniz.”
Projeyle ilgili RTÜK ile de görüşülerek, enerji tasarrufuna yönelik hazırlanacak spot filmlerin tüm televizyonlarda gösterilmesi zorunlu olacak.

VERİMLİLİK PROJELERİ DESTEKLENECEK-

2008 yılından itibaren hayata geçirilmesi planlanan bir diğer uygulamayla, endüstriyel işletmelerin, geri ödeme süresi en fazla 5 yıl ve bedelleri en fazla 500 bin YTL olan verimlilik artıcı tadilat projeleri, bedellerinin yüzde 20'sine kadar Elektrik İşleri Etüt İdaresi (EİEİ) tarafından, asgari yatırım büyüklükleri Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen projeler ise Hazine tarafından desteklenecek.

Bu uygulamayla, kapsama giren ve Türkiye sanayisinin en az yüzde 80'ini temsil eden yaklaşık bin 200 işletmedeki, fırın, kazan, buhar kapanları, fan ve pompalar, basınçlı hava üniteleri, elektrik motorları, soğutma sistemleri ve aydınlatma üniteleri gibi enerji tüketen ekipmanlar üzerinde verimlilik artırıcı tadilatların yapılması özendirilecek.

GÖNÜLLÜ ANLAŞMALAR

EİEİ ile yıllık 1000 TEP ve üzerinde enerji tüketimi olan sanayi ve endüstri kuruluşları arasında yapılacak “gönüllü anlaşmayla”, 3 yıl içerisinde enerji yoğunluğunu en az yüzde 10 oranında azaltan endüstriyel işletmelerin, anlaşmanın yapıldığı yıla ait enerji giderinin yüzde 20'si (100 bin YTL'yi geçmemek üzere), yine Enerji Bakanlığına bağlı EİEİ tarafından karşılanacak.

Bu uygulamayla, endüstriyel işletmelerdeki enerji yoğunluğunun azaltılması hedefleniyor. Bu uygulamanın sadece enerji tasarrufunu değil, aynı zamanda üretim artışının da ödüllendirileceği bir sistem olacağı ifade ediliyor. Bu uygulamanın ayrıca, yenilenebilir enerji kaynağı ve verimli kojenerasyon kullanımının dolaylı olarak özendirilmesini de kapsadığı belirtiliyor.

ENERJİ YÖNETİCİLERİ GELİYOR

Bir diğer uygulamayla, yılda en az 50 bin TEP enerji tüketen işletmeler ve organize sanayi bölgelerinde, 'enerji yöneticileri' bulundurulması zorunlu olacak.

Enerji yöneticileri, sorumluluğu alanında enerji tasarrufuna yönelik programlar hazırlayacak, enerji tüketen ekipmanların verimliliklerini izleyecek, bakım ve kalibrasyonların zamanında yapılmasını kontrol edecek, verimlilik artırıcı uygulamaların bütçe ihtiyaçlarını ve fayda-maliyet analizlerini hazırlayacaklar, enerji tüketimi ve maliyetlerini izleyecekler ve bununla ilgili periyodik raporlar hazırlayacaklar.

ÇOK ENERJİ HARCAYAN MALLARA İZİN VERİLMEYECEK

3 yıl içerisinde uygulanması planlan bir diğer düzenlemeye göre de, asgari verim değerlerini sağlamayan kazanlar, brülörler, kat kaloriferleri ve kombiler, elektrik motorları, klimalar, elektrikli ev aletleri ve ampullerin satışına, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından izin verilmeyecek.

Elektrik ve doğal gaz dağıtım şirketleri, tüketim miktarı ve bedeline ilişkin bilgileri aylık bazda internet üzerinden müşterilerine duyuracak.

Enerji tüketen malların üreticileri, ithalatçıları ve perakendecileri, kullanım kılavuzu ile satılmak zorunda olan malların kullanım kılavuzlarında verimlilik bilgilerine yer verecek.

YENİ YAPILARDA ENERJİNİN VERİMLİ KULLANIMI SAĞLANACAK

TSE, EİEİ ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından, AB'nin Enerji Performans Direktifine doğrultusunda hazırlanacak “Enerji Performans Yönetmeliği” ile binalarda mimari tasarım, ısıtma, soğutma, ısı yalıtımı ve aydınlatma konularındaki normları, standartları, asgari performans kriterlerini, bilgi toplama ve kontrol prosedürlerini kapsayacak. Çok önemli görülen bu uygulama ile yeni binalarda enerjinin verimli kullanımı sağlanacak.

Yapı ruhsatı aşamasında, yeni binalar için belediyeler ve mücavir alanları dışındaki 5 bin metre kareden fazla olan binalar için (turistik bölgelerdeki oteller ve ticari binalar gibi), valilikler tarafından “Enerji Kimlik Belgesi” aranacak. Türk Silahlı Kuvvetleri, Milli Savunma Bakanlığı ve bağlı kuruluşları ile MİT Müsteşarlığı bu uygulamadan muaf tutulacak.

EV ŞİRKETLERİ KURULACAK

2008 yılından itibaren Enerji Verimliliği Danışmanlık (EVD) şirketleri gelecek. Bunun için üniversite ve mühendislik odalarına EİEİ'den yeterlik belgesi alacak ve yetkili kurum olacaklar. EVD kurmak isteyenler bu kurumlarda eğitim alacak.

Enerji yöneticisi olabilme ve EVD şirketi kurabilme hakkı makine ve elektrik mühendislerine verilecek. Bu da bu sektörde yeni bir istihdam anlamına geliyor.

FARKLI TARİFE KULLANIMI YAYGINLAŞTIRILACAK

Bunların yanı sıra Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yayımlanacak yönetmelikle, kömürlü termik santralların rehabilitasyonu, iletim ve dağıtım sistemindeki kayıpların azaltılması, termik santrallerin soğutma suyu üzerinden kaybedilen enerjinin bölge veya sera ısıtmalarında kullanılması, açık alan aydınlatmalarında verimli apareylerin kullanılması, puant yükünün azaltılması için farklı tarife kullanımının yaygınlaştırılması, yerli kaynaklardan üretilen alternatif yakıtların elektrik üretimine yönlendirilmesi çalışmaları yapılacak.

KÜÇÜK İŞLETMELERE LİSANS MUAFİYETİ

Bunların yanı sıra yenilebilir enerji kaynaklarını kullanarak, yalnızca kendi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla ürettikleri ihtiyaç fazlası enerjiyi dağıtım şebekesi üzerinden satmak üzere, kurulu gücü azami 100 kilovatlık üretim tesisi kuran kişilerin, anonim veya limited şirket kurma ve lisans alma yükümlülüklerinden muaf tutulması planlanıyor.