En iyisi 'akıllı diktatörlük' o da bu devirde olmaz

Koç Holding BaÅŸkanı Rahmi Koç, baÅŸkanlık konusundaki tartışmalar üzerine, "En iyisi akıllı bir diktatör. Ä°kinci en iyi ise baÅŸkanlık sistemi. Bunun ÅŸartı hukuk sisteminin iyi çalışması" deÄŸerlendirmesini yaptı.BAÅžKANLIK sistemi konusundaki tartışmalar yeniden gündeme gelirken, Koç Holding Åžeref BaÅŸkanı Rahmi Koç, Winston Churchill'in, 'Demokrasi en fena idare tarzının en iyisidir. En iyi idare tarzı diktatörlük. Akıllı diktatörlüktür' sözlerini hatırlattı. Koç, "En iyisi akıllı bir diktatör. Ama, bu devirde mümkün deÄŸil. Ä°kinci en iyi ise baÅŸkanlık sistemi. Bu sistemde, hukukunuzun çok iyi çalışması lazım. Bence Türkiye’nin en büyük sorunu hukuk sistemini muntazam çalıştıramamasıdır" dedi. Tekneyle çıktığı dünya turuna ara veren Rahmi Koç, KabataÅŸ Erkek Lisesi EÄŸitim Vakfı'nın düzenlediÄŸi söyleÅŸiye katıldı.Dünyada yeni bir global sistem oluÅŸtuÄŸunu ve dünyanın en büyük 5 ekonomisinin devletler deÄŸil, ÅŸirketler olduÄŸunu ifade eden Koç, 200 büyük ÅŸirketin dünya ekonomisinin yüzde 28'ini, 500 büyük ÅŸirketin ise dünya ticaretinin yüzde 70'ini kontrol ettiÄŸini kaydetti.Koç, global ve bilinen markaların dünyayı sardığını, mahalli markaların ise dünyada yerinin olmadığını kaydetti. Her ülke ve her ÅŸirketin kendilerine marka yaratmaya çalıştığını ancak dünyanın güçlü markalarını yakalamalarının neredeyse imkansız olduÄŸuna dikkat çeken Koç, "Coca-Cola’nın fabrikası, ÅŸiÅŸesi ve içinde meÅŸrubatı olmadan sadece 'Coca-Cola' markasının piyasa deÄŸeri 80 milyar dolardır" dedi. BUGÃœNKÃœ REKABET ÖLDÃœRÃœCÃœKoç, "Dünyada o kadar keskin rekabet vardır ki, herhangi bir konuda ya birinci, ya ikinciyseniz ÅŸansınız vardır; üçüncüyseniz ortadasınızdır; dördüncü ve beÅŸinciyseniz hiç ÅŸansınız yoktur. Yani erozyona ve yok olmaya mahkumsunuzdur" diye konuÅŸtu. Ticaret ve sanayi hayatının bundan sonra iki defa yanılmayı affetmediÄŸini öne süren Koç, "Ä°ki defa yanıldığınız zaman gittiniz. Çok iyi ve isabetli, stratejisi olan ÅŸirketler bundan sonra ayakta kalacaklar, geri kalanlar ise ufalanıp gidecekler" diye konuÅŸtu. Bugünkü rekabetin öldürücü nitelikte olduÄŸuna iÅŸaret eden Koç, ÅŸirketlerin canlarından olmamak için çok dikkatli hareket etmek zorunda olduÄŸunu vurguladı. Koç, babası Vehbi Koç'un "Alacağını alamayacağın gibi, borcunu da her zaman ödeyecek gibi mali durumunu hesapla" dediÄŸini hatırlatarak, "46 yıllık iÅŸ hayatımda birçok ÅŸirketin doÄŸduÄŸunu, büyüdüğünü palazlandığını ve iflas ettiÄŸini gördüm" dedi. Migros, Wal Mart ile iÅŸbirliÄŸini konuÅŸuyor KOÇ Holding Åžeref BaÅŸkanı Rahmi Koç, "Ä°stikrarlı bir Türkiye’ye gelen yabancılarla Türk ÅŸirketleri rekabet edebilir mi?" sorusunu şöyle yanıtladı: "Dünyadaki dev ÅŸirketlerden Wal Mart’ın 285 milyar dolar cirosu bulunuyor. Bu rakam neredeyse Türkiye’nin Gayri Safi Milli Hasılası'na eÅŸit. Wal Mart toplam 2 milyon kiÅŸi çalıştırıyor. Bir malı dünyada en ucuz o alabiliyor. Ona mal veren yan sanayiciler, kuruluÅŸlar onun baskısından iflas etmekten korkuyorlar. Büyük ÅŸirketler çok büyük tehlikedir." Wal Mart ve Koç Grubu bünyesindeki Migros'un iÅŸbirliÄŸi müzakeresi halinde olduÄŸunu belirten Koç, "Wal Mart Avrupa’da, özellikle Almanya’da ABD’deki performansını yakalayamadı. Wal Mart bir dev ve tehlikeli bir rakip" diye konuÅŸtu.Gümrük BirliÄŸi için Çiller'i uyardık, o bizi dinlemediRAHMÄ° Koç, "Türkiye'nin Gümrük BirliÄŸi'ne AB'ye üye olmadan girmesinin doÄŸru buluyor musunuz?" sorusunu yanıtlayan da Rahmi Koç, şöyle konuÅŸtu: "AB trenini 1978'de kaçırdık. Ecevit-Erbakan koalisyonu 'Biz hazır deÄŸiliz' dedi. Gümrük BirliÄŸi'ni ise Tansu Çiller hiçbir taviz almadan kabul etti. Büyük hata etti. Biz kendisini ikaz ettik. Gümrük BirliÄŸi karşılığında AB'den müzakere tarihi ve mali yardım paketi alabilirdik. Ancak Gümrük BirliÄŸi, dinamizm getirmesi, rekabetin insanları ayık tutması, daha dikkatle harekete sevk etmesi, daha iyi teknoloji alınması açısından Türkiye'ye faydası olmuÅŸtur. Girmeseydik belki de müzakerelere 10 yıl sonra baÅŸlayacaktık." Annan'a rica edip yeni bir plan ortaya koyalımBÄ°R soru üzerine Kıbrıs sorununu da deÄŸerlendiren Rahmi Koç, Kıbrıs’ın Türkiye’nin önünü yıllarca kapattığını belirterek, şöyle konuÅŸtu: "Annan Planı'na referandumda 'evet' dedik ve ilk kez biz Kıbrıs konusunda karşı taraftan bir adım ileride bulunduk. Ama Güney Kıbrıs 'hayır' dedi ve yine de AB’ye girdi. AB Güney Kıbrıs'ı almadan önce 'Önce siz Kuzey ile anlaşın, ikinizi birden alacağım' deseydi, bizim iÅŸimiz daha kolay olurdu. Burada en iyi yapılacak ÅŸey Annan'a rica edip, yeni bir planın ortaya konulması ve 3 Ekim 2005’ten evvel bu plana iki tarafın da 'evet' demesi."Koç, hükümetin Kıbrıs konusunu Türkiye’nin AB’ye girmesine engel olacak bir duruma sokmayacağını ve adımları önceden atacağına inandığını kaydetti. Sadece profesyonel olmaz aile iÅŸini mutlaka izlemeliRAHMÄ° Koç, bir soru üzerine aile ÅŸirketlerine bakışını şöyle açıkladı: "Birincisi yapar, ikincisi tutar, üçüncüsü yer. ABD’de üçüncü jenerasyona geçen aile ÅŸirketi oranı yüzde 16, Avrupa’da ise yüzde 25'tir. Bize babamız kriterler koydu. Bir erkek, üç kız kardeÅŸ olarak sadık kaldık. Benim üç erkek çocuÄŸuma bunu açıkladık. Suna Kıraç evlat edindi ve onu da bizim sisteme soktuk. Ãœmit ediyoruz dördü, bizim gibi geçinir. Bunun ne kanunu, ne protokolü, ne hukuku var. KardeÅŸlerin iyi geçinmesinden baÅŸka yolu yok. Profesyonel idareci bir hata yaparsa 'Beni atarsınız' der ve ÅŸapkasını alıp gider. Onun için ailenin geri planda da olsa iÅŸi çok yakından takip etmesi lazım." Elimizi iyi oynayamadık büyük fırsatlar kaçırdıkRAHMÄ° Koç, "Dünyanın var olan tablosunda Türkiye’ye 50-100 yıl içinde biçtiÄŸiniz rol nedir?" sorusuna bir padiÅŸah fıkrasıyla yanıt verdi: "PadiÅŸah demiÅŸ ki; 'Benim deveye konuÅŸmayı öğretene bin altın veriyorum. Öğretemezse kellesini keseceÄŸim.' Adamın biri çıkmış 'Ben on senede öğretirim deveye okuma yazmasını' demiÅŸ ve altınları peÅŸinen almış. ArkadaÅŸları adama 'Devenin öğreneceÄŸi yok. Deli misin?' diye sormuÅŸ. Adam cevap vermiÅŸ '10 senede ya deve ölür, ya padiÅŸah ölür, ya da ben ölürüm.' Ekonomistlere sorduÄŸunuz zaman en güç sual gelecek seneyi söylemektir.’ Koç, şöyle devam etti: "Allah herkese bir el vermiÅŸtir, kağıt oyununda olduÄŸu gibi, her ülke o eli iyi oynamak mecburiyetindedir. Biz elimizi ÅŸimdiye kadar pek iyi oynayamadık, büyük fırsatlar kaçırdık. Bundan sonra elimizi iyi oynayabilirsek dünyada bir yerimiz olur. Yoksa geliÅŸmekte olan bir ülke olarak kalırız."Zengin Ruslar çok iyi para harcıyorRUSYA’nın krizden çıkarak süratle kalkınıp ve zenginleÅŸtiÄŸine iÅŸaret eden Rahmi Koç, "Orada da hukuki alt yapı yok, mafya var. Mafyanın arkasında da devletin olduÄŸu söyleniyor. Yukos'un parçalanıp satılmasında da bunu gördük. Zengin Ruslar ise zenginliklerine göre tüm dünyaya yayılmış durumdalar ve çok iyi para harcıyorlar" dedi. Kendi keyfim için dünya seyahatini yapıyorumARA vererek dünya seyahati olmayacağı yönündeki eleÅŸtirilere iliÅŸkin bir soru üzerine, bunu bir yarış ya da ralli için gerçekleÅŸtirmediÄŸini, kendi keyfi için seyahat ettiÄŸini belirten Rahmi Koç, şöyle konuÅŸtu: "Seyahate çıkmadan önce aralıklarla Türkiye'ye geleceÄŸimi söylemiÅŸtim. Öyle de yapacağım. Bu defa gideceÄŸim, mart sonuna doÄŸru geleceÄŸim."Â