En düşük katılımlı referandum
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ekim 22, 2007 00:00
Kayıtlı 42 milyon 629 bin 733 seçmenin oy verme hakkının bulunduğu refaranduma katılım yüzde 67’lerde kaldı. 28 milyon 813 bin 189 seçmen ’evet’ ya da ’hayır’ oyu kullanmak için sandık başına gitti. ’Evet’ diyenlerin sayısı 19 milyon 410 bin 813 kişi oldu. ’Hayır’lar 8 milyon 750 bin 511’de kaldı. 7 ilde ’Hayır’lar ’Evet’lerden fazla çıktı.
TÜRKİYE, seçimlerin dört yılda bir yapılması, cumhurbaşkanlarının 5+5 şeklinde, iki kez halk tarafından seçilebilmesine olanak tanıyan mini Anayasa paketine katılım yüzde 67,10 gibi düşük bir seviyede kaldı. Referandumda oy kullanan 28 milyon 813 bin 189 seçmenin yüzde 69,36’sı referanduma ’evet’ derken, yüzde 30,64’ü ’hayır’ oyu kullandı. ’Evet’ oyu kullananların sayısı 19 milyon 410 bin 813, ’hayır’ diyenlerin sayısı ise 8 milyon 750 bin 511 oldu. Referandumda 7 il ’hayır’ dedi. Ege’de İzmir, Muğla ve Aydın, Trakya’da Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ ile Doğu’da Tunceli illerinde ’hayır’ oyları, ’evet’ oylarından fazla çıktı.
Anayasa değişikliği paketinin referandumla kabul edilmesiyle Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’e, ikinci kez ve halk tarafından seçilme yolu da açıldı. Diğer dört referandumda katılım oranı hep yüzde 80’in üzerinde olduğu için bu referandum katılım oranının düşüklüğü ile de dikkat çekti. Ancak, katılım yüzde 50’nin üzerinde gerçekleştiği için meşruiyet tartışması noktalandı. Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Muammer Aydın da bazı yerlerde sandık kurullarının geç oluşumu dışında, referandumun sorunsuz sonuçlandığını söyledi.
TERÖR GÖLGESİ Hakkari’de teröre verdiğimiz 12 şehit ve 16 yaralı referandumu gölgeleyip Türkiye’yi yasa boğdu. Antalya ve İzmir gibi illerde katılım oranı çok düşüktü. Referandum tüm yurtta sakin ve olaysız geçti.
GÜL KAYSERİ’DE Beş yıllığına ve ikinci kez halk tarafından yeniden seçilmesine olanak veren pakete Gül memleketi Kayseri’ye giderek eşi Hayrünnisa Gül ile Mustafa Eminoğlu Anadolu Lisesi’nde oyunu kullandı, referanduma "evet" dedi. Başbakan Tayyip Erdoğan İstanbul’da oy kullandı. Gül ve Erdoğan, terör zirvesi için Ankara’ya geri döndüler.
BÜYÜKANIT GİDEMEDİ İtalya’dan dönen Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt ise akşamki terör zirvesi öncesi durum değerlendirmesi yapmak üzere Genelkurmay’a geçti ve oy kullanmaya gidemedi. Referandumunu boykot eden CHP lideri Deniz Baykal, sandık yerine daha önceden planlandığı gibi gazetecilerle buluştu. MHP Lideri Devlet Bahçeli oyunu Ankara’da kullandı.
GÖREVLİ GELMEDİ Referanduma ilginin az olması, sandık çalışmalarını da etkiledi. Bazı yerlerde sandık kurullarının oluşturulmasında zorluk yaşandı. Sandık kurullarında görevli siyasi parti temsilcilerinin gelmemesi üzerine sandık kurulu başkanları, oy kullanmaya gelen vatandaşlardan geçici sandık kurulu oluşturarak oylama işlemini başlattılar.
Kayseri’de oy kullandı
11’inci Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, halk oylaması için oyunu eşi Hayrünnisa Gül ile birlikte, memleketi Kayseri’de, Mustafa Eminoğlu Anadolu Lisesi’nde kullandı. Vatandaşlar, okula gelişinde Gül’ü alkışlarla karşıladılar. Gül’ün oy kullanacak olması nedeniyle Kayseri’de geniş güvenlik önlemleri alındı. Abdullah Gül, oyunu kullandıktan sonra eşi ile birlikte anne ve babasını evinde ziyaret etti. Cumhurbaşkanı Gül, Kayseri’ye yaptığı 1.5 saatlik gezinin ardından, geldiği GAP uçağıyla Ankara’ya döndü.
YENİ ANAYASA ÇÖZECEK
Anayasa paketi, Abdullah Gül’ün 7 yıl için mi, 5 yıl için mi görev yapacağı, yeniden aday olup olamayacağı konusunda yeni tartışmalara kapı araladı. AKP Grup Başkanvekili Bekir Bozdağ, Gül’ün 7 yıl için seçildiğini belirterek, "Seçildiği dönemki hakkını korur" dedi. Bozdağ, bu konudaki tartışmanın 5 yıl sonra TBMM Başkanlık Divanı’nca karara bağlanabileceğini belirtti. AKP yöneticileri ayrıca, yeni anayasa taslağı yasalaşırsa, Gül’ün görev süresinin 5 yıl olacağı ve yeniden aday olabileceği yönündeki geçici hükümlerle sorunun çözülmesini amaçlıyor.
9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, oyunu Çankaya İlköğretim Okulu 1100 numaralı sandıkta kullandı. Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Demirel, katılım az olması halinde siyasi meşruiyetinin tartışılıp tartışılmayacağı konusundaki soru üzerine, "Şekli meşruiyet varsa o çok kere yeterlidir. Eğer kayıt yoksa yani ’yüzde şundan aşağı olursa geçersizdir’ diye, sonradan kayıtları koymanın anlamı yoktur. Ama doğrusu yüzde 50’inin üzerinde bir seçim iştirakidir. Doğrusu odur, yapa yapa öğreneceğiz" dedi.
Oyunu Ahmet Andiçen İlköğretim Okulu’nda kullanan Anayasa Mahkemesi Başkanvekili Haşim Kılıç, "Oy kullanmama şeklinde bir davranışı ben onaylamıyorum. Farklı sezgileri olabilir, ama olumlu ya da olumsuz bu yansıtılmalıdır" dedi.
Erdoğan’ın sandığından 222 ’evet’ oyu çıktı
BAŞBAKAN Tayyip Erdoğan’ın oy kullandığı Burhaniye İlköğretim okulundaki 2126 numaralı sandıktan 222 "Evet", 41 "Hayır" oyu çıktı. 397 seçmenin kayıtlı olduğu sandıkta, 267 kişi oy kullandı, 4 oy geçersiz sayıldı.
CHP iptal için YSK yolunda
CHP, referandumun iptali amacıyla YSK’ya başvurmayı gündemine aldı. Sandık kurulu oluşturulmadan oy atma işlemine başlanılan sandıkları belirleyen CHP il ve ilçe örgütleri, listeleri genel merkeze yolladı. Referanduma katılmayan CHP lideri Deniz Baykal da örgütünden ve halktan gelen sandık kurumları oluşturulmadan oylama başlatıldı ihbarlarıyla ilgili olarak, "Bu bir iptal gerekçesidir" dedi. Baykal, referandumda kabul oyunun çıkması halinde ise Cumhurbaşkanı Gül’ün görevinin tartışmalı hale geleceğini vurguladı. Okan KONURALP/ANKARA
Oy sırasında çatışma çıktı
KARS’ın Selim ilçesine bağlı Katranlı Köyü İlköğretim Okulu’nda oy kullanmaya gelen ve aralarında husumet bulunan iki aile arasında sandık başında tartışma çıktı. Tartışmanın büyümesi üzerine T.A. yanında sakladığı pompalı tüfekle ateş açtı. Olayda Nusret Can Tepe (66), Bedevi Can Tepe (33), Mürsel Çezik (24) ve Derya Altun (17) yaralandı. Mukadder YARDIMCIEL/DHA
Anayasa değişikliği paketinin referandumla kabul edilmesiyle Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’e, ikinci kez ve halk tarafından seçilme yolu da açıldı. Diğer dört referandumda katılım oranı hep yüzde 80’in üzerinde olduğu için bu referandum katılım oranının düşüklüğü ile de dikkat çekti. Ancak, katılım yüzde 50’nin üzerinde gerçekleştiği için meşruiyet tartışması noktalandı. Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Muammer Aydın da bazı yerlerde sandık kurullarının geç oluşumu dışında, referandumun sorunsuz sonuçlandığını söyledi.
TERÖR GÖLGESİ Hakkari’de teröre verdiğimiz 12 şehit ve 16 yaralı referandumu gölgeleyip Türkiye’yi yasa boğdu. Antalya ve İzmir gibi illerde katılım oranı çok düşüktü. Referandum tüm yurtta sakin ve olaysız geçti.
GÜL KAYSERİ’DE Beş yıllığına ve ikinci kez halk tarafından yeniden seçilmesine olanak veren pakete Gül memleketi Kayseri’ye giderek eşi Hayrünnisa Gül ile Mustafa Eminoğlu Anadolu Lisesi’nde oyunu kullandı, referanduma "evet" dedi. Başbakan Tayyip Erdoğan İstanbul’da oy kullandı. Gül ve Erdoğan, terör zirvesi için Ankara’ya geri döndüler.
BÜYÜKANIT GİDEMEDİ İtalya’dan dönen Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt ise akşamki terör zirvesi öncesi durum değerlendirmesi yapmak üzere Genelkurmay’a geçti ve oy kullanmaya gidemedi. Referandumunu boykot eden CHP lideri Deniz Baykal, sandık yerine daha önceden planlandığı gibi gazetecilerle buluştu. MHP Lideri Devlet Bahçeli oyunu Ankara’da kullandı.
GÖREVLİ GELMEDİ Referanduma ilginin az olması, sandık çalışmalarını da etkiledi. Bazı yerlerde sandık kurullarının oluşturulmasında zorluk yaşandı. Sandık kurullarında görevli siyasi parti temsilcilerinin gelmemesi üzerine sandık kurulu başkanları, oy kullanmaya gelen vatandaşlardan geçici sandık kurulu oluşturarak oylama işlemini başlattılar.
Kayseri’de oy kullandı
11’inci Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, halk oylaması için oyunu eşi Hayrünnisa Gül ile birlikte, memleketi Kayseri’de, Mustafa Eminoğlu Anadolu Lisesi’nde kullandı. Vatandaşlar, okula gelişinde Gül’ü alkışlarla karşıladılar. Gül’ün oy kullanacak olması nedeniyle Kayseri’de geniş güvenlik önlemleri alındı. Abdullah Gül, oyunu kullandıktan sonra eşi ile birlikte anne ve babasını evinde ziyaret etti. Cumhurbaşkanı Gül, Kayseri’ye yaptığı 1.5 saatlik gezinin ardından, geldiği GAP uçağıyla Ankara’ya döndü.
YENİ ANAYASA ÇÖZECEK
Anayasa paketi, Abdullah Gül’ün 7 yıl için mi, 5 yıl için mi görev yapacağı, yeniden aday olup olamayacağı konusunda yeni tartışmalara kapı araladı. AKP Grup Başkanvekili Bekir Bozdağ, Gül’ün 7 yıl için seçildiğini belirterek, "Seçildiği dönemki hakkını korur" dedi. Bozdağ, bu konudaki tartışmanın 5 yıl sonra TBMM Başkanlık Divanı’nca karara bağlanabileceğini belirtti. AKP yöneticileri ayrıca, yeni anayasa taslağı yasalaşırsa, Gül’ün görev süresinin 5 yıl olacağı ve yeniden aday olabileceği yönündeki geçici hükümlerle sorunun çözülmesini amaçlıyor.
9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, oyunu Çankaya İlköğretim Okulu 1100 numaralı sandıkta kullandı. Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Demirel, katılım az olması halinde siyasi meşruiyetinin tartışılıp tartışılmayacağı konusundaki soru üzerine, "Şekli meşruiyet varsa o çok kere yeterlidir. Eğer kayıt yoksa yani ’yüzde şundan aşağı olursa geçersizdir’ diye, sonradan kayıtları koymanın anlamı yoktur. Ama doğrusu yüzde 50’inin üzerinde bir seçim iştirakidir. Doğrusu odur, yapa yapa öğreneceğiz" dedi.
Oyunu Ahmet Andiçen İlköğretim Okulu’nda kullanan Anayasa Mahkemesi Başkanvekili Haşim Kılıç, "Oy kullanmama şeklinde bir davranışı ben onaylamıyorum. Farklı sezgileri olabilir, ama olumlu ya da olumsuz bu yansıtılmalıdır" dedi.
Erdoğan’ın sandığından 222 ’evet’ oyu çıktı
BAŞBAKAN Tayyip Erdoğan’ın oy kullandığı Burhaniye İlköğretim okulundaki 2126 numaralı sandıktan 222 "Evet", 41 "Hayır" oyu çıktı. 397 seçmenin kayıtlı olduğu sandıkta, 267 kişi oy kullandı, 4 oy geçersiz sayıldı.
CHP iptal için YSK yolunda
CHP, referandumun iptali amacıyla YSK’ya başvurmayı gündemine aldı. Sandık kurulu oluşturulmadan oy atma işlemine başlanılan sandıkları belirleyen CHP il ve ilçe örgütleri, listeleri genel merkeze yolladı. Referanduma katılmayan CHP lideri Deniz Baykal da örgütünden ve halktan gelen sandık kurumları oluşturulmadan oylama başlatıldı ihbarlarıyla ilgili olarak, "Bu bir iptal gerekçesidir" dedi. Baykal, referandumda kabul oyunun çıkması halinde ise Cumhurbaşkanı Gül’ün görevinin tartışmalı hale geleceğini vurguladı. Okan KONURALP/ANKARA
Oy sırasında çatışma çıktı
KARS’ın Selim ilçesine bağlı Katranlı Köyü İlköğretim Okulu’nda oy kullanmaya gelen ve aralarında husumet bulunan iki aile arasında sandık başında tartışma çıktı. Tartışmanın büyümesi üzerine T.A. yanında sakladığı pompalı tüfekle ateş açtı. Olayda Nusret Can Tepe (66), Bedevi Can Tepe (33), Mürsel Çezik (24) ve Derya Altun (17) yaralandı. Mukadder YARDIMCIEL/DHA
