Umut ERDEM/ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Haziran 08, 2006 00:03
ABD’den getirilen Karun Hazinesi’nin en değerli parçalarından birisi olan Kanatlı Denizatı Broşu’nun çalınmasından sonra gözler, yurtdışına kaçırılan diğer eserlere çevrildi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın tespit ettiği ve iadesi için talepte bulunduğu altı farklı ülkede yüzlerce tarihi eserimiz bulunuyor. Kaçırılan eserlerin bazıları şunlar:
ALMANYA’DAKİ ESERLER
Boğazköy Sfenksi: 1917’de onarım için gitti. İadesi için 1970 UNESCO sözleşmesi Kültür Varlıklarının İadesi Komitesi’nin gündemine alındı.
Zeus Sunağı: İlk çağın en büyük heykeltraşlık şaheserinden biri olarak nitelendirilen ve Bergama Kralı 2. Eumenes tarafından yaptırılan sunak, 1868- 1878 yılları arasında parça parça sökülerek kaçırıldı.
İhtiyar Balıkçı Heykeli: Aphrodisias’tan çalınan heykelin gövdesi 1904 yılında Berlin Pergamon Müzesi’ne gitti. Baş kısmı Türkiye’de.
Beyhekim Camisi Mihrabı: Konya’da 13. Yüzyılda yapıldığı bilinen Beyhekim Camisi’nin çini mozaikli mihrabı, 1907 yılında yasa dışı yollarla yurt dışına götürüldü.
Hacı İbrahim Veli Sandukası: Konya’nın Akşehir İlçesi Alanyurt Köyü’nde bulunan Hacı İbrahim Veli Türbesi’ne ait sanduka 1906’da Almanya’ya kaçırıldı.
Truva Eserleri: 480 civarında ziynet eşyası, Truva tipi kaplar v.b... Eserlerin bir bölümü Berlin’de, bir kısmı da Rusya’da Puşkin Güzel Sanatlar Müzesi ile St. Petersburg’daki Hermitage Müzesi’nde bulunuyor.
AMERİKA’DAKİ ESERLER
Herkül Heykeli: 1980’de ABD’ye kaçırılan heykelin alt kısmı Antalya Müzesi’nde sergileniyor. Perge kazısı sırasında kaçırılan Roma dönemine ait heykelin kaçırılan üst bölümü Boston Güzel Sanatlar Galerisi ile Leon Levy-Shelby White adlı koleksiyonerlerin elinde.
Kumluca Eserleri: Dini amaçlı gümüş kaplar çoğunluğunu oluşturuyor. Antalya Kumluca’da bir kiliseden 1963 yılında gitti. Hazine, Washington’daki Dumbarton Oaks Müzesi’nde sergileniyor.
Paul Getty Müzesi: Anadolu Medeniyetler Müzesi uzmanlarının yaptığı araştırmalar sonucu J. Paul Getty Müzesi’nde sergilenen 40 adet eserin Anadolu kökenli olduğu tespit edildi.
İTALYA’DAKİ ESERLER
Lidya yazıtı: İtalya Interpolü’nce 14 Kasım 1997 tarihinde Galeotti isimli bir İtalyan vatandaşından ele geçirdi.