Güncelleme Tarihi:
Dünya Bankası tarafından bugün açıklanan ve Doğu Avrupa’da gerçekleştirilen işletme anketlerinin yeni ülkeler arası verileri, bölgeyi bu yıl vuran talep krizinin boyutlarını ve şirketlerin buna nasıl cevap verdiğini ilk kez ortaya koydu.
Anket, nitelikli işgücünün büyük bir kısmını istihdam eden genç, yenilikçi işletmelerin ve şirketlerin satışlarında ciddi düşüşler meydana geldiğini gösterdi.
Konuyla ilgili değerlendirmede bulunan Dünya Bankası Avrupa ve Orta Asya Bölgesi Özel ve Finansal Sektör Geliştirme bölümü ekonomisti Paulo Correa, "Genç ve yenilikçi şirketlerin krize karşı koyma ve gelecekte büyümeyi sağlama bakımından daha donanımlı oldukları düşünülüyordu. Krizin bu şirketler üzerindeki fazlasıyla ciddi etkileri, bu altı ekonominin toparlanma hızı ile ilgili soru işaretleri doğurmaktadır" dedi.
EN BÜYÜK ETKİ TALEP DÜŞÜŞÜNDE
Elde edilen veriler, şirketlerin yüzde 70'inin küresel krizin en büyük etkisini talep düşüklüğü tarafında yaşadığını ortaya koydu.
Veriler, krizin etkilerinin farklı tür şirketler arasında değişiklikler sergilediğini gösterirken, bu farklılıklar, küresel mali krizin en fazla etkilediği Doğu Avrupa ve Orta Asya’nın ekonomik toparlanması için önemli sonuçlara sahip olabileceğine işaret etti.
Dünya Bankası’nın İşletme Anketi ekibi tarafından gerçekleştirilen anket kapsamında, Haziran ve Temmuz 2009’da altı Doğu Avrupa ülkesindeki —Bulgaristan, Macaristan, Letonya, Litvanya, Romanya ve Türkiye— 1,686 işletmeden veriler toplandı.
KRİZ YAPISAL DEĞİŞİKLİK YARATTI
Anketin sonuçları, küresel krizin ekonomide yapısal değişikliklere yol açmış olabileceğini de gösterdi. Yurtiçi piyasaya yönelik olarak faaliyet gösteren ve ticaret dışı sektörlerdeki önemli sayıdaki şirketin bu dönemde büyüme kaydetmesi bunun en önemli göstergesi oldu.
Elde edilen sonuçlar aynı zamanda şirketlerin, işletme sermayesi ihtiyaçlarını karşılamak için iç kaynaklara daha fazla dayanarak, vergi ödemelerini geciktirerek ve borçlarını yeniden yapılandırmaya çalışarak krize cevap verdiğini de açığa çıkardı.
Ankete katılan şirketlerin çoğunluğu, satışların daha fazla düşmeyeceği, işten çıkarmaların ise Ağustos – Aralık 2009 arasında devam edeceği yönünde beklentilerini ifade etti.
Dünya Bankası Grubu Finansal ve Özel Sektör Geliştirme bölümünden Program Koordinatörü Jorge Luis Rodríguez-Meza konu ile ilgili olarak şunları söyledi: “Önümüzdeki iki veri toplama turundan elde edilecek veriler, bölgedeki ülkelerin ne kadar hızla toparlanacağı konusunda daha fazla bilgi sağlayacaktır. Bu turlar krizin etkilerini ve zaman içindeki toparlanmanın hızını izlemek için kullanılacaktır.”