Emsal Roşin Çiçek
Güncelleme Tarihi:
Diyarbakır’da eşcinsel olduğu için öldürülen 17 yaşındaki Roşin Çiçek davasının gerekçeli kararı açıklandı. Bu dava, savcının mütalaasında ‘Roşin’in cinsel yönelimi’ terimini kullanması ve sanıklara müebbet hapis cezası verilmesiyle bir ilk. Davayı kampanyalaştırarak kamuoyuna duyuran SPoD ekibi “Müdahillik karara ışık tuttu” diyor.
ROŞİN Çiçek, eşcinsel olduğu gerekçesiyle 2 Temmuz 2012’de Diyarbakır'da bir kurşunla başından vurularak ölüme terk edildiğinde 18 yaşına henüz basmıştı. Şubat’ta görülen cinayet savasının 9’uncu duruşmasındada baba Metin Çiçek’e ağırlaştırılmış, amcalar Mehmet Alican Çiçek ve Şeyhmus Çiçek müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Duruşmaya yoğun bir katılım oldu.
HAK MÜCADELESİ DAVASI
Bu yoğun katılımın bir sebebi de davayı kampanyalaştırarak kamuoyuna duyuran Sosyal Politikalar Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Derneği’ydi (SPoD). 2011’de kurulan SPOD’un amacı sosyal ve ekonomik hak mücadelelerine LGBT perspektifi kazandırmak ve kamuoyu oluşturmak.
HÂKİMLER DE ETKİLENDİ
Davaya müdahil olan, daha sonra müdahilliği kaldırılan SPoD’un avukatlarından Fırat Söyle, duruşmalar sırasında söylediklerinin mahkeme kararına ışık tuttuğunu söylüyor: “Roşin davası mahkemenin hâkimden savcısına herkesi etkiledi, çünkü karşılarında daha önce alışık olmadıkları eşcinsel ve trans bireylerle karşılaştılar.”
ZABITTA ‘CİNSEL YÖNELİM’
Keza avukatlardan Rozenin Seda Kip de varlıklarının mahkeme heyetini daha dikkatli davranmaya yönelttiğini anlatıyor: “Kullandıkları dile bile müdahale ediyoruz. Örneğin ‘Cinsel tercih’ yazıyorlar; zabıtta “Biz ‘cinsel yönelim ibaresini kullanıyoruz’ diye düzeltiriyoruz. Hâkimler ikinci seferde kendilerini ‘cinsel tercih’ yerine ‘cinsel yönelim’ terimini kullanmak zorunda hissediyorlar.” Peki, Roşin Çiçek davasında verilen kararın önemi nedir? Savcı, ilk defa ‘cinsel yönelim sebebiyle’ bütün sanıklar için ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası talep etti. Babaya ağırlaştırılmış müebbet, iki amcayaysa müebbet cezası verildi. Sanıklara indirim yapılmadı.
‘NEFRET SUÇUNA GİRER’
Fırat Söyle, davanın çok değerli, emsal bir karar olduğunu söylüyor: “Birçok eşcinsel cinayeti davasında sanıklar haksız tahrik sebebiyle indirim alıyordu. Burada mahkeme buna izin vermedi. Bu, nefret suçunu tanımlayabilecek bir karar.”
Eşcinsel hakemin de takipçileri
SPoD’un ilk ‘kampanya dava’sı 2008’de babası tarafından eşcinsel olduğu için öldürülen Ahmet Yıldız’ınkiydi. Ardından aralarında futbol hakemi Halil İbrahim Dinçdağ, Avcılar’daki Meis sitesi davası gibi nefret söylemi içeren 10 davayı kampanyalaştırdılar. Bu davaların dördü hâlâ devam ediyor.
İnsan Hakları Sözleşmesi’ne göre karar çıktı
DİYARBAKIR 3’üncü Ağır Ceza Mahkemesi, Roşin Çiçek davasıyla ilgili verdiği gerekçeli kararda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne atıf yaptı. Birleşmiş Milletler 2011 yılında aldığı kararla insanların cinsel eğilimleri ve cinsiyet yönelimleri nedeniyle maruz kaldıkları şiddet eylemleri ve ayrımcılıktan endişe duyduğunu, üye devletlerin bu konuda gerekli tedbirlerini almalarını öngördüğünü hatırlattı.