Emniyet kararname ile çalkalanıyor

İçişleri Bakanlığı, son dönemlerin en hareketli günlerine sahne oluyor. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın, vali ve emniyet müdürleri arasında yapılacağını açıkladığı değişikliğin kısa sürede sonuçlandırılması gerekiyor. Çünkü bu konunun sürüncemede bırakılması halinde özellikle Emniyet’te bunun rahatsızlığı daha da büyük oluyor.

Şimdiden yerel gazetelerde ya valinin ya da il emniyet müdürünün görevden alınacağına ilişkin haberler yayımlanıyor. Bu haberler ne o ilin valisinde ne de il emniyet müdüründe çalışma şevki bırakır.

Yerel bazı siyasetçilerin “valiyi, emniyet müdürünü görevden aldırıyorum” şeklindeki açıklamaları oluyor ki,

bunlar memurlar üzerinde önemli bir baskı oluşturuyor.

BU GÖREVE İKİNCİ KEZ DE ATANANLAR OLDU

“Olmaz, olmaz” demeyin, geçmişte Emniyet Genel Müdürlüğü yapmış kişi, bakarsınız aynı göreve yıllar sonra yeniden getirilir. Örneğin Necati Bilican, Emniyet Genel Müdürlüğü yaptıktan sonra başka bir göreve atanmış, aradan yıllar geçtikten sonra Emniyet Genel Müdürlüğü’ne yeniden getirilmişti. Üçüncü kez olur mu? Bilican yaş haddinden emekliye ayrıldığından bu göreve gelemiyor…

Hasan Özdemir, uzun yıllar İstanbul Emniyet Müdürlüğü görevinde bulundu. Daha sonra Ardahan Valiliği’ne atandı. İstanbul’da olayların yoğunlaştığı bir dönemde yeniden İstanbul Emniyet Müdürlüğü’ne getirildi. Yeniden, İstanbul Emniyet Müdürlüğü’ne getirilir mi? Hayır.

Gökhan Aydıner’in yaş haddinden 4 Aralık’ta emekliye ayrılmasından sonra, Emniyet Genel Müdürlüğü’ne asaleten bir atama yapılmadı. Bu ilk kez de olmuyor. Geçmişte de aynı görevler yine uzun süreli vekaleten yürütüldüğü dönemler de oldu. Örneğin, Emniyet Genel Müdür Yardımcısı Cemil Serhatlı, 9 ay Emniyet Genel Müdürlüğü’ne vekalet etmişti.

ATAMANIN İKİ YÖNTEMİ VAR

Emniyet Genel Müdürlüğü için genelde iki atama sistemi mümkün. Emniyet Genel Müdürlüğü görevi valiliğe eşdeğer bir görev olarak kabul ediliyor. O yüzden, ataması yapılacak kişinin valilik yapmış olması öngörülüyor. Teamül haline gelen bu uygulama nedeniyle, bazı emniyet mensupları bir aylığına da olsa vali yapılıyor, o unvan alındıktan sonra Emniyet Genel Müdürlüğü’ne atanıyor. Örneğin Ünal Erkan, Mehmet Ağar, Turan Genç gibi emniyet kökenliler bu yöntemle Emniyet Genel Müdürlüğü’ne getirilmişlerdi.

Emniyet Hizmetleri Sınıfından da bir Emniyet Genel Müdürlüğü için bir kadro bulunuyor. Ancak, Emniyet Hizmetleri Sınıfı’ndan bugüne kadar Emniyet Genel Müdürlüğü’ne doğrudan atama yapılmadı. Belli hizmet kademelerinde bulunmuş, kıdem ve liyakata göre Emniyet Genel Müdürlüğü’ne emniyet kökenli birisinin vali yapılmadan da ataması mümkün.

Aslında her Emniyetçinin gönlünde, Emniyet Genel Müdürlüğü’ne kendi içlerinden çıkmış birisinin atanması var. Yıllarca emniyetin değişik kademelerinde görev yapmış birisinin teşkilatının yeri geldiğinde en tepesinde görev yapması niçin mümkün olmasın?

Polis Akademisi’nde öğrenime başlayan her polis müdürü adayı il emniyet müdürü olmak, Emniyet Genel Müdür Yardımcılığı görevinde bulunmak, olanak sağlanırsa vali olarak hizmet vermek ister. Atamada görevde yükselmeyi esaslara bağlarsınız, emniyet mensubunun gönlünde niçin Emniyet Genel Müdürlüğü’ne atanmak yatmasın?

Bugün Emniyet Genel Müdür yardımcılıklarını emanet ettiğiniz insanlar arasından Emniyet Genel Müdürlüğü’ne niçin atama olmasın?

EMNİYET GENEL MÜDÜRÜ KİM OLACAK?

Emniyet Genel Müdürlüğü’ne mutlaka asaleten bir atama yapılacaksa, bu Cumhurbaşkanı'nın karşı olmayacağı bir isim olması gerekiyor. İstanbul Valisi Muammer Güler’in adı her dönemde Emniyet Genel Müdürlüğü için geçmişti. Yine kuvvetli adaylardan birisi.

İkinci önemli aday ise Ankara Valisi Kemal Önal. “Kemal Önal daha önce o görevde bulunmuştu” denilebilir. Aynı göreve Necati Bilican nasıl ikinci kez getirildiyse, Kemal Önal’ın da bu göreve getirilmesi sürpriz sayılmaz.

Emniyet için değişik isimler konuşuluyor. Genel müdürlük için çok istekli isimlerden biri İzmir Valisi Oğuz Kaan Köksal, diğeri Kırklareli Valisi Hüseyin Avni Coş. Ancak, sürpriz bir isim daha var. Adana Valisi Cahit Kırıç da genel müdürlük için kuvvetli adaylardan birisi.

Doğru, olan eğer buraya bir atama yapılacaksa bunun geciktirilmeden yerine getirilmesidir. Atamaların yapılacağının Başbakan tarafından açıklanmasından sonra değişiklik için fazla beklenilmemeli, illerde boşluk doğmasının ve siyasetçilerin kamu görevlilerinin üzerinde baskı kurmasın da önüne geçilmelidir.

CELALETTİN CERRAH İSTEMEDİKÇE BU İŞ OLMAZ

Bazı illerde yaşanan olumsuzluklar nedeniyle, özellikle muhalefet, “Emniyet Genel Müdürlüğü’ne atama yapılamıyor” eleştirisinde bulunuyor. Evet, asaleten bir atama cumhurbaşkanlığı seçimi sonuna kadar düşünülmüyordu. Çünkü hükümetin Emniyet Genel Müdürlüğü’ne atanmasını öngördüğü kişinin kararnamesinin Cumhurbaşkanı tarafından onaylanmayacağı gibi bir beklenti oluştu. O yüzden, Köşk'e genel müdürlük için kararname gönderilmemişti.

Hrant Dink suikastından sonra Trabzon Valisi ve Emniyet Müdürü tartışmalı bir biçimde görevden alındı. Ancak, ancak olayın kilit isimlerinden eski Trabzon Emniyet Müdürü olan Ramazan Akyürek ise halen İstihbarat Dairesi Başkanlığı görevini yürütüyor. Emniyetin yapısını iyi bilenler, “işte bu olmuyor” diyor.

Sabri Uzun, İstihbarat Dairesi Başkanlığı’nda en uzun kalan deneyimli bir müdür. AKP’den önce de aynı görevde bulunmuştu. AKP döneminde de Başbakan Erdoğan’ın talimatıyla İstihbarat Dairesi Başkanlığı’na yeniden getirilmişti. Ancak, Şemdinli iddianamesinden sonra görevinden alındı. Yerine, Ramazan Akyürek’in getirilmesi de yine Başbakan Erdoğan’ın talimatıyla gerçekleştirildi.

İstanbul Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah da, bulunduğu göreve yine Başbakan Erdoğan’ın talimatıyla atanmıştı. Başbakan, kendi döneminde bu göreve getirdiği, İstanbul’u teslim ettiği İl Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah’ı, kolay kolay görevden almaz. Görevden alınma olsa bile bu yükseltilerek gerçekleştirilir.

SEZER, EMNİYET KÖKENLİLERİN VALİ OLARAK ATANMASINA KARŞI

Bunun için yöntem belli. Eğer, Cerrah’ın mutlaka görevden alınması gerekiyorsa, Cerrah, basında iddia edildiği, gibi Emniyet Genel Müdür Yardımcılığı’na getirilmeyecek. Şimdiki adı Strateji ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı olan eski adı Araştırma Planlama Koordinasyon (APK) Başkanlığı emrine atanacak. Yani, kızakta bir süre bekletilecek.

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, emniyet kökenlilerin vali olarak atanmasına karşı. O yüzden, emniyet kökenlilerin vali olarak atanmasını öngören kararnameler hep imzalanmadan çevrildi. 16 Mayıs’ta Cumhurbaşkanı'nın değişmesinden sonra, vali olarak atanması amaçlanan emniyet müdürleri arasında, Cerrah’ın da adını görmemiz, bizi şaşırtmaz… Cerrah’ın yerine kim atanır? Bunun için şanslı ismin de İzmir Emniyet Müdürü Hüseyin Çapkın olduğu belirtiliyor. Bunun için ortaya konulan gerekçeler de hep geçerliliği olan konular.

Cerrah alınır mı? Konuştuğum bazı yetkililer, Cerrah’ın şu aşamada görevden alınmasının hemen hemen imkansız olduğunu da eklediler. Eğer, Cerrah “Ben yoruldum, benim yüzümden hükümet yıpranmasın, beni alın” demezse de görevden alınmayacağı bilinmeli. Aslında, Hrant Dink suikastı önlenemedi ama bunda Cerrah’ın görevini eksik yaptığı iddiaları da çok inandırıcı değil. Bu, müfettiş raporlarında da öyle gözüküyor.

Kararname için çok değil, biraz daha sabır…