Emeklilerin beklediği tasarı kabul edildi

Komisyonda kabul edilen "Emekli Sandığı Kanunu ile Bazı Kanun ve KHK'larda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı"na göre, döviz kazandırıcı faaliyetler kapsamında, kamu kurum ve kuruluşlarınca yaptırılan yolcu taşıma işleri ile uluslararası taşımacılık işleri, harç ve damga vergisi istisnası kapsamına alınacak. 

Yolcu taşımacılığı da bu kapsama alınacak. 

Ayda en az bir kez toplanan Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, yılda en az 8 kez toplanacak. Para Politikası Kurulu toplantıları, başkanın çağrısı üzerine yapılacak. 

Yazılımda ve gayrimaddi hakların satın alınmasında, kiralanmasında KDV istisnası getirecek. 

Belediyeler ve il özel idarelerinin taşınmaz satışları, teslimleri, katma değer vergisine tabi tutulmayacak. Belediyeler ve il özel idarelerin taşınmazları satmalarındaki "2 yıl ellerinde tutma" şartı kaldırılacak. 

- KATMA DEĞER VERGİSİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELER

Katma Değer Vergisi Kanunu'na eklenen geçici maddelerle belediyeler ve il özel idareleri tarafından iktisadi işletme oluşturmaksızın yapılan taşınmaz teslimlerinde katma değer vergisi aranmayacak. Bu nedenle geçmişe dönük herhangi bir tarhiyat yapılmayacak, daha önce yapılmış olan tarhiyatlardan varsa açılmış davalar feragatla vazgeçilecek, tahakkuk eden tutarlar terkin edilecek, tahsil edilen tutarlar ret ve iade edilmeyecek. 

Tutarı ne olursa olsun, mükelleflerin yatırım teşvik belgesi kapsamında imalat sanayisinde ve sadece 2017 yılındaki yatırım harcamaları kapsamında gerçekleştirilecek inşaat işleri nedeniyle yüklenilecek ve indirim yoluyla telafi edilemeyecek katma değer vergisi iade edilecek. 

Tasarıya göre, 50 milyon Türk Lirası ve üzerindeki sabit yatırım tutarı olanlara, yılın altı aylık dilimlerinde yüklenilen katma değer vergisi, altı ayı takip eden bir yıl içinde, daha düşük sabit yatırım tutarı olanların yıl içinde yüklenilen ancak indirilemeyen katma değer vergisi ise ertesi yıl iade edilecek. Bu kapsamda yapılacak işlemlerle ilgili usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenecek. 

Kara, deniz ve hava ulaşım araçları hakkında verilen "el konularak mülkiyetin kamuya geçirilmesi" kararlarının uygulanmasında, el koyma işlemi bu araçların kayıtlı bulunduğu sicile şerh verilmek suretiyle de olabilecek ve şerh konulduktan sonra kamuya geçme işlemlerine devam edilecek. 

Kara ulaşım araçlarıyla ilgili olarak, düzenlemenin yürürlüğe girdiği ayı takip eden 6'ncı ayın sonuna kadar ilgili gümrük idaresine başvurulması ve taşıtın ilk iktisabında ödenen ÖTV'nin yüzde 25'ine tekabül eden tutarın 1 ay içinde ödenmesi halinde, "el konularak mülkiyetin kamuya geçirilmesi" kararı kaldırılacak. El konulan araç, sahibine iade edilecek. 

Serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutularak ilk iktisabı gerçekleşmiş kara ulaşım araçları ile ilgili olarak, "el konularak mülkiyetin kamuya geçirilmesi" kararı verilmesi gereken fiilin gümrük idaresince tespit edilmesinden önce ve belirtilen süre içinde kendiliğinden bildirilmesi durumunda, bu oran yüzde 15 olarak uygulanacak. 

- BİREYSEL EMEKLİLİK 

Bireysel emeklilikte, katkı payının şirket hesaplarına nakden intikal ettiği tarihten önceki bir tarihte devlet katkısı hesaplamasına konu edilmesi nedeniyle erken ödenen devlet katkısı tutarlarına, devlet katkısının Hazine Müsteşarlığınca fiilen ödendiği tarih ile ödenmesi gereken tarih arasındaki süre için gecikme zammı oranı esas alınarak gecikme bedeli hesaplanacak. 

Hesaplanan bedelin devlet katkısının Müsteşarlıkça ödenmesi gereken tarihten şirketin ödeme yaptığı tarihe kadar, belirtilen gecikme zammı oranına göre hesaplanan faiziyle birlikte vergi dairesine ödenmesi gerektiği hususu, emeklilik gözetim merkezi tarafından şirkete ve şirketin bağlı olduğu vergi dairesine bildirilecek. 

Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu'na geçici madde eklenecek. Eklenen yeni maddeye göre, 1 Ocak 2013 tarihi ile bu maddenin yürürlüğe gireceği tarih arasındaki sürede, katkı payının şirket hesaplarına nakden intikal ettiği tarihten önceki bir tarihte, erken ödenen devlet katkısı tutarlarına, devlet katkısının Müsteşarlıkça ödendiği tarih ile ödenmesi gereken tarih arasındaki süre için belirtilen gecikme zammı esas alınarak gecikme bedeli hesaplanacak. 

Hesaplanan bedelin, devlet katkısının Müsteşarlıkça ödenmesi gereken tarihten şirketin ödeme yaptığı tarihe kadar, gecikme zammı oranına göre hesaplanan faiziyle ödenmesi gerektiği, emeklilik gözetim merkezince şirkete ve şirketin bağlı olduğu vergi dairesine bildirilecek. 

Yapılan değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce ödenmiş katkı paylarına da aynı hüküm uygulanacak. 

- HAZİNE'YE AİT TAŞINMAZLAR 

31 Aralık 2000 tarihinden önce üzerinde yapılanma olan Hazine'ye ait taşınmazların bedelsiz olarak ilgili belediyelere devredilmesi ve belediyeler tarafından da öncelikle üzerinde ev, iş yeri gibi yapı yapan vatandaşlara rayiç bedel üzerinden doğrudan, ihalesiz ve uygun ödeme koşulları ile satılmasına yönelik uygulamada, tarih 19 Temmuz 2003 olarak değiştirilecek. Böylece 31 Aralık 2000 ile 19 Temmuz 2003 tarihleri arasındaki dönemde Hazine taşınmazları üzerinde ev, iş yeri gibi yapı yapan vatandaşlar da bu hükümlerden yararlanması sağlanacak. 

- İRTİFAK HAKKI 

Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan, öğrencilere yönelik eğitim ve yurt faaliyeti bulunan vakıflardan Gençlik ve Spor, Maliye ve Milli Eğitim bakanlıklarınca belirlenen şartları sağlayanlar lehine, kuruluş amaçlarına uygun olarak kullanılmak üzere mülkiyeti Hazineye veya kamu kurum ve kuruluşlarına ait taşınmazlar üzerinde 49 yıl süre ile "bedelsiz irtifak hakkı" tesis edilebilecek. 

Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerler üzerinde ise bunlar adına bedelsiz kullanma izni verilebilecek. Bunlardan ayrıca hasılat payı alınmayacak. Bu şekilde irtifak hakkı tesis edilen veya kullanım izni verilen taşınmazlardan elde edilen gelirin tamamı, münhasıran öğrencilere yönelik eğitim kurumlarının veya yurtların yapım, bakım, onarım, işletim ve benzeri giderlerinin karşılanmasında kullanılacak. 

İrtifak hakkı tesis edilen taşınmazların tapu kütüğüne, taşınmazların veriliş amacı dışında kullanılmayacağına ilişkin şerh konulacak. 

Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler ile mülkiyeti Hazineye veya kamu kurum ve kuruluşlarına ait taşınmazlar üzerinde öngörülen şartları taşıyanlar lehine bedelli olarak tesis edilen irtifak hakları veya kullanma izinleri, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 yıl içinde talep edilmesi halinde, hasılat payı alınmaksızın 49 yıl süreli "bedelsiz irtifak hakkı"na veya kullanma iznine dönüştürecek. Bu madde kapsamında kalan taşınmazların kullanımlarıyla ilgili olarak tebliğ edilen veya tahakkuk ettirilen kullanma izni ve irtifak hakkı bedelleri tahsil edilmez, tahsil edilenler iade edilmeyecek. 

Tasarıyla KOBİ'lerin krediye erişim imkanı artırılacak. 

Finansman imkanlarını geliştirmek ve kredi sisteminin etkin işlemesine katkı sağlamak amacıyla firmalara kredi garantisi veren kredi garanti kurumlarına 25 milyar TL'ye kadar nakit kaynak aktarmaya veya özel tertip devlet iç borçlanma senedi ihraç etmeye Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakan; nakit aktarımı veya ihraç edilecek özel tertip devlet iç borçlanma senetleri için Müsteşarlık bütçesinin mevcut ya da yeni açılacak tertiplerine 25 milyar TL'ye kadar ödenek eklemeye Maliye Bakanı yetkili olacak. Bu limitler mevcut düzenlemede 2 milyar TL olarak uygulanıyordu. 

TOKİ'nin, Yüksek Planlama Kurulu kararı kapsamında ihraç ettiği borçlanma senetlerinden kaynaklı Tasfiye Halinde Türkiye Emlak Bankası AŞ'ye olan borçları, tasarının yürürlüğe girdiği tarih esas alınarak belirlenen tutar üzerinden Hazine Müsteşarlığına nakledilecek. 

- 30 YILDAN SONRAKİ HER YIL İÇİN EK İKRAMİYE

30 yıldan fazla emekli ikramiyesine hak kazanmasına rağmen, 30 tam hizmet yılı üzerinden emekli ikramiyesi ödenenlere, kalan her tam hizmet yılı için ek ikramiye ödenecek.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edilen "Torba Kanun Tasarısı"yla emekli ikramiyesine esas hizmet süresinin hesabındaki 30 yıllık üst sınırın Anayasa Mahkemesince iptali üzerine ortaya çıkan sorunun giderilmesi amacıyla düzenleme yapılıyor. 

Anayasa Mahkemesi iptal kararından önce aylık bağlananlar ile emekli ikramiyesini almadan vefat edenlerin dul ve yetimlerine 30 yıllık hizmet yılından fazla süreler için emekli ikramiye ödemesi yapılmaması nedeniyle ortaya çıkan yargısal ihtilafların çözüme kavuşturulması amaçlanıyor. 

Buna göre, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce 30 yıldan fazla emekli ikramiyesine müstahak hizmet süreleri bulunmasına rağmen, 30 tam hizmet yılı üzerinden emekli ikramiyesi ödenenlere, 30 yılı aşan her tam hizmet yılı için, 50TL'den aşağı olmamak üzere, görevlerinden ayrıldıkları tarihteki emekli keseneğine esas aylık unsurları üzerinden aylıklarının başlangıç tarihindeki katsayılar ve emekli ikramiyesi ödenmesine esas hükümler dikkat alınarak tahakkuk ettirilecek emekli ikramiyesinin, kendilerinin veya hak sahiplerinin yasanın yürürlüğe girdiği tarihi takip eden bir yıl içerisinde başvuruda bulunmaları şartıyla, 7 bin 500 Türk Lirasına kadar olan kısmı başvuru tarihinden itibaren üç ay içerisinde, varsa kalan kısmı ise ilk ödeme tarihinden itibaren hesaplanacak kanuni faiziyle birlikte takip eden yılın aynı ayı içerisinde ödenecek. 

Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce başvuru yapıp dava açmamış olanların başvuruları, yasanın yürürlüğe girdiği tarihte yapılmış sayılacak. 

Düzenleme kapsamında ödenecek toplam ikramiye tutarı hiçbir şekilde 100 TL'nin altında olamayacak. 

Görülmekte olan davalarda ayrıca bir başvuru şartı aranmaksızın, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içerisinde dava öncesi yapılan idari başvuru tarihinden itibaren işleyecek kanuni faiziyle birlikte hesaplanacak tutar yeni hesaplamaya göre ödenecek. Mahkemelerce, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce açılmış davalarda, davanın konusuz kalması sebebiyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilecek. 

Yargılama giderleri idare üzerinde bırakılacak ve vekalet ücretinin dörtte birine hükmedilecek. Ayrıca, ilk derece mahkemelerince verilen kararlar hakkında Sosyal Güvenlik Kurumunca kanun yollarına başvurulmayacak ve düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan itiraz veya temyiz başvurularından vazgeçilmiş sayılacak. 

İşverenlerin rekabet gücünün artırılması ve kayıtlı istihdamın teşviki ile asgari ücretle çalışanların yoğunlukta olduğu küçük ve orta ölçekli işletmelerin desteklenmesi için 2016 yılında uygulaması başlatılan asgari ücret desteği 2017 yılında da devam ettirilecek. 

2016 yılı Aralık, 2017 yılı Ocak ve Şubat aylarına ait sigorta prim tutarlarını, sırasıyla 2017 yılı Ekim, Kasım ve Aralık aylarında ödemeleri halinde bu aylara ilişkin primler süresinde ödenmiş sayılacak. 

Sanayi sicil belgesine haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin kendi aralarında birleşmeleri halinde; bu kurumların birleşme tarihinde sona eren hesap döneminde münhasıran üretim faaliyetinden elde ettikleri kazançları ile bu kapsamda aynı şartları haiz birleşilen kurumun birleşme işleminin gerçekleştiği hesap dönemi dahil olmak üzere, üç hesap döneminde münhasıran üretim faaliyetinden elde ettiği kazançlarına kurumlar vergisi oranını yüzde 75'e kadar indirimli uygulatma ve indirim oranını farklılaştırma konusunda Bakanlar Kuruluna yetki veriliyor. 

Bu husustaki usul ve esasları ise Maliye Bakanlığı belirleyecek. 

Mükelleflerin yatırım teşvik belgesi kapsamındaki münhasıran imalat sanayinde ve sadece 2017 takvim yılında gerçekleştirecekleri yatırım harcamalarına ilişkin olarak ilgili kanuna göre Bakanlar Kuruluna verilen yetkiler genişletiliyor. 

Sigorta sözleşmelerinde, hasarın giderilmesine ve tazminatın ödenmesine yönelik olarak ilgili mevzuat çerçevesinde orjinala eşdeğerliği belgelendirilen parçaların kullanılmasına ilişkin usul ve esaslar, ilgili sigorta genel şartlarında belirlenecek. 

-GEÇMİŞ ÖDEME PERFORMANSLARINA İLİŞKİN DÜZENLEME 

Kullandığı nakdi ve gayri nakdi kredilerinin anapara, faiz veya ferilerine ilişkin ödemelerini aksatan gerçek ve tüzel kişilerin ticari faaliyette bulunan ve bulunmayan gerçek kişilerin ve kredi müşterilerinin karşılıksız çıkan çek, protesto edilmiş senet, kredi kartı ve diğer kredi borçlarını zamanında ödeyemedikleri için Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezine bildirilen kişiler ve kredi müşterileri, söz konusu borçlarını düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde tamamını ödemeleri veya yeniden yapılandırmaları halinde, geçmiş ödeme performanslarına ilişkin olumsuz kayıtlar dikkate alınmayabilecek. 

Kredi kuruluşları ve finansal kuruluşların bu kapsamda mevcut kredileri yeniden yapılandırması veya yeni kredi kullandırılması, bu kuruluşlara hukuki ve cezai sorumluluk doğurmayacak. 

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının su ürünleri üretim yerlerini kiralama süresi, 1 Ocak 2017 tarihinden 1 Ocak 2019 tarihine uzatılacak. 

-RECEP TAYYİP ERDOĞAN ÜNİVERSİTESİNE KADRO İHDASI 

Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesine, öğretim elemanlarına ait 230 kadro ihdas edilecek. 

Bağlama kütüğüne kaydedilen gemi, deniz ve iç su araçlarının yıllık vize harçları kaldırılacak. 

Tasarıyla, denizcilik sektörünün gelişmesi ve yabancı bayraklı gemi ve yatların Türk bayrağına geçmesi teşvik edilecek. 

Yurt dışında bulunan yat, kotra, tekne ve gezinti gemilerinin Türkiye'deki gerçek veya tüzel kişilere bedelsiz intikali, yurda ithali, kayıt ve tescili iş ve işlemlerine vergi, resim, harç istisnası getirilecek. 

Sosyal Hizmetler Kanunu'na eklenen maddeyle gerçeğe uygun olmayan belge ve sağlık kurumu raporu kullanımı nedeniyle yapılan ödemeler hariç olmak üzere, düzenlemenin uygulamaya girdiği tarihe kadar hane içinde kişi başına düşen gelir net asgari ücretin üçte ikisini geçtiği halde evde bakım yardımlarından faydalananlara fazla ve yersiz ödenen ve geri alınması gereken tutarlar ile bunlardan doğan faiz silinecek. 

Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce bu kapsamda tahsil edilmiş olan tutar bakımından ilgili kişiler lehine alacak hakkı doğmayacak ve yapılmış tahsilatlar iade edilmeyecek. 

-TÜRK ULUSLARARASI GEMİ SİCİLİ'NE KAYITLI GEMİ VE YATLARA YÖNELİK İSTİSNALAR

Türk Uluslararası Gemi Sicili'ne kayıtlı gemi ve yatlara yönelik istisna uygulamaları yeniden düzenleniyor. 

Bu doğrultuda, kapsama giren gemi ve yatların Türk Uluslararası Gemi Sicili'nden terkin edilerek yerli veya yabancı bir başka sicile geçişi veya ihracı ya da hurdaya ayrılmak için satışı gibi hallerde de kazanç istisnası uygulanmasına imkan sağlanacak. 

Ancak yurt dışından ithal edilen 3000 DWT'nin (yolcu gemileri ile özel maksatlı, özel yapılı gemilerde ise 300 grostonun) üzerinde olup Türk Uluslararası Gemi Sicili'ne kaydedilen gemilerin, bu sicilden terkin edilerek başka bir sicile devri veya ihracı ya da hurdaya ayrılmak için satışı halinde söz konusu istisna hükümlerinin uygulanabilmesi için, en az 6 ay süreyle Türk Uluslararası Gemi Sicili'ne kayıtlı olarak işletilmiş olması şartı aranacak. 

Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ile KHK'da Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un mali hükümlere ilişkin maddesinde yer alan istisnalara ilişkin yapılan değişiklikle, söz konusu istisna hükümlerinin kapsama giren gemi ve yatların Türk Uluslararası Gemi Sicili'nden terkin edilerek yerli veya yabancı bir başka sicile geçişi veya ihracı ya da hurdaya ayrılmak için satışı aşamasında da uygulanmasına imkan sağlanacak. 

Bu kapsamda maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce söz konusu istisnalardan yararlananlar hakkında, yararlandıkları bu istisnalar dolayısıyla geçmişe yönelik herhangi bir tarhiyat yapılmaması, daha önce yapılmış olan tarhiyatlardan varsa açılmış davalardan feragat edilmesi kaydıyla vazgeçilmesi, tahakkuk eden tutarların terkin edilmesi, tahsil edilen tutarların ise iade edilmesi sağlanacak. 

Sosyal Sigortalar Kanununun kapsamında bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret odaları, sanayi odaları, borsalar veya bunların teşkil ettikleri birliklerin personeli için kurulmuş sandıkların, iştirakçileri olarak çalışmaya başlayanlardan 45 yaşını doldurmamış olanların ilgili sandıklar Sosyal Güvenlik Kurumuna devredilinceye kadar Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında sigortalı olmasalar da işverenleri aracılığıyla bireysel emeklilik sistemine otomatik olarak dahil edilmesine imkan sağlanacak. 

Söz konusu sandıklarda iştirakçi olarak çalışan 45 yaşını doldurmamış mevcut iştirakçiler de bireysel emeklilik sistemine otomatik katılım kapsamına alınacak. 

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununda yapılan düzenleme ile çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinin B sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü ile tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinin C sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüklerine ilişkin süreler iki yıl uzatılacak.