Elveda Brütüs
Güncelleme Tarihi:
Bir dönem Türkiye’de mahalle mahalle gezen ayı oynatıcıları tef çalarak ayıları dans ettirirdi. Aslında masum gözüken bu olayın arkasında büyük bir acımasızlık vardı. Daha yavruyken ormandan kaçırılan ayılara, türlü türlü işkencelerle dans etmesi öğretiliyordu. 1990’lı yıllarda ayı oynatmanın yasaklanmasıyla birlikte ayılar özgürlüklerine kavuşmuştu. İşte o ayıların sonuncusu Brütüs’tü ve o da hayatını kaybetti.
Ayılara Özgürlük Projesi kapsamında 1994 yılında sokaklarda insanlar tarafından dans ettirilirken toplanan 64 ayı, doğal ortamlarında yaşamlarının sürmesi için Türkiye’de tek olan Karacabey Ovakorusu Celal Acar Yaban Hayatı Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi’ne getirildi. Geçen süre içerisinde bu ayılardan 63’ü yaşlılığa bağlı doğal nedenlerle ölürken, sadece ‘Brütüs’ kaldı. Barınakta bulunan 10’u yavru, 64’ü yetişkin 74 boz ayının en yaşlısı olan 37 yaşındaki Brütüs de yaşlılığa bağlı organ yetmezliği nedeniyle öldü. Brütüs'ün ölümüyle birlikte Türkiye’de bilinen son dansçı ayı da hayatını kaybetmiş oldu.
‘25 YIL BİZİMLE YAŞADI’
Rehabilitasyon Merkezi Şefi Uzman Veteriner Azizcan Sezer, “1996 yılında merkezimiz kurulduğu günden beri Brütüs isimli boz ayımız bizimle birlikteydi. Geçen günlerde çoklu organ yetmezliğine bağlı olarak, 37 yaşında Brütüs isimli boz ayımızı kaybettik. Yaklaşık 25 yıl kadar merkezimizde yaşadı. Merkezimizde kaldığı sürece Brütüs, sakin mizaçlı ve sevecen bir ayıydı. Yaklaşık 5-6 yıldır, yaşlandığından beri, özel bir beslenme programı uygulamaya başlamıştık. Sürekli izleniyordu, kontrolleri yapılıyordu” diye konuştu. Sezer, Brütüs’ün ölümüyle birlikte Türkiye’de dans ettirilen başka boz ayı kalmadığını belirtti.
ASLINDA BU İŞKENCEYDİ
Ayı oynatıcısı, ormanda yemek bulmak için ininden çıkan ayıyı fırsat bilip yavru ayıları çalıp kaçardı. Sonra yavru ayının burnuna zincir halka takan ayı oynatıcısı, acımasız yöntemlerle ona nasıl oynayacağını öğretirdi. Yavru ayıyı metal bir kafesin içine koyan ayı oynatıcısı, kafesin altına ateş yakar. Bu sırada ayı oynatıcısı tef çalmaya başlar. Sıcaktan ayağı yanan ayı, bir o ayağını bir bu ayağını kaldırıp durur. Bu vahşice yöntem ayı dans etmeyi öğrenene kadar haftalar hatta aylarca sürerdi.
Gördüğü işkenceden sonra ayı, oynatıcısıyla birlikte mahalle mahalle gezerdi. Ayı oynatıcısı tef çalmaya başlayınca ayağının gene yanacağını düşünen ayı oynamaya başlardı. Ayı oynatıcısı da mahalleliden para toplayıp geçimini böyle sağlardı. 1994 yılında Ayılara Özgürlük Projesi kapsamında sokakta oynatılan ayılar toplatılıp rehabilitasyon merkezlerine gönderilerek bu acımasız eğitimin de sonu geldi.