EleÅŸtirmen - yazar Memet Fuat öldü

Güncelleme Tarihi:

Eleştirmen - yazar Memet Fuat öldü
Oluşturulma Tarihi: Aralık 19, 2002 00:00

Nazım Hikmet'in ÅŸiirlerinde 'oÄŸlum Memet' diye seslendiÄŸi üvey oÄŸlu, eleÅŸtirmen- yazar, Türk voleybolunun önemli isimlerinden Memet Fuat Bengü öldü. Bengü, bir süredir akciÄŸer rahatsızlığı nedeniyle tedavi görüyordu. Memet Fuat 20 Aralık Cuma günü Altunizade Camii'nde kılınacak öğle namazının ardından Karacaahmet Mezarlığı'nda topraÄŸa verilecek. Memet Fuat 76 yaşındaydı. Yabancı ülkelerde filmler çeken ilk Türk film yönetmen  Vedat Örfi ve Piraye Hanım'ın çocuÄŸu olan Memet Fuat Bengü, 1926 yılında Ä°stanbul'da doÄŸdu. 1946'da HaydarpaÅŸa Lisesi'ni, 1951'de Ä°stanbul Ãœniversitesi Edebiyat Fakültesi Ä°ngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü'nü bitiren Memet Fuat Bengü, öğretmenlik, çevirmenlik, muhabirlik, inÅŸaatlarda mimar yardımcılığı gibi iÅŸlerde çalıştı. Bengü, 1960'da DeYayınevi'ni kurdu, 1964-75 arasında Yeni Dergi'yi çıkardı. Bengü, bir önceki yılda çıkmış yazı, öykü ve ÅŸiirlerden yaptığı seçmelerle Türk Edebiyatı adlı yıllıklar düzenledi.  ÇocukluÄŸundan beri süre gelen spor tutkusunu, yaÅŸadığı çevredeki çocukları sportmenliÄŸe yönlendirme yolunda deÄŸerlendiren Memet Fuat Bengü, 1972-80 arasında voleybol erkek milli takımına antrenörlük yaptı.  Bengü, 1980'e doÄŸru De Yayınevi'ndeki etkinlik nerdeyse bütünüyle durmuÅŸken, üyesi olmadığı Yazarlar Kooperatifi, yayımlamayı düşündüğü ''Yazko Edebiyat'' dergisini yönetmesi için onu üyeleri arasına aldı. 1981'de Adam Yayınevi'nin yerli yayınlar yönetmeni oldu.  Türk kültürünün birçok yapıtını yeniden derli toplu yayımlamaya baÅŸlayan bu yayınevinde, birbirinden deÄŸerli kitapların yanı sıra Nazım Hikmet'in, Orhan Veli'nin yapıtlarının yanlışsız basımlarının yapılmasına öncülük eden Bengü, 1987'de emekli oldu ama yayıneviyle iliÅŸkisini büsbütün kesmedi. Bengü, 1985'te yayımlanmaya baÅŸlayan ''Adam Sanat'' dergisinin genel yayın yönetmenliÄŸi görevini, solunum yetmezliÄŸinden ikinci kez yoÄŸun bakıma girip çıktığı 1999 yılına kadar sürdürdü.       ÖDÃœLLERÄ° VE ESERLERİ       Memet Fuat Bengü, 1959'da dergilerde çıkan denemeleriyle Ataç EleÅŸtiri ArmaÄŸanı'nı, 1961'de Düşünceye Saygı adlı kitabının birinci basımıyla Türk Dil Kurumu Deneme-EleÅŸtiri Ödülü'nü kazandı. 1992'de ÇaÄŸdaşımız Makyavel adlı kitabıyla Sedat Simavi Ödülü'nü Gülten Akın'la paylaÅŸtı.  1995'te Kültür Bakanlığı "Kültür ve Sanat Büyük Ödülü" verilen Memet Fuat, 1996'da Edebiyatçılar DerneÄŸi Onur Ödülü Altın Madalyası aldı.  Türk edebiyatının önemli isimlerinden Memet Fuat'ın eserlerinden bazıları şöyle: Tiyatro Tarihi (1961), Türk Edebiyatı (1963-72, yıllıklar, 10 kitap), Çağını Görebilmek (1982, denemeler), Voleybol (1983; Mehmet Bengü adıyla), ÇaÄŸdaÅŸ Türk Åžiiri Antolojisi (1985), Sömürüsüz Bir Dünya (1998, deneme), Biçemden Biçeme (1998, deneme), ÇoÄŸunluÄŸun Gücü (1998, deneme), Duyumsanmayan Karanlık (1998, deneme), YaÅŸlı Bir ÅžaireMektuplar (1999, deneme), Tribünden Palavra Anılar (1999), Namık Kemal(1999), Aykırılıklar (2000), Nazım Hikmet (2000, Ä°nceleme), Aydınlar Sözlüğü (2001, inceleme)       NAZIM HÄ°KMET VE MEMET       Memet Fuat'ı birçok insan Nazım Hikmet'in ÅŸiirlerinden ya da mektuplarından tanıdı. Piraye Hanım ile 1930 yılında tanışan Nazım Hikmet 1935 yılında onunla evlendi. Ãœnlü ÅŸairin cezaevinde bulunması nedeniyle çoÄŸu ayrılık içinde geçen yıllardan sonra bu evlilik 1951 yılında bitti.  Hasret yıllarında Nazım, "oÄŸlum" diye hitap ettiÄŸi Memet Fuat'a yazdığı mektuplarda annesi Piraye ile ilgili düşüncelerini, şöyle dile getirdi: "Anneni tanıyıncaya kadar muhteva meselesinde bir bakıma sekterdim. Mesela, insanlar arasındaki sevda münasebetlerini yazmadım.Anneni tanıdıktan sonra onun yaratıcı tesiriyle bundan da kurtuldum. Bir sevda ÅŸiirini, ama sahici bir sevda ÅŸiirini, bir kavga ÅŸiiri kadarseviyor ve sayıyorum...  Anneni daha sık görmeni istiyorum. Bak, bir daha tekrar edeyim, ÅŸahsen benim üstümde, iyi kötü bazı eserler verebildimse onların üstünde annenin selim zevkinin, dürüst aklının, pırıl pırıl karekterinin çok ama pek çok tesiri olmuÅŸtur. Sanat eserinin halisini sahtesinden ayırdetmekte onun kadar becerikli ikinci bir insana daha rastlamadım dersem inan. Bundan dolayı yazdığın her ÅŸeyi mutlaka ona oku. Hatta hikaye, ÅŸiir vesair tarzlarda yazmayı düşündüğün yeniliklervarsa bunları ilkönce onunla münakaÅŸa et. Åžunu bil ki, o her hususta, yalnız sanatta deÄŸil, her hususta sana en doÄŸru, en iyi ve en soyluyu gösterebilecek biricik insandır."   Nazım Hikmet'le yirmi yıl baba oÄŸul gibi yaÅŸayan Memet Fuat, 1980'de Nazım Hikmet'in Bilinmeyen Ä°ki ÅŸiir Defteri'ni yayınladı. 1988-1990 arasında Adam Yayınevi Memet Fuat'ın editörlüğünde, Nazım Hikmet'in bütün yapıtlarını 28 kitaplık bir dizide topladı. Â
Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!