Elektronik kitap devri

ABD'nin ünlü üniversitesi Massachusetts Institute of Technology (MIT) uzmanları dünyanın elektronik mürekkep yapan ilk kitabını geliştirmeye çalışıyor. Satın aldığınız kitabın bütün sayfaları beyaz olacak. Okumak istediğiniz eserin elektronik hafıza kartını elinizdeki kitaba yerleştirmeniz yeterli.

Yaz tatilinden faydalanıp, ne kadar zamandır okumayı hayal ettiğiniz romanını bilgisayar ekranından okumak ister miydiniz? Cevabınız büyük ihtimalle, ‘‘Ne münasebet’’ değil mi. Pek çok kitap kurdu da sizin gibi düşünüyor. ‘Kitabımı elime alıp, plaj havlumun üstüne serilip okumanın tadı başka’ diyenler çoğunlukta. Yani, Laurence Gourret'nin geçenlerde çıkan Benazir Butto biyografisini veya Şevket Süreyya'nın modası hiç geçmeyen Tek Adam'ını okumak isteyenler, şimdilik kağıda basılı kitaptan vazgeçmiyor.

MİT'nin Media Lab bölümünden fizikçi Joseph Jacobson işte bu tespitten hareketle ‘eskiyle yeniyi’ yani Gutenberg'in 1440'lı yıllarda geliştirdiği kağıda basılı kitapla, 500 yıl sonra, 1940'lı yıllarda ABD'de geliştirilen bilgisayar teknolojisini birleştirmeye karar verdi. Bilgisayarın neredeyse sonsuz stoklama kapasitesiyle, kitap okuma kolaylığı ve zevkini buluşturdu.

Nasıl mı oldu bu? İstediğiniz metni safyalarında gösteren bir elektronik kitap yaratarak. Kitabın metni, karton cildin içine yerleştirilecek bir elektronik hafıza kartında yüklü olacak. Aynı karton cildin içine piller ve ana bilgisayarla bağlantılar da yerleştirilecek. Bu hayalin pek çok elemanı bugünün teknolojisiyle mümkün. Ama bir eksik var: Çünkü istediğiniz metni gösterecek elektronik sayfalar henüz geliştirilemedi.

ELEKTRONİK MÜREKKEP

Ancak Jacobson ve ekibi bu yolda önemli bir adımı başarıyla attılar. İngiliz bilim dergisi Nature'ın 16 Temmuz sayısında yer alan habere göre araştırmacılar elektroforez (*) tekniğini kullanarak bir ‘elektronik mürekkep’ geliştirdi. İki ince cam tabakası arasına yerleştirilen mürekkep partikülleri manyetik alan tarafından yönlendirilerek ekranda yazıların oluşmasını sağlıyor.

İlk denemelerde, bu teknikle elde edilen görüntünün birkaç ay sonra ‘kustuğu’ gözlenmişti. Jacobson ve ekibi, 40 mikrometre (0,004 mm) çapında üretan (bir kimyevi alaşım) mikro-kapsülden oluşan bir mürekkep geliştirdi. Bu mikro-kapsüllerden her biri eşit miktarda siyah ve beyaz pigment içeriyor. Beyaz pigmentlerle siyah pigmentlerin eletrik iletkenlikleri farklı. Böylece, kapsülün içine ‘hapis edilen’ partiküllerin kusması tehlikesi yok.

NASIL YAZILIYOR?

Kapsüllere elektrik akımı vererek, siyah partiküllerin öne çıkması ve ekranda yazı oluşması sağlanıyor. Şimdilik her kapsülü elektronik olarak yönlendirmek mümkün değil. Kitabın sayfalarının içine tel döşemek uygun değil. Ama bunun da çaresi bulunmak üzere. Gümüş katkılı bir vinil kullanılarak iletken bir elektronik mürekkep geliştirilecek.

Kağıdın üzerinde milyonlarca mikro-kapsülden oluşan bir satıh oluşturulacak. Şeffaf vinil mürekkep kağıdın üzerine bir elektronik devre çizecek. Bu devre de, milyonlarca siyah ve beyaz partikülü kağıdın üzerinde yerleştirerek yazının veya resmin oluşmasını sağlayacak.

Bu sistem işler hale geterilirse, kitap sayfaları kağıt olabileceği gibi metal, plastik vs de olabilecek.

ELEKTRİK KESİLİRSE...

Elektronik mürekkebin bir avantajı da elektrik kesintisinden etkilenmemesi. Yani elektrik kesilse de yazılar sayfadan silinmeyecek. Çok enerji tüketen ve taşınabilir bilgisayarların aküsünü tüketen likit kristalin aksine bu sistem çok az enerji tüketecek.

Bu teknoloji henüz bilgisayar ekranı üreticilerini tehdit edecek hale gelmedi. Ancak, 15.8 milyon dolar sermayeli, E İnk adlı bir şirket kuruldu bile. E Link şimdilik, elektronik mürekkep teknolojisinin yazısı değişebilir yaka kartı, sokak işaretleri gibi yan kullanım alanlarını geliştirip pazarlamayı düşünüyor.

Ama Joseph Jacobson'un tek bir rüyası var : elektronik kitap. Sayfası 2 ila 4 dolara mal edilecek ilk kitabı iki yıl içinde piyasaya sürebileceğini umuyor. Bu hesaba göre, tüketiciye 200 sayfalık bir kitap 100 ila 200 milyon liraya mal olacak. ‘Bir kitap’ tabii lafın gelişi... birkaç yüz milyon liraya kıydınız mı, evinizde tek ciltlik bir ‘İskenderiye Kütüphanesi’ bile oluşturabileceksiniz!

Kitap cildinin içindeki elektronik sistem her mikro-kapsülün

hareketini belirliyor. Bu kapsüller de, istenildiği gibi değiştirilen, yazı karakterlerini veya şekilleri oluşturuyor.

Harfler

İçi siyah ve beyaz partiküllerle doldurulmuş mikro-kapsüllerden oluşuyorlar.

Mürekkep parçacığı

Açık ve koyu tondaki bu parçacıklar, şeffaf bir elektrot ağında dolaşıyorlar.

Zıt kutuplar

Beyaz pigmentler artı kutuba, siyahlar ise eksi kutuba yöneliyor.

Gizli mürekkep

Büyütülmüş olarak gösterilen renkli mikro-kapsüllerin formülü gizli tutuluyor.