Oluşturulma Tarihi: Mart 08, 2001 00:00
Boğaziçi Üniversitesi (BÜ) Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selim Şeker, endüstrileşmeyle birlikte artan elektromanyetik (EM) alanların Alzheimer ve Parkinson hastalıklarına neden olma ihtimalinin yüksek olduğunu söyledi.
Prof. Dr. Şeker, EM enerji kullanımının yaygınlaşmasının insan organizması için büyük bir risk oluşturduğunu ifade etti. EM alanlarının, kısa zamanda hissedilen baş ağrıları, göz yanmaları, yorgunluk, halsizlik, baş dönmesi, uykusuzluk, gündüz uykulu dolaşma gibi rahatsızlıklara neden olduğunu bildiren Prof. Dr. Şeker, ayrıca uzun sürede ortaya çıkabilen ve hücre yapısı ile vücudunkoruma sistemini etkileyen biyolojik riskleri bulunduğunu kaydetti.
Artan sayıdaki elektrikli cihazlar, cep telefonları, televizyon ve radyo istasyonlarının neden olduğu EM alanlarının, ulusal ve uluslararası standartların üzerine çıkmasının, hava kirliliği sorununda olduğu gibi yeni bir çevre sorunu olan EM kirlenmesini ortaya çıkardığına dikkat çeken Prof. Dr. Şeker, şöyle konuştu:
''EM alanlarının Alzheimer (beyin doku bozukluğu, yaşlılık öncesi bunama) ve Parkinson (kasların sertleşmesi, istemli hareketlerin azalması) hastalıklarına neden olma ihtimali hayli yüksektir. Etkilerin oluşması EM alanlarının frekansına, şiddetine, uzaklığına, insanın vücut ölçülerine, vücudun elektriksel özelliklerine ve en önemlisi etki süresine bağlıdır.''
EM alanlarının kansere neden olduğunun bilimsel olarak yüzde 100 ispatlanmadığını anlatan Prof. Dr. Selim Şeker, şunları söyledi:
''Ancak özellikle çocuklarda ve yaşlılarda, yüksek değerdeki manyetik alanların kanserle ilgisi hakkında önemli veriler ortaya atılmıştır. Araştırmalara göre, bu alanlar, adale kasılması ile yumurta kısırlaşmasına neden olarak ve hücre bölünmesine etki ederek kansere zemin hazırlamaktadır. EM alanlarının kadınlarda meme kanserine neden olabilen östrojen salgısını artırdığı, erkeklerde testosteron düzeyini azalttığı, bunun da prostat veya erbezi kanserineyol açabileceği tıp literatüründe ifade ediliyor.''
EM alanlarının yoğunluğunun, gücü yayan kaynağa yaklaştıkça arttığını belirten Prof. Dr. Selim Şeker, ''Saç kurutma makinesi, elektrikli matkap, tıraş makinesi, renkli televizyon gibi cihazlar, gücüne bağlı olarak birkaç metreden sonra standartın altında EM radyasyonu yayarlar'' dedi.
Prof. Dr. Şeker, EM kirlenmesinin duyu organları ile doğrudan hissedilmemesi nedeniyle oldukça riskli olduğunu vurgulayarak, ''EM kirliliği, duyularımızla hissedilmemesi (ışık hariç) ve etkilerinin anlaşılmaması nedeniyle hava, su ve gürültü kirliliğinden daha tehlikelidir'' diye konuştu.
Kendinizi Koruyun
Elektronik cihazlara karşı uzun süre maruz kalmaktan kaynaklanan problemleri en aza indirmek için ülkede yapılan veya ithal edilen cihazların denetlenmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Selim Şeker, ''CE'' damgası olmayan ürünlerin kesinlikle kullanılmaması gerektiğini bildirdi.
Prof. Dr. Şeker, EM kirliliğine karşı alınacak önlemleri şu şekilde sıraladı:
Saç kurutma makinesi mümkün olduğu kadar az kullanılmalı.
Cihazlar, kullanılmadığı zaman kesinlikle fişte takılı bırakılmamalı.
Mikrodalga fırını ile çamaşır ve bulaşık makinelerinin ışımasından korunmak için cihazın önünde mümkün olduğu kadar kısa süreli kalmalı.
Elektrikli battaniye ya da su yatağı ısıtıcıları yatağa girdikten sonra mutlaka kapatılmalı.
Elektrikli-radyolu saatler, telesekreterler ve benzeri cihazlar yatak odasında bulundurulmamalı.
Cep telefonları yalnızca zorunlu hallerde ve mümkünse kulaklıkla kullanılmalı. Sinyalin zayıf olduğu yerlerde ise, gücü otomatik olaraken fazla değere çıkacağı için kullanılmamalı.
Yüksek gerilim hatları yerleşim birimlerinin uzağına taşınmalı.
Baz istasyonları, taşıma hatları, televizyon ve radyo antenlerinin etrafı kapatılmalı.
Özellikle çocukların yatağı, elektrik hatlarının geçtiği duvarlardan uzak olmalı.
Bilgisayar ekranlarından en az bir kol mesafesi uzaklıkta oturulmalı, kullanılmadığı zamanlarda mutlaka kapalı tutulmalı.
Televizyon ve bilgisayarların en tehlikeli bölge olan arkasına, 1.5 metreden fazla yaklaşılmamalı. Arka kısmı kullanılmayan bir alana yönlendirilmelidir.