Güncelleme Tarihi:
Kentin yoğun göç almış mahallelerinden İpragaz ve Karşıyaka'da yaşayan 30 yoksul kadın, sabahın ilk ışıklarıyla birlikte erkekler tarafından işletilen tandır evlerine gelerek, ekmek yapmak için hamur yoğuruyor. Tandırların çalı çırpıyla ısıtılmasının ardından büyük bir özenle ekmekleri yapmaya koyulan kadınlar, yaz kış demeden gün boyu ateş ve dumanın içinde, belki de bildikleri tek işten ellerinin ateşten yanmasına aldırmadan nafakasını çıkarmaya çalışıyor.
Batman'da halen geleneksel damak tadı arayanlar için marketlerdeki raflarda yerini alan tandır ekmeğinin büyük bir kısmı, bu yoksul kadınların ellerinden çıkarak tüketicilere ulaşıyor.
Karşıyaka Mahallesi'ndeki Hayrettin Şimşek'e ait tandır evinde ekmek yapan 6 çocuk annesi Nafiye Tak, eşi öldüğü için 5 yıldır tandır ekmeği yaparak ailesinin geçimini sağladığını söyledi.
Kirada oturduğunu, bir oğlunun askerde, birinin evli olduğunun diğerlerinin de okula gittiğini anlatan Tak, şunları söyledi:
“Kimseye muhtaç olmadan paramı kazanıyorum. Bundan da gurur duyuyorum. Günde ortalama 300 ekmek pişirmeme rağmen ayda ortalama 250-300 YTL kazanıyorum. Bu emeğe az, ama ne yapalım. Kimseye avuç açmadan nafakamızı çıkarıyorum. Yeter ki çocuklarım kimseden eksik olmasın. Bu iş çok zor bir iş, ama başka iş elimden gelmiyor.”
“KADINLAR GÜNÜ NEYİMİZE”
Şükran Takun ise 4 yıl önce eşini kalp krizi sonucu kaybettiğini, 6 çocuğunun yanı sıra kayınpederi ve 2 eşine de baktığını belirterek, ekmekten kazandığı paranın yanında komşularının da yardımıyla ancak geçinebildiğini söyledi.
Tandırda gün boyu ateş ve dumanla iç içe yaşadıklarını, çok zor koşullarda çalışmak zorunda kaldıkları için bazen isyan ettiğini, ancak bundan başka para kazanacak bir iş bilmediğini ifade eden Takun, şöyle dedi:
“Sabah saat 4 gibi buraya geliyoruz. Ve gün boyu ekmek pişiriyoruz. O kadar yorgun eve dönüyorum ki bir bardak çay bile içmeden uyuyakalıyorum. Ben de isterdim diğer kadınlar gibi düzgün bir işim olsun. Ama elimden bu geliyor. Komşularımın yardımı olmadan bu parayla geçinmemiz çok zor. Yine de kimseye muhtaç olmadan yaşamak için ellerim yanmaya devam etse de sağlığım elverdiği sürece ekmek pişirmeye devam edeceğim. Aileme bakmak zorundayım.”
Vecide Güneş ise eşinin mevsimlik işlerde çalıştığını, ancak aldığı paranın 3 çocuklarıyla geçinmelerine yetmediği için çalışmaya başlamak zorunda kaldığını, günde ortalama 250-300 ekmek pişirdiğini söyledi.
Kadının kendi parasını kazanmasının güzel olduğunu ifade eden Güneş, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ama böyle bir işten değil. Çünkü çok zor bir iş. Elleriniz sürekli yanıyor. Dumandan gözlerimiz yanıyor. Tüm gün dumanı ciğerlerimize çekiyoruz. Sabah gün ışıyınca geliyoruz. Akşama doğru eve gidiyoruz. İmkanım olsaydı başka bir işte çalışmak isterdim. Yarın kadınlar günü diyorlar. Biz böyle bir günü hiç bilmiyoruz. Kadınlar günü neyimize.”
Tandır Evi sahiplerinden Hayrettin Şimşek de yaptıkları ekmekleri Batman'daki birçok markete pazarladığını, günde ortalama 9 çuval undan yaklaşık bin 300 ekmek yaptıklarını belirtti.