Ekibin yaratıcısı operasyonun adından belli
Güncelleme Tarihi:
Savaş ÖZBEY
Oluşturulma Tarihi: Mart 12, 2006 00:00
Zincir, taksi, buldozer ve uluslararası orkide...
Bunlar, jandarma ve emniyetin son üç ayda düzenlediği operasyonlardan birkaçı. Kimi fuhuş, kimi kalpazanlık, kimi uyuşturucu operasyonu.
İlk başta şifreli iletişim için kullanılan operasyon isimleri artık bir ressamın tablosundaki imza gibi. Operasyona isim vermek, o ekibin sadece başarısını değil, yaratıcılığını ve mizah anlayışını da ortaya koyuyor. İsmin medyatikliği, etki ve caydırıcılığıyla doğru orantılı.
Birçok operasyon bir özelliğinden yola çıkarak isimlendiriliyor. Mesela Matador Operasyonu, İspanyollarla ortaklaşa düzenlendiği için bu ismi aldı. Bufalo Operasyonu denilmesi ise faillerin sığır eti diye bufalo eti satmasından alıyor.
Planlı operasyonların isimleri daha hazırlık aşamasında konmuş oluyor: 1. Perde, Kartopu gibi isimler, duyanda hemen "Bu işin devamı var" hissi uyandırıyor.
İsmi en ilginç olan operasyonlardan biri de 2001’de yapılan 1. Perde operasyonu. İsim devlet tiyatrolarına atıf yapıyor. Bu operasyon sonucunda Devlet Tiyatroları Genel Müdürü Rahmi Dilligil gözaltına alınmıştı. Ertesi gün yapılacak operasyondan habersiz olan Dilligil; Başbakan Yardımcısı, Kültür Bakanı ve İçişleri Bakanı’nı tiyatro izlemeye davet etmişti. Gerçek tiyatronun perdesi kapanırken 1. Perde operasyonunun başlangıç emri veriliyordu.
Medya da operasyonlara isim yakıştırmakta usta: Gaziantep’teki Altınbaş Holding’le ilgili hayali ihracat operasyonuna başta Güney operasyonu ismi verilmişti. Ancak operasyon medyada Paraşüt Operasyonu diye anıldıkça, bu ismin daha etkili olduğuna karar verildi ve öyle benimsendi.
İsimde mizah, en vurucu psikolojik silah. Öyle bir isim bulacaksınız ki, sizin gücünüze ve yenilmezliğinize vurgu yaparken, karşınızdakini de küçük ve zayıf gösterecek. 617 kilo eroinin ele geçirildiği Son Tango Operasyonu bunun en güzel örneği. İstanbul narkotiği bu ismi vererek sanki kaçakçılara şunu soruyor: Siz kiminle dans ettiğinizi biliyor musunuz?
Operasyon duayeni HANEFİ AVCI
Hanefi Avcı, Türkiye’nin operasyon duayeni. Nereye gitse, operasyon yapmadan duramıyor, bu yüzden sık sık görev yeri değişiyor. Son olarak Edirne’ye tayin oldu. Orada da kamunun trilyonlarca zarara uğratıldığı Kapıkule’yi dümdüz etti. Ekip arkadaşları bu operasyona onun soyadını isim olarak verdi. Ama Avcı operasyonu kamuoyunda daha çok ’Gizli Göz’ adıyla biliniyor. Operasyon için elektrik sobalarına yerleştirilen gizli kameralardan ötürü.
ALİ ATIF BİR
Markalaşmanın bütün kurallarına uyuluyor
Bir operasyona isim verirken, ister istemez markalaşmanın temel kurallarına uyuluyor. Çerçeveleme denilen bu işlemle öncelikle güvenlik birimi elemanlarının motive olmaları sağlanıyor. İkinci işlev ise kamuoyuna dönük: Operasyona verilen isimle kamuoyu işlenen suçun niteliği ve yöntemleri konusunda kısa yoldan bilgi sahibi oluyor ve olayla ilgilenmeye başlıyor. Üçüncü olarak doğru bir isim, suçu işleyenlere gözdağı vermeye yardımcı oluyor. Son olarak, güvenlik güçlerinin kararlılığını anlayan siviller, güvenlik güçlerine yardımcı oluyor.
Paraşüt operasyonunu yaptığımız sırada gazeteci arkadaşlar yanıma gelip yeni bir şeyler olup olmadığını sordular. O sırada tam tepemizden operasyon için Antep’e giden helikopter geçiyordu. Gazetecilere "yukarı bakın anlarsınız" dedim. O helikopterden dolayı operasyona "paraşüt" ismi verildi. Öyle kaldı.
İSİMLERDEN İSİM BEĞEN
ZİNCİR: Marmaris ilçe jandarma ve emniyetinin fuhuş çetelerine karşı ortaklaşa olarak düzenlediği operasyon, aynı anda 20 ev ve apart otelde başladığı için bu ismi aldı. İki hafta önceki operasyonda çoğu Rus uyruklu olmak üzere 30’u kadın, 47 kişi gözaltına alındı.
BULDOZER: İstanbul Emniyeti’nin şubat başında bütün İstanbul’da giriştiği 13 günlük planlı operasyonlar dizisinde toplam 548 kişinin yakalandığı ve 81 suçun aydınlatıldığı duyuruldu. Operasyon medyada "Buldozer ezdi geçti" diye yer aldı.
ULUSLARARASI ORKİDE: Sakarya polisinin ocak sonunda düzenlediği operasyonda Ermeni, Gürcü ve Azerbeycan uyruklu toplam 40 kadın ve organizasyonu sağlayan 21 kişi yakalandı. Gözaltına alınanlar arasında, 3 polis ile 1 jandarma görevlisinin olduğu öğrenildi.
TAKSİ: Ankara Emniyeti bugüne kadar gerçekleştirilen en büyük sahte para kaçakçılığını 2005 Aralığı’nda ortaya çıkardı. 17 kişinin gözaltına alındığı operasyonda 3.5 milyon dolar, 150 bin Euro ve 170 bin YTL ele geçirildi. Ankara’da başlayıp İstanbul’da devam eden operasyonlar bir taksi şoförüne verilen sahte 100 YTL’den yola çıkarak başlatıldığı için bu ismi aldı.
SON TANGO: Matador Operasyonu’nda yakalanan Örfi Çetinkaya, felç olması nedeniyle serbest bırakıldı. Serbest kalınca uyuşturucu trafiğine yine yön vermeye başladı. İstanbul Emniyeti’nin yaptığı Son Tango operasyonuyla 2003’te tekrar tutuklanıp Kartal Cezaevi’ne kondu. 617 kilo eroin ele geçirildi.
PURO: Ağrı Emniyeti’nin Mart 2001’de yaptığı operasyon. Hedef, Türkiye’ye ithali yasak olan malları ülkeye sokanlardı. Operasyonun mali boyutunun 100 trilyon lira olduğu açıklandı.
MATADOR: Türkiye, Hollanda, Portekiz ve İspanya polislerinin, İngiltere ve Almanya destekli uluslararası uyuşturucu operasyonu. 2000 yılının Ağustos ayında tam bir hafta sürdü. Çok gizli olarak yürütüldü. Polis teşkilatındaki bağlantıları nedeniyle bir türlü ele geçirilemeyen uyuşturucu kaçakçısı Örfi Çetinkaya ve adamları ele geçirildi.
BUFALO: Ankara, İstanbul, İçel, Mardin, Gaziantep ve Bursa’da yürütülen 3 günlük operasyonda suç örgütü kurmak, kaçakçılık, kara para aklamak gibi suçlardan 39 kişi yakalandı. 2000 yılının sonunda yapılan operasyonun mali boyutunun 500 trilyon olduğu açıklandı.
Planlı operasyonların isimleri daha hazırlık aşamasında konmuş oluyor: 1. Perde, Kartopu gibi isimler, duyanda hemen "Bu işin devamı var" hissi uyandırıyor.
İsmi en ilginç olan operasyonlardan biri de 2001’de yapılan 1. Perde operasyonu. İsim devlet tiyatrolarına atıf yapıyor. Bu operasyon sonucunda Devlet Tiyatroları Genel Müdürü Rahmi Dilligil gözaltına alınmıştı. Ertesi gün yapılacak operasyondan habersiz olan Dilligil; Başbakan Yardımcısı, Kültür Bakanı ve İçişleri Bakanı’nı tiyatro izlemeye davet etmişti. Gerçek tiyatronun perdesi kapanırken 1. Perde operasyonunun başlangıç emri veriliyordu.
Medya da operasyonlara isim yakıştırmakta usta: Gaziantep’teki Altınbaş Holding’le ilgili hayali ihracat operasyonuna başta Güney operasyonu ismi verilmişti. Ancak operasyon medyada Paraşüt Operasyonu diye anıldıkça, bu ismin daha etkili olduğuna karar verildi ve öyle benimsendi.
İsimde mizah, en vurucu psikolojik silah. Öyle bir isim bulacaksınız ki, sizin gücünüze ve yenilmezliğinize vurgu yaparken, karşınızdakini de küçük ve zayıf gösterecek. 617 kilo eroinin ele geçirildiği Son Tango Operasyonu bunun en güzel örneği. İstanbul narkotiği bu ismi vererek sanki kaçakçılara şunu soruyor: Siz kiminle dans ettiğinizi biliyor musunuz?
Operasyon duayeni HANEFİ AVCI
Hanefi Avcı, Türkiye’nin operasyon duayeni. Nereye gitse, operasyon yapmadan duramıyor, bu yüzden sık sık görev yeri değişiyor. Son olarak Edirne’ye tayin oldu. Orada da kamunun trilyonlarca zarara uğratıldığı Kapıkule’yi dümdüz etti. Ekip arkadaşları bu operasyona onun soyadını isim olarak verdi. Ama Avcı operasyonu kamuoyunda daha çok ’Gizli Göz’ adıyla biliniyor. Operasyon için elektrik sobalarına yerleştirilen gizli kameralardan ötürü.
ALİ ATIF BİR
Markalaşmanın bütün kurallarına uyuluyor
Bir operasyona isim verirken, ister istemez markalaşmanın temel kurallarına uyuluyor. Çerçeveleme denilen bu işlemle öncelikle güvenlik birimi elemanlarının motive olmaları sağlanıyor. İkinci işlev ise kamuoyuna dönük: Operasyona verilen isimle kamuoyu işlenen suçun niteliği ve yöntemleri konusunda kısa yoldan bilgi sahibi oluyor ve olayla ilgilenmeye başlıyor. Üçüncü olarak doğru bir isim, suçu işleyenlere gözdağı vermeye yardımcı oluyor. Son olarak, güvenlik güçlerinin kararlılığını anlayan siviller, güvenlik güçlerine yardımcı oluyor.
Paraşüt operasyonunu yaptığımız sırada gazeteci arkadaşlar yanıma gelip yeni bir şeyler olup olmadığını sordular. O sırada tam tepemizden operasyon için Antep’e giden helikopter geçiyordu. Gazetecilere "yukarı bakın anlarsınız" dedim. O helikopterden dolayı operasyona "paraşüt" ismi verildi. Öyle kaldı.
İSİMLERDEN İSİM BEĞEN
ZİNCİR: Marmaris ilçe jandarma ve emniyetinin fuhuş çetelerine karşı ortaklaşa olarak düzenlediği operasyon, aynı anda 20 ev ve apart otelde başladığı için bu ismi aldı. İki hafta önceki operasyonda çoğu Rus uyruklu olmak üzere 30’u kadın, 47 kişi gözaltına alındı.
BULDOZER: İstanbul Emniyeti’nin şubat başında bütün İstanbul’da giriştiği 13 günlük planlı operasyonlar dizisinde toplam 548 kişinin yakalandığı ve 81 suçun aydınlatıldığı duyuruldu. Operasyon medyada "Buldozer ezdi geçti" diye yer aldı.
ULUSLARARASI ORKİDE: Sakarya polisinin ocak sonunda düzenlediği operasyonda Ermeni, Gürcü ve Azerbeycan uyruklu toplam 40 kadın ve organizasyonu sağlayan 21 kişi yakalandı. Gözaltına alınanlar arasında, 3 polis ile 1 jandarma görevlisinin olduğu öğrenildi.
TAKSİ: Ankara Emniyeti bugüne kadar gerçekleştirilen en büyük sahte para kaçakçılığını 2005 Aralığı’nda ortaya çıkardı. 17 kişinin gözaltına alındığı operasyonda 3.5 milyon dolar, 150 bin Euro ve 170 bin YTL ele geçirildi. Ankara’da başlayıp İstanbul’da devam eden operasyonlar bir taksi şoförüne verilen sahte 100 YTL’den yola çıkarak başlatıldığı için bu ismi aldı.
SON TANGO: Matador Operasyonu’nda yakalanan Örfi Çetinkaya, felç olması nedeniyle serbest bırakıldı. Serbest kalınca uyuşturucu trafiğine yine yön vermeye başladı. İstanbul Emniyeti’nin yaptığı Son Tango operasyonuyla 2003’te tekrar tutuklanıp Kartal Cezaevi’ne kondu. 617 kilo eroin ele geçirildi.
PURO: Ağrı Emniyeti’nin Mart 2001’de yaptığı operasyon. Hedef, Türkiye’ye ithali yasak olan malları ülkeye sokanlardı. Operasyonun mali boyutunun 100 trilyon lira olduğu açıklandı.
MATADOR: Türkiye, Hollanda, Portekiz ve İspanya polislerinin, İngiltere ve Almanya destekli uluslararası uyuşturucu operasyonu. 2000 yılının Ağustos ayında tam bir hafta sürdü. Çok gizli olarak yürütüldü. Polis teşkilatındaki bağlantıları nedeniyle bir türlü ele geçirilemeyen uyuşturucu kaçakçısı Örfi Çetinkaya ve adamları ele geçirildi.
BUFALO: Ankara, İstanbul, İçel, Mardin, Gaziantep ve Bursa’da yürütülen 3 günlük operasyonda suç örgütü kurmak, kaçakçılık, kara para aklamak gibi suçlardan 39 kişi yakalandı. 2000 yılının sonunda yapılan operasyonun mali boyutunun 500 trilyon olduğu açıklandı.