Einstein’ın teorisi çöküyor mu?
Güncelleme Tarihi:
Parçacık fiziği uzmanları, Albert Einstein’ın özel görelilik kuramını çökertebilecek bir açıklama yaparak ışıktan hızlı “nötrino” parçacıkları bulduklarını iddia etti. Eğer iddia doğrulanırsa, Einstein'ın evreni kavrayışımızın temel taşlarından birini oluşturan ve hiçbir şeyin ışıktan daha hızlı ilerleyemeyeceğini öne süren özel görelilik kuramı ortadan kalkabilir.
Gran Sasso bilim tesisindeki bilim insanları, bugün sunacakları delillerle, geçmiş ile şimdiki zaman arasındaki bağı kullanarak ve etki-tepki arasındaki temel prensipleri ele alarak geçmişe bilgi gönderebilme olasılığını açıklamaya çalışacak.
Bilim insanları, İsviçre’de bulunan dünyanın en büyük parça fizik laboratuarı CERN’de yapılan tarihi bir deneyin sonuçlarını açıklayacak. Opera adı verilen deney kapsamında, CERN’den yola çıkan “atom altı parçacıklar” (nötrino) 730 km mesafe kat ederek Gran Sasso laboratuarına gönderildi.
Aynı yolculuk, bir ışın için 2,4 mili saniyelik yolculuk anlamına geliyor. Öte yandan, üç yıl boyunca süren deneylerde 15 bin nötrinoyu Gran Sasso’ya gönderen bilim insanları, atom altı parçacıkların saniyenin altı milyarda biri kadar bir farkla daha hızlı hareket ettiğini tespit etti. Alınan sonuçtaki hata payı ise bir saniyenin 10 milyarda biri kadar eksik veya fazlası olarak belirtildi.
Yapılan deneylerin sonucuna göre, ışık hızı saniyede 299,792,458 metre iken, nötrinolar saniyede 299,798,454 metre hızla yol aldı.
Alınan son derece beklenmedik sonuç yüzünden deneyi gerçekleştiren bilim insanları bile şüpheye düştü. Fizikçiler, diğer laboratuarlar sonucu doğrulayana kadar şüphelerinin devam edeceğini belirtti.
Opera deneyinin koordinatörü Antonio Ereditato Guardian’a yaptığı açıklamada, “Alınan sonuç bizi hayrete düşürdü. Ancak bu sonuç doğrulanıncaya kadar bir keşif olarak kabul edilmeyecek. Böyle bir sonuç aldığınızda hata yapmak istemezsiniz. Aylardan beri hiçbir sorun yaşamadan testler yapıyoruz ve şu ana kadar bir hata bulamadık” dedi.
BÜTÜN FİZİKÇİLER YARDIMA ÇAĞRILIYOR
Opera deneyini gerçekleştiren ekip, dünyanın dört bir yanındaki diğer fizikçilerin testlerini değerlendirerek herhangi bir hata olup olmadığının anlaşılmasına yardım etmelerini istiyor. Oxford Üniversitesi parçacık fiziği uzmanı Subir Sarkar, “Eğer bu deneyin sonucu doğrulanırsa, inanılmaz bir olay olacağını söyleyebilirim. Bu kesinlikle kimsenin beklemediği bir şeydi.”
Opera deneyi, nötrinoları çarptıkları 150 bin katmanlı fotografik emülsiyon filmleri sayesinde tespit ediyor. Filmler arasında kurşun levhalar yer alıyor. Dedektör sistemi, yaklaşık 1300 ton ağırlığında.
Dortmund Üniversitesi’nden Heinrich Paes ise Opera deneyinden alınan sonucu açıklayabilecek bir teori ortaya attı: Nötrinolar uzay-zamanda kısa bir yol seçerek Cern’den Gran Sasso’ya ek boyutlar aracılığıyla ulaşıyor. Paes, “Böylece nötrinolar aslında daha hızlı olmamalarına rağmen ışıktan daha hızlı hareket etmiş gibi görünebilir” dedi.
Opera deneyi, ilk olarak Japonya’daki T2K ve ABD’nin Chicago kentindeki MINOS deneylerinde doğrulanmaya çalışılacak.