Ali DAĞLAR
Oluşturulma Tarihi: Nisan 22, 2012 00:00
Belgrad Ormanları içindeki Ayvad Bendi ve Sultan Mahmut Bendi’nin gövdesindeki akıntılar çatlakların büyümesiyle küçük şelalelere dönmüş durumda.
İSKİ’nin mülkiyetindeki bentler tehlike sinyalleri veriyor. Kemerburgaz’daki Mimar Sinan eseri Eğri Kemer’in ise sağ tarafında büyük taş bloklardan birkaçı yerinden neredeyse çıkmış.
İSTANBUL’un kuzeyindeki Belgrad Ormanları ile Kemerburgaz’da bulunan tarihi bir kemer ve iki bent tehlike yaratıyor. Kemerburgaz’daki Mimar Sinan eseri Eğri Kemer’i yerinden oynayan, kayan yapı taşları ayakta tutarken, Belgrad Ormanları içindeki tarihi Ayvad Bendi ile Sultan Mahmud Bendi, gövdelerindeki küçük birer şelayeye dönmüş suların sızdığı çatlaklar nedeniyle yerleşim birimleri için tehlike oluşturuyor. Eğri Kemer’in galerilerinde bentlere ulaşan sular akarken, iki bendin tuttuğu su kütlesi yaklaşık 360 bin tonu buluyor.
Çatlaklardan şelale akıyor
Belgrad Ormanları içindeki ‘Ayvad Bendi’ ise Kırkçeşme suyu bentleri diye anılan dört bentten biri. 1765 yılında Sultan 3. Mustafa tarafından inşa ettirilmiş. Bent yüksekliği 13.45 metre, uzunluğu 63.50 metre, üst genişliği 5.50 ile 6.90 metre aralığında, göl hacmi 156 bin metreküp. Bendin durumu içler acısı halde. Gövdesinde geçen yıl olmayan ya da küçük sızıntılar yaratacak çaptaki çatlaklar büyümüş, boydan boya küçük şelaler oluşturacak şekilde sular fışkırıyor. Görüntü, ağzına kadar suyla dolu bendin her an patlayacağı izlenimi veriyor. Kağıthane deresinin bir kolu olan Ayvad Deresi üzerindeki bendin çökmesi halinde birikmiş suyun bir sel felaketine yol açabileceği rahatlıkla söylenebilir.
Sultan Mahmud Bendi ise Taksim suyu bentleri diye anılan üç bentten biri. ‘Yeni Bent’ olarak da bilinen Sultan Mahmud Bendi, Sultan 2. Mahmud tarafından 1839 yılında inşa ettirilmiş. Yüksekliği 15.62 metre, uzunluğu 101.55 metre, üst genişliği 6.90 metre, göl hacmi 217 bin 500 metreküp. Ayvad Bendi’ndeki görüntü bu bentte de mevcut. Geçen yıl çok cılız görülen akıntılar, gövdedeki çatlakların büyümesiyle aynı şekilde küçük şelalere dönmüş. Bu bent de hacim olarak daha fazla su barındırdığı için çökme tehlikesiyle karşı karşıya. İSKİ’nin mülkiyetindeki bu bentlerin bakım ve onarımının bir an önce yapılması gerekiyor.
Koca kemeri bir taş tutuyor
EĞRİ (Kovuk) Kemer, Kemerburgaz merkeze 2 kilometre uzaklıkta. Hemen dibinde Hamidiye sularının fabrikası var. 90 derece eğimle yolun iki yanına açılması nedeniyle ‘Kırık Kemer’ de deniliyor. Mimar Sinan tarafından inşa edilen 408 metre uzunluğundaki su kemerinin yapımı 1554 yılında başlanmış 1564’te tamamlanmış. Sinan aslında Bizans dönemi kemerin üzerine inşa etmiş yapıyı. Günümüzde İstanbul suları çekildiği için kemerlerin çoğu kullanılmıyor fakat kemerin üst galerilerinde su akışının sürdüğü bildiriliyor. Kemerin sağ tarafında tarihi yapıyı ayakta tutan büyük taş bloklardan birkaçı, iklim şartları ya da deprem sarsıntıları nedeniyle olsa gerek yerinden neredeyse çıkmış ve her an düşecek durumda. Bu blokun yerinden çıkması halinde kemerin çökme tehlikesi var. Kemerin çökmesi halinde sadece tarihi bir yapının yıkımı değil, galerilerde bulunan suların yarattığı tehlike de sözkonusu.